İşçinin maaşını patron çekiyor

FARUK ERDEM

İşverenler, çalışan maaşlarıyla kayıtdışı gelire imza atıyor. Önce bankada çalışanlar adına hesap açılıyor. Bordrodaki maaş buraya yatırılıp, tekrar çekiliyor. İşçiye ise elden daha düşük maaş veriliyor

Bu köşede zaman zaman gizli bir kayıtdışılık örneğinden bahsediyorum. O da gerçek maaşların bordrolara yansıtılmaması. Türkiye'de işgücü istatistiklerine baktığımızda 22 milyondan fazla çalışan görüyoruz. Bunun 8 milyona yakını kayıtdışı. Yani, sigortasız. Bu oran yüzde 50'lerden, son dönemdeki ciddi denetim ve kim ne derse desin ALO 170'in katkılarıyla yüzde 35'lere kadar geriledi. Daha da düşmesini bekliyoruz. Kayıtlı çalışan, yaklaşık 13-14 milyon vatandaşın neredeyse yarısı asgari ücretle çalışıyor görünüyor. Peki bu mantıklı mı? Bize göre değil. Burada başta ifade ettiğimiz 'gizli kayıtdışılık' devreye giriyor. İşçinin maaşını devlete asgari ücretle bildiren firmalar daha yüksek maaş ödüyor. 'Ne var bunda maaşını alıyor' diyebilirsiniz ama maalesef bu işveren, işçinin emekli maaşından çalıyor, kıdem tazminatını düşürüyor. Her şeyden önemlisi devletten prim ve vergi kaçırıyor. Bunu da, 'prim ve vergi yükü çok fazla' gerekçesiyle yapıyor.

AZ MAAŞA RAZILAR

İş Kanunu'na göre 10 kişiden fazla işçi çalıştıran işyerlerinde ücretlerin banka aracılığıyla ödenmesi gerekiyor. İşveren de bundan kaçamıyor. Ama bakın ne yapıyor? Patron her işçisi için bankada bir maaş hesabı açıyor. Birer de banka kartı çıkarıyor. İşçi bundan haberdar bile değil... Patron, aybaşı gelince bu hesaplara asgari ücretten tüm maaşları yatırıyor. Sonra muhasebecisini yolluyor ve yatırdığı paraları çekiyor. Bizim işçi kardeşimiz ise aybaşında muhasebeye gidip ancak 600 lira olan ücretini elden alıyor. Devlet işçinin asgari ücretten çalıştığını sanıyor. Bir denetim olduğunda ise banka hesaplarına göre herkes hakkını alıyormuş gibi görünüyor. Müfettiş işçiyle konuşunca da gerçek ortaya çıkıyor. Tabii kimse işini kaybetmemek için bu durumu ihbar etmeye cesaret edemiyor.