Türkiye'den AİHM'ye başvuran sayısı azaldı

Altan, Eskişehir'de katıldığı, Eskişehir Barosu ve Ankara Barosu iş birliğiyle Adliye Konferans Salonu'nda düzenlenen, "Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru" konulu sempozyum öncesinde gazetecilerin sorularını yanıtladı.

"Anayasa Mahkemesinin, CHP'li Milletvekilleri Mustafa Balbay ve Mehmet Haberal'ın uzun tutuklulukla ilgili yaptığı bireysel başvuruda, haklarının ihlal edildiğine dair kararı"na ilişkin bir soru üzerine Altan, "Öncelikle Anayasa Mahkemesi bireysel başvurularla, dosyaların sonucuyla ilgili bir açıklama yaptı ama konuyla ilgili gerekçesi henüz yayınlanmadı. Aslında üzücü olan bir şey var daha mahkeme kararı, gerekçesi bile yayınlanmamışken çok farklı yorumlar yapıldı. Bu konuda yorum yapmaması gerekenler de dahil yorumlar yapıldı. Bu konuda çok hassas olunması lazım. Yürüyen bir yargılama var, Anayasa Mahkemesinin kararı gerekçeli bir şekilde yayınlanıp, ilgili mahkemeye gönderildiğinde mahkeme bunu takdir edecektir" diye konuştu.

Bireysel başvuruların sağlıklı bir şekilde işlemesi için gerekli tedbirleri aldıklarını vurgulayan Altan, şunları kaydetti:

"Şu anda bir sıkıntımız yok. Özellikle yaz aylarından sonra esasla ilgili kararları vermeye başladık ve geldiğimiz aşama itibariyle sistem sağlıklı bir şekilde yürüyor. Eskişehir'den vermek istediğim mesaj, özellikle Anayasa Mahkemesinin kararlarıyla ilgili bir değerlendirme yapılırken, herkesin Anayasa'da yer alan yargı bağımsızlığı ve devam eden yargılamalarla ilgili konuşmalar yapma konusunda hassas olmaları, bazı konumda bulunan insanların yargılamayı etkilemeyle ilgili sözlerden kaçınmaları gerektiğini söylüyorum. Şu anda yargıya intikal eden bir husus var, bu konuda değerlendirmeleri yargı organı yapacak."

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruların nasıl yapılması gerektiğiyle ilgili bilgi veren Altan, şöyle konuştu:

"Anayasa da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde düzenlenen, temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiğini düşünen kimseler, iç hukuk yollarını tükettikten sonra Anayasa Mahkemesine süresinde başvurmak durumundalar. Tabi bireysel başvuruların nasıl yapılacağı, hangi yöntemlerin izleneceği ve Anayasa Mahkemesi tarafından başvuruların nasıl kabul edileceği konuları ayrıntılı olarak düzenlenmiş durumda. Mevzuatta ve uygulamada sıkıntı oluşturan konularla ilgili Anayasa Mahkemesi kararlar veriyor. Bu kararlarda da doğru uygulamanın nasıl olması gerektiğiyle ilgili gerekçelere yer veriyor bu hususlara dikkat ederek, vatandaşlar Anayasa Mahkemesine bireysel olarak başvurabilirler."

AİHM'nin, 30 Nisan'da verdiği kararla AİHM'ye başvurmadan önce Anayasa Mahkemesine başvurulması gerektiği yönünde karar verdiğini anımsatan Altan, şöyle devam etti:

"Dolayısıyla kişiler AİHM'ye gitmeyi düşünüyorlarsa öncelikle Türkiye'de Anayasaya Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmak zorundalar. Bu, Türkiye aleyhine ihlal kararları verilmesinin önünde bir filtre olarak görülebilir. Şimdiye kadar ki uygulamalara baktığımızda AİHM'ye Türkiye'den giden başvuru sayısında önemli ölçüde azalma olduğunu görüyoruz. Türkiye eskiden 1'inci, 2'nci sıralarda olurken, bu sene itibariyle 4'üncü veya 5'inci sıraya gerileme durumu söz konusu. Bu Türkiye açısından, Türkiye'de insan haklarının korunması açısından çok önemli bir gelişme."

- "Geçte olsa böyle bir uygulamanın Türkiye'de başlaması bence çok önemli"

Altan, bir gazetecinin "bireysel başvuru uygulamasında geç kalınıp, kalınmadığı" yönündeki soruyu ise "Bireysel başvuruyla ilgili belki daha öncede böyle bir uygulamaya geçilse, sonuçlar şimdi daha erken alınmış olabilirdi ama tabi bu konuda görüşlerin olgunlaşması, kamuoyunda tartışılması, kamuoyunun bu olaya hazırlanması konusunda bazı sıkıntılarımız oldu. Dolayısıyla geçte olsa böyle bir uygulamanın Türkiye'de başlaması bence çok önemli. Eğer Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru yolu etkili bir şekilde kullanılırsa, Türkiye'de çok önemli gelişimler, gelişmeler olacağını düşünüyorum. Türkiye'de insan hakları bilincinin yerleşmesiyle, her kurumun bundan olumlu bir şekilde etkileneceğini düşünüyorum. Dolayısıyla Türkiye'de insan hakları sorununun tartışılabilir olmaktan çıkarılması, ülkenin gelişmesi, başka konuların ön plana çıkması açısından önemli bir fırsat sağladığını düşünüyorum" diye yanıtladı.

Altan, "Medya özgürlüğü" konusunda bir soru üzerine de yargının medya özgürlüğü ve medya özgürlüğü kapsamında olmayan hususları ayırması ve bununla ilgili karar vererek, değerlendirmeleri de yargı yerlerinin yapması gerektiğini sözlerine ekledi.