Part-time çalışan sayısını %167 artırdı

Cem KILIÇ

Geçtiğimiz pazartesi günü Türkiye ekonomisinin 2012 yılı büyüme rakamları açıklandı. Bu rakamlara göre Türkiye 2012 yılında yüzde 2,2 büyüdü. Bu büyüme rakamı beklentilerin, hatta revize edilmiş beklentilerin de altında kaldı. Bu yönüyle olumsuz görünse de, ekonominin fren yapmasının arkasındaki sebep, cari açığın düşürülme hedefi. Ayrıca bu çeyrekte büyüme hızı düşmüş olmasına rağmen Türkiye arka arkaya 13 çeyrektir büyümeye devam ediyor.

DAĞILIM ADALETSİZ

EKONOMİNİN büyümesi ve kronik hale gelmiş cari açık sorununun çözülmesi elbette olumlu adımlar. Ancak Türkiye'nin çok önemli bir sorunu gelir dağılımındaki adaletsizlik. Geliri en düşük yüzde 20'lik kesimle geliri en yüksek yüzde 20'lik kesimin kullanılabilir gelirlerine bakıldığında 2006 yılından bu yana olumlu bir gelişme yaşanmamış. 2006 yılında geliri en düşük yüzde 20'lik nüfusun gelirinin toplam gelirler içerisindeki payı yüzde 5,8 iken, aynı oran 2011 yılında yüzde 6,5 olarak tespit edilmiş. Yani değişim sadece binde 7.

DİĞER yandan, nüfusun yüzde 20'lik bir kesimi toplam gelirlerin neredeyse yarısına sahipken, diğer yüzde 80'lik kesim gelirlerin diğer yarısını paylaşmak durumunda.

14 KAT FARK VAR

OECD'nin son istatistiklerine bakıldığında bu durumun yalnızca Türkiye'nin problemi olmadığı görülüyor. OECD ülkelerinde zengin ve fakir arasındaki fark son 30 yıldaki en yüksek düzeyine ulaşmış durumda. ABD, Türkiye ve İsrail'de nüfusun en zengin yüzde 10'luk kesimi ile diğer kesimler arasındaki gelir farklılığı yaklaşık 14 kat. Türkiye gibi gelişmekte olan bir piyasa olan Meksika da aynı sorundan muzdarip. Meksika'da zenginle fakir arasındaki fark 27 kat. Özellikle BRICS ülkeleri olarak ifade edilen ve dünyada ekonomik gelişmenin coğrafyasını değiştiren ülkelerde de büyümenin adaletli gerçekleşmediği görülüyor.

AFRİKA AÇLIKTAN KIRILIYOR

ÇİN, Hindistan ve Güney Afrika'da her geçen gün ekonomik büyümeye rağmen gelir adaletsizliği devam ediyor. Dünya ekonomisi her geçen gün büyürken ne yazık ki herkesin büyümeden pay aldığını söyleyemiyoruz. Afrika'nın güneyindeki ülkelerde yaşayan her iki kişiden biri günde 1,25 doların altında gelir ile yaşamını sürdürmek zorunda. Dünyada 1 milyar kişinin temiz su kaynaklarına erişimi yok.

PART-TİME ÇALIŞAN SAYISI 100 BİN KİŞİ YÜKSELDİ

GÜNÜMÜZDE dünya genelinde büyüme daha çok part-time işler üretiyor. Sadece çok nitelik gerektiren işlerde tam gün süreli iş bulmak mümkün olabiliyor. Nitekim, Türkiye'de de benzer bir durum söz konusu. Büyüme bu anlamda özellikle sosyal güvenlik alanında ihtiyaç duyulan tam gün süreli işleri yaratamıyor. Türkiye'de 2011 yılında sigortalı 60 bin part - time çalışan varken, bu rakam 2012 yılında tam 100 bin kişi artış göstererek 160 bine yükseldi. 2012 yılında part - time istihdamın kayıtlı olarak 100 bin kişi artış göstermesi oldukça olumlu. Ancak genel olarak istihdamın yarı zamanlı işlerde artış göstermesi SGK'nın prim gelirleri açısından çok da sevindirici değil. İstenilen düzeyde prim geliri artışı bu nedenle yakalanamıyor.

PRİMLERİ AZ YATIRILINCA EMEKLİLİK HAYAL OLUYOR

PART-TIME işlerin artışı bu işlere düşük ücretler ödenmesi sebebiyle gelir dağılımını adaletli hale getirmede de çok etkili olamıyor. Part-time çalışanlar emeklilik hakkına ulaşmak anlamında zorluk yaşıyorlar. Çünkü emekli olmak için gerekli primi toplamaları zorlaşıyor. Bu durum sadece Türkiye'de değil, birçok ülkede de sosyal güvenlik içerisinde emekli olamama gibi bir sorunu ortaya çıkarıyor.

BÜYÜME TEK BAŞINA YETMİYOR

SOSYAL güvenlik sistemindeki dönüşümle birlikte birçok insanımızın emeklilik ile ilgili sıkıntısının baş gösterdiğini, yoksulluğun ve gelir adaletsizliği sorununun büyüdüğünü istatistikler gösteriyor. Bu demek oluyor ki ekonomik büyüme maalesef tek başına anlam ifade etmiyor. Büyümenin etkili olabilmesi için tamgün süreli modern sektör istihdamı yaratılmalı.

KADINLAR 'YARI ZAMAN'A KOŞTU

YARATILAN part-time işlerin 57 bini kadınlar tarafından dolduruldu. Kadınların, daha çok part-time çalışmaya yöneldiğini söylemek mümkün. 2012 yılında kadın istihdamı 336 bin arttı. Bu artışın yüzde 16'sı part-time'da gerçekleşti.