657'nin pek uygulanmayan maddeleri

KARİYER VE LİYAKAT

657 sayılı Kanunda, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmenin, kariyer ve likayat ilkelerine uygun olarak düzenleneceği bilinmesine rağmen, çıkarılan yönetmeliklerde bu temel ilkeler hep gözardı edilmektedir. Bilakis tam tersine kayırmacılığa imkan veren işlemlere yer verilmektedir.

GEÇİCİ İŞLERDE SÖZLEŞMELİ PERSONEL

4. maddede sözleşmeli personelin istisnai hallere münhasır olarak istihdam edilmesi gerektiği açık olarak belirtilmesine rağmen, memur alır gibi devamlı sözleşmeli personel alınmaktadır. Oysa madde metninde, bu istihdamın geçici işler için uygulanacağı açık olarak belirtilmiştir.

ASİL MEMURLUĞA GEÇİŞTE YEMİNLİ MERASİM

Olsun diye söylemiyoruz ama Kanunun 6. maddesinde, aday memurluktan asil memurluğa atanacak olanlar için bir yeminli merasim töreni düzenleneceği belirtilmektedir.

AMİR, MEMURA EŞİT DAVRANIR

Kanunun 10. maddesine göre; Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranmalıdır. Ancak bu kurala riayet edilmeyip bazı personele daha fazla iltimasta bulunulmaktadır.

AMİR, EMRİNDEKİ MEMURDAN BORÇ ALAMAZ

Kanunun yine 10. maddesi 2. fıkrasına göre Amir, maiyetindeki memurlara hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz.

MEMUR, KANUNA AYKIRI EMRİ UYGULAYAMAZ

Kanunun 11. maddesine göre, bir memuru kendisine verilecek bir görevin kanuna aykırı olup olmadığını incelemesi gerekmektedir. Bu konudaki hüküm şu şekildedir: "Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmağa mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz"

Dikkat edileceği üzere, sadece Anayasa'ya aykırı bir emir değil yönetmeliğe aykırı bir emir dahi yerine getirilmez. Amir sözlü olarak ısrar ederse talimatın yazılı olarak verilmesi talep edilir. Bu halde dahi, eğer konusu suç teşkil ediyorsa, bu emir hiçbir surette yerine getirilmez. Bu hüküm pek uygulanan bir hüküm değildir. Ancak bu hüküm geçtiğimiz hafta İstanbul Emniyet Müdürlüğünce uygulanmıştır. Detaylar için tıklayınız.

ZARARLAR MEMURA RÜCU EDİLİR

Hem Devletin uğradığı zararlar hem de kişilerin uğradığı zararlarda, belirli esaslar dahilinde memura rüc'u edilmesi gerekmektedir. Özellikle kaybedilen maddi ve manevi tazminat davalarında memura rüc'u edilmesi gerekmesine rağmen, bu maddede de pek uygulanmamaktadır.

MEMUR ALACAK VE BORCUNU DAHİ MAL BEYANINDA GÖSTERMELİ

Devlet memurları sadece kendileriyle ilgili olan değil eşleri ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi vermekle mecburidir. Buna aykırılığın tespiti halinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmektedir.

SADECE KAMU GÖREVLERİ HAKKINDA BASINA DEMEÇ VEREMEZ

657'nin 15. maddesi memurun sadece yürütmekte oldukları kamu görevine yönelik olarak basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç veremeyeceğini hüküm altına almıştır. kamu görevi ile ilgili olmayan bir konuda basına konuşulabilir. Kamu görevinden ne anlaşılması gerektiğine ilişkin olarak detaylı bilgi için tıklayınız.

MÜSTEŞAR, ARKADAŞLARIYLA ÖĞLEN YEMEĞİNE RESMİ ARAÇLA GİDEMEZ

Örnek olarak söylüyoruz. Genel Müdür dahi kendine tahsis edilen araçla bir arkadaşıyla öğlen yemeğine gidemez. Genel Müdüre tahsis edilen araç sadece sabah evden alma, akşam bırakma ve gün içinde resmi toplantılara gitmeyle sınırlıdır. Detaylı bilgi için tıklayınız.

UYGULAMAYI İSTEME HAKKI

Kanunun 17. maddesi gereğince her memur, tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve tespit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen uygulanmasını istemek hakkına sahiptir. Bu da önemli bir maddedir. Örneğin bir memur, yönetmelik kendisine naklen atama hakkı verilmiş ise idare bu konuda bir işlem yapmıyorsa, dilekçe ile başvurarak bu maddenin işletilmesini talep edebilir.

MEMURUN MÜRACAAT VE ŞİKAYETİ 3 GÜN İÇİNDE DİSİPLİN AMİRİNE AKTARILMALI

Bazen memurlar şikayette bulunmakta ancak şikayeti alan makam, sorunu çözmeye yetkili olmamasına rağmen talebi bekletmektedir. Oysaki yönetmeliğe göre, ki bu yönetmelik BKK ile yürürlüğe konulmuştur, şikayeti alan makam 3 gün içinde bu talebi en yakın disiplin amirine ulaştırmalıdır. Aksi halde, şikayet olursa disiplin cezası alır. Detaylı bilgi için tıklayınız.