Resmi Gazetede yayınlanmayan yönetmelik iptal edildi

.

Türk İmar-Sen tarafından İller Bankası Yönetim Kurulu Kararı ile yayınlanan İnsan Kaynakları Yönetmeliğinin Resmi Gazetede yayınlanmaması nedeniyle Anayasa'ya aykırı olduğundan iptali için Danıştay'a dava açılmıştı. Davayı görüşen Danıştay 12. Dairesi verdiği kararla söz konusu yönetmeliğin iptaline hükmetti. Böylece İller Bankası Yönetim Kurulunun çıkardığı ilk yönetmelik iptal edilmiş oldu

Danıştay kararında İller Bankasının da bir kamu kurumu olduğu hatırlatılarak “ Bir kamu Kurumu olan İller bankasının kamu tüzel kişiliğini haiz olması, ülke çapında 18 bölge müdürlüğü şeklinde örgütlenmiş olması karşısında, dava konusu yönetmeliğinin Resmi gazetede yayınlanacak olan yönetmelikler hakkında kanun uyarınca resmi gazetede yayınlanması gereken yönetmeliklerden olduğu açıktır” denildi.

Kararda İller bankasının da Merkez bankası gibi bir kamu kuruluşu olduğuna dikkat çekilerek “ Nitekim Benzer Statüdeki T.C Merkez Bankası ile ilgili bir davada da Danıştay İdari Kurulu'nun verdiği karar bu yöndedir” denildi.

Kararda bu nedenlerden dolayı söz konusu yönetmeliğinin hükümlerinin hukuka uyarlılığının bulunmadığına dikkat çekilerek söz konusu hükümlerin yürütmesinin durdurulmasına karar verildi.

T.C.
DANIŞTAY ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2012/7994

Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen: Türk İmar - Sen

(Türkiye İmar İnşaa Hizmetleri Kamu Görevlileri Sendikası)

Vekili_____________________________ : Av. İlhan Kara

Dr. Mediha Eldem Sok. No:85 Kocatepe - ANKARA

Karşı Taraf (Davalı)__________________ : İller Bankası A.Ş. - Opera / ANKARA

Vekili_____________________________ : Av. Hakan Karcı

Ziya Gökalp Cad. No: 19/5, Kızılay - ANKARA

Davanın Özeti______________________ : Davacı Sendika tarafından, 22.6.2012 tarihli İller Bankası Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan İller Bankası A.Ş. İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nin "Atamaya ve sözleşme imzalamaya yetkili merciler ve sözleşme süreleri" başlıklı 33/1 -c maddesinin 2. cümlesindeki "Yönetim Kurulu gerektiğinde Daire Başkanı ve Bölge Müdürü atamaya veya görevden almaya dair re'sen karar alarak Bakan onayına sunar." ibaresi ile 33/1-d maddesinin, "Disiplin amirleri ve disiplin kurulları" başlıklı 74/1. maddesinin 3. cümlesindeki "Yönetim Kurulu disiplin işleriyle ilgili nihai karar organıdır." ibaresinin ve bazı idari görevlerden müfettişliğe atanma konusunu düzenleyen Geçici 1. maddesinin 4. fıkrasının iptali ve yürütmenin durdurulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti_________________ : Davacı sendikanın işbu davayı açma bakımından

ehliyetinin bulunmadığı, dava konusu Yönetmeliğin 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un 16.5.2012 gün ve 6306 sayılı Kanun'un 21. maddesiyle değiştirilen 11. maddesinin verdiği yetki ile Banka Yönetim Kurulunca kabul edilerek yürürlüğe konulduğu ve 3011 sayılı Kanun uyarınca Resmi Gazete'de yayımlanma zorunluluğunun bulunmadığı, esas bakımından da dava konusu hükümlerde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı, bu nedenle yürütmenin durdurulması isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hâkimi_____________ : Şevket Polat

Düşüncesi________________________ : Yürütmenin durdurulması isteminin kabul edilmesi

gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onikinci ve Beşinci Daireleri'nce 2575 sayılı Danıştay Kanunu'na 3619 sayılı Kanun'un 10. maddesiyle eklenen Ek-1. maddesi uyarınca birlikte yapılan toplantıda işin gereği düşünüldü:

Dava; 22.6.2012 tarihli İller Bankası Yönetim Kumlu kararı ile yürürlüğe konulan İller Bankası A.Ş. İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nin "Atamaya ve sözleşme imzalamaya yetkili merciler ve sözleşme süreleri" başlıklı 33/1-c maddesinin 2. cümlesindeki "Yönetim Kurulu gerektiğinde Daire Başkanı ve Bölge Müdürü atamaya veya görevden almaya dair re'sen karar alarak Bakan onayına sunar." ibaresi ile 33/1-d maddesinin, "Disiplin amirleri ve disiplin kurulları" başlıklı 74/1. maddesinin 3. cümlesindeki "Yönetim Kurulu disiplin işleriyle ilgili nihai karar organıdır." ibaresinin ve bazı idari görevlerden müfettişliğe atanma konusunu düzenleyen geçici 1. maddesinin 4. fıkrasının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılmıştır.

