Diyabetin kalp sağlığına etkileri

DOÇ. DR. HALUK SARGIN

İç Hastalıkları Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları

Diyabet kan şekerimizin uzun süreli yüksek olması halidir. Bir şeker metabolizması hastalığıdır. Yüksek kan şekeri ile seyreden diyabetin hedef organlarının başında kalbimiz ve damar sistemimiz gelir. Damar yapısını belli bir süreç sonunda tahrip eder, bozar, göz, sinir ve böbrek hastalıklarına, kalp krizi ve inmeye sebebiyet verir. Dolaşım sistemimiz kalp ve damarlardan oluşur. Kalp kanı vücudumuza pompalayan bir kaslı yapıdır. Pompaladığı kanla atardamar ve kılcal damarlar vasıtasıyla vücudumuzun en ücra noktalarına kadar oksijen taşır. Toplardamarlar vasıtasıyla da pompaladığı kanı geri getirir.

Tedavi edilmeyen ya da kötü kontrollü diyabet vakalarında vücudumuza hayat sağlayan bu kalp damar sistemi ciddi zarar görmekte ve faturası ağır, çok ciddi sağlık sorunlarına sebep olmakta kan şekerinin uzun süre yüksek kalması orta ve uzun vadede damar tıkanıklıklarına sebep olmaktadır. Kan şekerinin yüksekliği kan yağ oranlarının yükselmesine sebep olmaktadır. Damar çeperi içinde plaklar oluşturmakta tedrici tıkanmaya sebep olmaktadır. Damarlar tıkanınca çok ciddi sağlık problemleriyle karşı karşıya kalırız. Bunun neticesinde hayata mal olan sonuçlar oluşmakta çoğu zaman bunların telafisi mümkün olmamaktadır. Diyabette başlıca damar sorunları şunlardır.

Göğüs ağrısıyla başlıyor

Çoğunlukla ağrı göğüs, kol, omuz, sırt ve çeneye vurabilir. İstirahatte veya egzersizde gelebilir. Hasta çoğunlukla kendini halsiz hisseder. Eğer gerekli önlemler alınmaz ise ağrılar sıklaşır ve enfarktüsle neticelenir.

Bazı hastalarda diyabet kalp sinirlerinde hasara neden olduğu için ağrı hissedilmez Ağrısız kalp krizleri yaşanabilir ve çoğu zaman vahim tablolar oluşturur.

Burada en korkulan durum kalp krizidir. Kalbi besleyen damarlardan biri yada bir kaçı tıkanabilir. Kalbin o bölümüne yeterli kan gitmez, kalbin o bölümü beslenemez ve kalp kasılma vasfını o bölgede kaybeder veya asgariye iner.

Kalp krizi esnasında şiddetli ağrı (kol, sırt, çene, boyun ve sol omuza yayılır)bulantı, hazımsızlık, aşırı halsizlik, terleme ve baş dönmesi ortaya çıkar. Bunların bir kaçı veya hepsi bir arada olabilir.

Diyabette görülen diğer bir kalp damar hastalığı "inme"dir. Bu durum ortaya çıktığında beyne giden damarlardan biri tıkanır ve beslenemeyen beyin bölgesinde telafisi mümkün olamayan sonuçlara sebebiyet veren beyin enfarktüslerine sebep olur.

Hipertansiyon tetikliyor

Diyabetik hastaların çoğunda karşılaştığımız hipertansiyon rahatsızlığı da; diyabet sürecinde damarların yapısal bozukluğu sonucu daralması esnekliğini kaybetmesi, damar içi basıncın artması hipertansiyon oluşumunun zeminini oluşturur. Gerek diyabetin gerek damar yapısı bozukluğu sonucu oluşan hipertansiyonun hedef organları kalp, böbrekler ve gözdür. Bütün komplikasyonlar bu organlardan kaynaklanır. Diyabet hastalarında hedeflememiz gereken tansiyon 130/80 mmHg ve altıdır. Diyabetik hipertansifler kan şekeri kontrolü için başvurdukları Endokrinologlar tarafından değerlendirilmeli ve yine onlar tarafından tansiyonları düzenlenmelidir.