Valiler OSB'lerden huzur hakkı adı altında ücret alamayacak

Haziran ayında Meclis'e gelmesi beklenen organize sanayi bölgeleri (OSB) kanun tasarısı ile valiler yönetim dışı kalırken, sanayici daha fazla söz sahibi olacak. Valiler OSB'lerden huzur hakkı adı altında ücret alamayacak.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın 6 aydır üzerinde çalıştığı yeni kanun tasarısı ile valiler mevcut organize sanayi bölgeleri (OSB) yönetiminin dışında kalacak. Değişiklikle birlikte valiler, OSB'lerden huzur hakkı adı altında ücret almayacaklar. Böylelikle denetimle ilgili olumsuz iddiaların zemini ortadan kalkacak.

Haziran ayında Meclis'e gelmesi beklenen yeni tasarı, OSB'lerdeki vali ile özel sektör arasındaki yönetim savaşlarına da son verecek. Sanayi Bakanlığı'nın, geçtiğimiz aylarda OSB yönetmeliğinde yaptığı değişiklikle, valilerin OSB'lerde görev sürelerinin uzatılmasının önüne geçilmişti. Yeni tasarı aynı zamanda ihtisas OSB'lerini öne çıkaracak, OSB'ye yatırım yapan firmalara da özel teşvikler getirecek.

OSB'ler valilerin gelir kapısı

Türkiye'nin 80 ilinde yer alan 236 OSB'nin 165'inin başında valiler bulunuyor. Valiler başkanlık yaptıkları toplantı başına huzur hakkı alıyor. En şanslı vali ise Kocaeli Valisi Erdal Ata. 12 OSB'ye başkanlık yapan Ata, 6 bin YTL'ye ulaşan huzur hakkı alıyor. Sanayi bölgesindeki diğer valiler de maaşlarının üzerinde huzur hakkı elde ediyor.

OSB'ler bugün devlet politikası olarak valilerin önderliğinde hayata geçiriliyor. Valinin başkanlığında sanayi ve ticaret odaları başkanları, belediye başkanı ve işadamları derneklerinin temsilcileri müteşebbis heyet adı verilen bir oluşum gerçekleştiriyor. Valilerin OSB'lerin kuruluş aşamasında yer almaları önemli avantajlar sağlıyor. Ancak OSB üçte iki yapılaşma oranına ulaştığında yasa gereği müteşebbis heyet, kendini feshederek, bölgeyi gerçek sahiplerine yani sanayiciye bırakması gerekiyor.

Yönetim savaşları yaşanıyor

Yönetim savaşları da işte bu noktada başlıyor. Valinin başkanlığındaki müteşebbis heyet, gerek OSB'ye yıllarca emek vermesi, gerekse de OSB'nin sosyo-ekonomik potansiyeli nedeniyle yönetim gücünü elinden bırakmak istemiyor. Madalyonun öbür yüzündeki sanayici ise kendi sermayesi ile kurulan bölgede söz sahibi olmak istiyor. Sanayici, üretim maliyetlerini aşağı çekebilecek projeleri hayata geçirebilmek, bürokrasinin altında ezilmemek gibi nedenlerle OSB yönetimlerinde yer almayı istiyor.

Gebze Organize Sanayi Bölgesi Sanayicileri Derneği Başkanı Yücel Güngör, Kocaeli'nin artık yeni sanayi tesisini kaldıramayacak doluluğa ulaşmasına rağmen vali ve sanayi odasının OSB'nin başında kalma isteğinden dolayı yeni sanayi alanları açtığını söylüyor. Güngör, "Gebze Organize Sanayi Bölgesi'ne bu yüzden 4 adet ek alan açıldı. Çoktan yüzde 100 doluluğa ulaşan bölge bu yüzden hala dolmamış gözüküyor ve yönetimde sanayici söz sahibi olamıyor. Gebze OSB'yi yöneten 15 kişiden sadece dördü sanayici" diyor.

Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi'nin Eski Yönetim Kurulu Başkanı Akif Ekici ise, bugün yüzde 100 doluluğa ulaşan Gaziantep OSB'nin hala bürokratlar tarafından yönetildiğini ifade ederek, ?Gaziantep OSB yönetiminde, beyaz eşya satıcısı, terzi ve avukatlar bulunuyor. Burada sanayicinin kendi kendini yönetmek istediği göz ardı ediliyor. Bölgede sanayiciye daha fazla söz hakkı verilmesini istiyoruz" dedi.

Rakamlarla OSB'ler

*Türkiye'de 236 OSB bulunuyor.

*Marmara Bölgesi 95 adet ile ilk sırada

*OSB'lerde toplam 18 bin 287 hektar büyüklüğünde 63 bin 244 sanayi parseli yer alıyor.

*30 bin 737 firma faaliyet gösterirken, 32 bin 557 adet parsel boş bekliyor.

"20 binin üzerinde sanayi parseli sahipli gözüküyor.

*2005'de 26 yeni OSB kurulması için izin alındı.

*Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bugüne kadar OSB'lere 1.811 milyar YTL kredi verdi.

*Ancak bugüne kadar verilen kredinin yüzde 45'i geri döndü.

*77 adet OSB ise tamamen Sanayi ve Ticaret Bakanlığı kredisi ile tamamlandı

*2005 yılında 116 OSB bakanlık kredisinden yararlandı.

*Bakanlığın 2005 yılında OSB'lere 64 Milyon YTL kredi verdi

OSB'ler nasıl yönetiliyor?

* Genel kurula gitmeyi bekleyen OSB'ler

* Geçtiğimiz aylarda çıkan yönetmelikle valilerin görev süresini uzatma hakkına son verildi.

* Yeni kanun tasarısında valilerin devre dışı bırakıldığı, sanayici ağırlıklı bir yönetim hedefleniyor.