8.2.2011 gün ve 27840 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un 1. maddesinde; Bankanın bu Kanun ile düzenlenen hususlar dışında, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe sahip, anonim şirket statüsünde bir kalkınma ve yatırım bankası olduğu, Bankanın ilgili olduğu Bakanlığın Bayındırlık ve İskân Bakanlığı (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı) olduğu, 3. maddesinde; Bankanın amacının; il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile münhasıran bunların üye oldukları mahalli idare birliklerinin finansman ihtiyacını karşılamak, bu idarelerin sınırları içinde yaşayan halkın mahalli müşterek hizmetlerine ilişkin projeler geliştirmek, bu idarelere danışmanlık hizmeti vermek ve teknik mahiyetteki kentsel projeler ile alt ve üst yapı işlerinin yapılmasına yardımcı olmak ve her türlü kalkınma ve yatırım bankacılığı işlevlerini yerine getirmek olduğu, 4. maddesinde; Bankanın ortaklarının il özel idareleri ve belediyeler olduğu, 5. maddesinde; Banka Genel Kurulunun, İl özel idarelerini temsil etmek üzere il genel meclisi üyeleri arasından seçilecek yirmi kişi, belediyeleri temsil etmek üzere belediye başkanları arasından her bir ili temsilen seçilecek birer kişi ve İçişleri, Maliye, Bayındırlık ve İskân Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığını temsil etmek üzere görevlendirilecek birer kişiden oluşacağı, 7. maddesinde ise Yönetim Kurulunun Genel Müdür dahil yedi üyeden oluşacağı, dört üyesinin Bakanlık tarafından atanacağı, iki üyesinin belediyeleri ve il özel idarelerini temsil etmek üzere Genel Kurula katılan belediye başkanları ve il özel idare temsilcileri arasından İçişleri Bakanlığı tarafından önerilen iki kat aday arasından Genel Kurul tarafından seçileceği düzenlenmiştir.

Aynı Kanun'un "Banka personeli" başlığını taşıyan 11. maddesinin ilk halinde; Banka hizmetlerinin gerektirdiği görevlerin 14.7.1965 gün ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmayan sözleşmeli personel eli ile yürütüleceği ve Banka personelinin hizmete alınması, nitelikleri, atanma, ilerleme, yükselme, görevden alınma şekilleri, görev ve yetkileri, disiplin esasları, yükümlülükleri, unvan ve sayılarının Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile çıkarılacak yönetmelik ile düzenleneceği öngörülmüşken, 16.5.2012 gün ve 6306 sayılı Kanun'un 21. maddesiyle yapılan değişiklik ile anılan Yönetmeliğin Banka Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe konulacağı hüküm altına alınmıştır.

16.3.2011 tarihli Genel kurul toplantısında kabul edilerek 23.3.2011 gün ve 7778 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde yayımlanan İller Bankası A.Ş. Ana Sözleşmesinin "Banka Personeli" başlıklı 31. maddesinde; Banka hizmetlerinin gerektirdiği görevlerin 14.7.1965 gün ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmayan sözleşmeli personel eli ile yürütüleceği ve Banka personelinin hizmete alınması, nitelikleri, atanma, ilerleme, yükselme, görevden alınma şekilleri, görev ve yetkileri, disiplin esasları, yükümlülükleri, unvan ve sayılarının Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile çıkarılacak yönetmelik ile düzenleneceği belirtilmiştir.

3011 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1. ve 2. maddelerinde; Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin işbirliğine, yetki ve görev alanlarına ait hükümleri düzenleyen, kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan, kamuyu ilgilendiren Yönetmeliklerin Resmi Gazete'de yayımlanacağı ancak, milli emniyet ve milli güvenlikle ilgili olan ve gizlilik derecesi taşıyan yönetmeliklerin yayımlanmayacağı, mahalli idarelerce düzenlenen ve bu idarelerin yetki ve görev alanlarına giren yönetmeliklerin ise mahallinde çıkan gazete veya diğer yayın yollan ile ilan olunacağı düzenlenmiştir.

