Trajikomik devleti dolandırma hikayeleri...

Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü'nün ortaya çıkardığı trajikomik maaş hikayeleri, film senaryolarını aratmıyor.
Emekli Sandığı Genel Müdürü Mehmet Ali Özyer'den alınan bilgiye göre, kurumdan emekli, dul ve yetim aylığı alanlar ile 65 yaş aylığı sahiplerine yönelik geniş çaplı araştırma, sosyal güvenlik kurumlarının hangi yollarla soyulduğunu da gözler önüne serdi.

Araştırmada, emekli aylığı alanlardan, yasal olarak birden fazla aylık hakkı bulunmayanlar, evlendiği halde aylık almaya devam edenler ve ölüm nedeniyle maaşı kesilmesi gerektiği halde aylık ödenmeye devam edilenler tarandı. Çalışma sonucunda 3 bin 293 kişiye haksız ve yersiz maaş ödendiği tespit edildi. Bu kişilere ödenen son aylık tutarının da toplam 1 milyon 680 bin 239 YTL'yi bulduğu anlaşıldı.

Araştırma sırasında, muhtaçlık ve malullük aylığı alırken ölen ve öldükten sonra da aylıkları çekilenler ile işe girmelerine rağmen kuruma bildirimde bulunmayarak, özürlü aylığı almaya devam eden 8 bin 999 kişiye de haksız maaş ödendiği belirlendi. Bu kişilere ödenen son aylık tutarı ise 1 milyon 984 bin 489 YTL olarak hesaplandı.

ÇARPICI ÖRNEKLER VAR

Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü'nün söz konusu çalışmasında, haksız maaş ödemeleriyle ilgili ortaya çıkarılan bazı çarpıcı örnekler de şöyle:
''-Hem memur maaşı, hem yetim aylığı: Babasından dolayı Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alan ilgili, yetim maaşına karşın sağlık karnesi başvurusunda bulunmadı. Kurum, bu kişinin neden sağlık karnesi istemediğini araştırdığında, onun 19 Aralık 1997 tarihinde Erzincan Sağlık Müdürlüğü'nde memur olarak göreve başladığını tespit etti. İşbaşı yaptıktan sonra yetim maaşı kesilmesi gerekirken, ilgili, bu durumu gizleyerek olay anlaşılana kadar devletten hem memur maaşı hem de yetim aylığı aldı.

-Çalışırken 3 evlilik yaptı, 2 dul maaşı bağlattı: Çanakkale'de Lise Müdürlüğü yapan ilgili, eşinin vefatı üzerine 1988 yılında dul maaşı almaya başladı. 1993 yılında ikinci evliliğini yapan bu kişi, kanun gereğince dul maaşını iptal ettirmesi gerekirken, aylık almaya devam etti. İkinci eş de, 1998 yılında vefat etti. Hem çalışan, hem de dul maaşı alan söz konusu kişi, 15 Nisan 1998 tarihinden itibaren ikinci eşinden de dul maaşı almak için başvuruda bulundu. Doldurduğu belgelerde, maaş aldığını gizleyen bu kişiye, 2. eşinden de dul maaşı bağlandı. Böylece hem çalışan hem de ölen 2 eşinden ayrı ayrı dul maaşı alan ilgili, 28 Ekim 2003 tarihinde üçüncü evliliğini yaptı. Ancak, bu evliliği de bildirmedi ve vefat eden önceki eşlerinden dul aylığı almaya devam etti.

-20 yıl annesinin ölümünü gizledi: Eşinden dolayı dul aylığı alan 95 yaşındaki ilgili, 1978 yılında maaşının çekilmesi için vekaletname ile oğluna yetki verdi. Anne 1986 yılında vefat etti. Ancak elinde vekaletname olan oğlu, bankaya vermiş olduğu yoklama belgelerinde, annesinin sağ olduğunu beyan etmek suretiyle, 20 yıl boyunca annenin dul aylığını almaya devam etti.

-Sağlık karnesi kullanılmayınca ölüm ortaya çıktı: Ağrı'da ikamet eden ilgili, eşinin vefat etmesi üzerine dul aylığı almaya başladı. 2000 yılına kadar sağlık karnesini sürekli kullanan bu kişinin, 14 Ağustos 2000 tarihinden 2005 yılı Haziran ayına kadarki dönemde, maaşı düzenli çekilirken, sağlık karnesine hiç reçete yazılmadığı dikkat çekti. Emekli Sandığı, nüfus kayıtlarından bu kişinin sağ olup olmadığına baktı. Kayıtlarda yaşıyor gözükse de, kişinin sağlık karnesinin 5 yıl boyunca hiç kullanılmaması şüpheli bulundu. Emekli Sandığı, Kaymakamlığa bir yazı yazarak söz konusu kişi hakkında inceleme istedi. Kaymakamlığın araştırması sonucunda, ilgilinin 15 Ağustos 2000 tarihinde vefat ettiği, define ilişkin defter kaydının da bulunduğu saptandı. Bu olayda da yakınların nüfus tescili yaptırmayarak, ölen kişinin maaşını 5 yıl boyunca çekmeye devam ettiği ortaya çıktı.

-Sahte vekaletle 7 yıl boyunca ölen annenin dul aylığını çekti: Eşinden dul aylığı alan ilgili, 1998 yılında vefat etti. Nüfus kayıtlarında vefat ettiği belirtilen ilgilinin, banka ile yapılan yazışmalarda maaşının vekaletle çekildiği anlaşıldı. Emekli Sandığı, bankadan vekaletnameyi istedi. Gelen vekaletname incelendiğinde, vekaletin ölüm tarihinden sonra 25 Mayıs 1999 tarihinde verildiği görüldü. Bunun üzerine noter nezdinde araştırma yapıldı ve ölen kişinin oğlunun, annesinin dul maaşını çekebilmek için vefat olayını sandıktan gizlediği gibi, sahte vekaletname düzenleyerek 7 yıl boyunca haksız maaş aldığı tespit edildi.''

ON-LİNE EMEKLİLİK İLE SORUN BİTECEK

Emekli Sandığı Genel Müdürü Özyer, On-Line Emeklilik Projesi ile birlikte kurumdan usulsüz aylık alma işlemlerinin de sona ereceğini bildirdi.
Özyer, Sandığın tahsil etmesi gereken kesenek ve karşılık tutarlarının kişi bazında izleneceği, emeklilik işlemlerinin de anlık olarak elektronik ortamda gerçekleştirileceği proje ile fiktif hizmet belgesi üretilerek, haksız emeklilik olaylarının önüne de geçileceğini belirtti.

Emekli Sandığı Genel Müdürü, ''On-Line Emeklilik Projesi ile iştirakçi ve emeklilere ait bilgilerin gerek Mernis'den düzenli olarak alınması, gerekse Sandık içinde elektronik olarak sürekli kontrol edilmesi suretiyle haksız ve yersiz ödemelerin gelecekte tekrar oluşması da önlenecektir'' dedi.