22.6.2012 tarihli İller Bankası Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan İller Bankası A.Ş. İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nin "Atamaya ve sözleşme imzalamaya yetkili merciler ve sözleşme süreleri" başlıklı 33/1-c maddesinde; Banka personelinden Daire Başkanı ve Bölge Müdürünün Genel Müdürün teklifi ve Yönetim Kurulunun kararı üzerine Bakan onayı ile atanacağı, Yönetim Kurulunun gerektiğinde Daire Başkanı ve Bölge Müdürü atamaya veya görevden almaya dair re'sen karar alarak Bakan onayına sunacağı, 33/1-d maddesinde; diğer personelin Yönetim Kurulu kararıyla atanacağı, "Disiplin amirleri ve disiplin kurulları" başlıklı 74/1. maddesinin 3. cümlesinde; "Yönetim Kurulu disiplin işleriyle ilgili nihai karar organıdır." ibaresine yer verilmiş, geçici 1. maddesinin 4. fıkrasında ise "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte ve sonrasında Bankada Daire Başkanı, Bölge Müdürü ve daha üst pozisyonlarda asaleten görev yapanlardan, ücretten kesme cezası ve daha üst cezalardan birisi ile cezalandırılmamış olanlar, Başmüfettiş ve Müfettiş pozisyon sayısının.yüzde 20'sini geçmemek kaydıyla Müfettiş pozisyonuna atanabilir" düzenlemesine yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden; 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un 11. maddesinin ilk halinde banka personel Yönetmeliğinin Bakanlar Kurulunca çıkarılmasının öngörüldüğü ve 4.4.2011 gün ve 2011/1675 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla kabul edilen İller Bankası A.Ş. İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nin 29.4.2011 gün ve 27919 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulduğu ve halen yürürlükte olduğu, 6107 sayılı Kanunda 16.5.2012 gün ve 6306 sayılı Kanun'un 21. maddesiyle yapılan değişiklik ile anılan Yönetmeliğin Banka Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe konulacağının öngörülmesi üzerine 22.6.2012 tarihli İller Bankası Yönetim Kurulu kararı ile dava konusu İller Bankası A.Ş. İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nin kabul edildiği ve Resmi Gazete'de yayımlanmaksızın uygulanmaya başlandığı görülmektedir.

6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un yukarıda yer verilen hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; bir kamu kurumu olan İller Bankasının kamu tüzel kişiliğini haiz olması ve ülke çapında 18 bölge müdürlüğü şeklinde örgütlenmiş olması karşısında, kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan dava konusu Yönetmeliğin 3011 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1/b maddesi uyarınca Resmi Gazete'de yayımlanması gereken Yönetmeliklerden olduğu açıktır.

Nitekim, benzer hukuki statüdeki T.C. Merkez Bankası ile ilgili bir davada, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 7.4.2005 günlü, E: 2004/2352 , K:2005/208 sayılı kararı da bu yöndedir.

Bu durumda; 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un 11. maddesinin ilk halindeki yetki kullanılarak Bakanlar Kurulu'nca yürürlüğe konulan İnsan Kaynakları Yönetmeliğini ilga etme yetkisinin yine Bakanlar Kuruluna ait olması ve İller Bankası Yönetim Kurulunun Bakanlar Kurulu Kararı niteliğindeki Yönetmeliği ilga etme yetkisinin bulunmaması karşısında anılan (ilk) Yönetmeliğin halen yürürlükte olduğu ve İller Bankası Yönetim Kurulunca kabul edilen dava konusu Yönetmeliğin ise Resmi Gazete'de yayımlanmadığı göz önüne alındığında, dava konusu Yönetmelik hükümlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, 22.6.2012 tarihli iller Bankası Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan İller Bankası A.Ş. İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nin 33/1-c maddesinin 2. cümlesindeki "Yönetim Kuruiu gerektiğinde Daire Başkanı ve Bölge Müdürü atamaya veya görevden almaya dairre'sen karar alarak Bakan onayına sunar." ibaresinin, 33/1-d maddesinin, 74/1. maddesinin 3. cümlesindeki "Yönetim Kurulu disiplin işleriyle ilgili nihai karar organıdır." ibaresinin ve geçici 1. maddesinin 4. fıkrasının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 4001 sayılı Kanunla değişik 27. maddesinde öngörülen ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi için gerekli olan koşulların gerçekleşmiş olması nedeniyle yürütülmesinin durdurulmasına, bu kararın tebliğini izleyen 7 (yedi) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na itiraz edilebileceğinin taraflara duyurulmasına, 6.12.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan Üye Üye Üye Üye

Ahmet Çetin Hayrettin Erkan Mustafa Gürsel

ZÖNGÜR KADIOĞLU CANTEKİN DÖNER CEYLAN

Uye Uye Uye Uye

İrfan Hasan Mevlüt Mehmet

EROĞLU TURGUT ATBAŞ KÜÇÜKGÖZ