Kaçak akaryakıta 'çifte test' geliyor

Mithat Yurdakul

On numara yağın akaryakıt olarak kullanımını engellemek için sıkılaştırılan 'emisyon testi'nden Kaçak yakıtların da geçmesi üzerine, araçlar için çifte önlem gündeme geldi. gümrük bakanlığı ile akaryakıt bayileri, egzoz gazı ile marker'ın birlikte ölçüleceği 'çifte kontrol' testi üzerinde görüşüyor.

Trafikte kullanımı hızla artan on numara yağ için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir genelgeyle harekete geçti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 81 ilin çevre il müdürlüklerine yazı göndererek egzoz gazı ölçüm ve denetimlerinin daha etkin şekilde yürütülmesini istedi. Bu kapsamda yapılacak ölçümler neticesinde, egzoz gazı eşik değeri üzerinde çıkan taşıtlara Çevre Kanunu'nun 20. maddesi uyarınca 1755 lira para cezası kesilebilecek.

Baskın denetim yok

Ancak bakanlığın bu talimatı, araç sahiplerinin rutin gaz emisyonu ölçümlerini içeriyor. Bakanlık genelgesi, bir baskın denetim ya da yol kontrolünü emretmiyor. Akaryakıt Bayileri ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) Başkanı Ferruh Temel Zülfikar, düzenleme ile 1755 lira para cezası getirilmesinin 10 numara yağ için önemli olduğunu belirterek, "1 tanesine ceza kesilse yeter. Bir daha cesaret edilmez" dedi.

Buna karşın, bakanlık genelgesinde denetimlerin nasıl sıklaştırılacağının netleştirilmesi gerektiğini ifade eden Zülfikar, "Şu anda nasıl olacağı belirsiz" dedi.

'Çifte kontrol sağlanmalı'

Zülfikar, kaçak yakıt sorunu için koordinasyon makam olan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile temasta olduklarını, araç sahiplerine çifte kontrol için bakanlıkla görüştüklerini söyledi.

Zülfikar, belirli noktalarda hem emisyon ölçümü hem de ulusal marker denetimi yapılabileceğini, bu şekilde hem 10 numara yağ kullanımının, hem de kaçak mazot ve benzin kullanımının ortaya çıkarılabileceğini söyledi.

'Karışık ürün de var'

Bazı yakıtların içinden hem marker'lı legal, hem de marker'sız illegal akaryakıt çıktığını belirten Zülfikar, "10 bin metreküp geliyorsa bunun 7 bin metreküpünde marker çıkıyor, 3'ü illegal çıkıyor.

Sadece emisyon testi yapılırsa doğru çıkıyor. Bunun tespit edilmesi için marker da yapılmalı. Test testtir ama kaçağın tespit edilmesi için iki testin de yapılması gerekiyor" dedi.

233 istasyon mühürlendi

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, akaryakıt kaçakçılığına ilişkin şu istatistikler paylaşıldı:

"Maliye Bakanlığı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından da akaryakıt istasyonlarındaki ödeme kaydedici cihazlara ve akaryakıt - LPG sayaçlarına yönelik denetimler gerçekleştirildi. 6455 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği 11 Nisan 2013'ten 1 Temmuz 2014'e kadarki dönemde kaçak akaryakıt satan toplam 233 akaryakıt istasyonu mühürlenerek ticari faaliyetleri durdurulmuştur. Böylece ülkemizde ticari hayatına devam eden toplam 13 bin 133 bayiden kötü niyetli olduğu anlaşılan 233 bayinin faaliyeti sona erdirilmiş ve dürüst ticaret yapan bayilerin haksız rekabetten etkilenmeleri önlenmiştir."

Trafikteki otoların yüzde 41'i LPG'li oldu

Trafiğe kayıtlı araç sayısı mayıs ayı sonu itibarıyla 18 milyon 288 bine çıkarken LPG'li araçların oranı yüzde 41'e yükseldi.

TÜİK motorlu taşıtlar raporunda şu bilgiler yer aldı:

- Mayıs ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam 18 milyon 288 bin 137 adet taşıtın yüzde 52'sini Otomobil, yüzde 16.3'ünü kamyonet, yüzde 15.1'ini motosiklet, yüzde 8.7'sini traktör, yüzde 4.2'sini kamyon, yüzde 2.3'ünü minibüs, yüzde 1.2'sini otobüs, yüzde 0.2'sini ise özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.

- Mayıs ayında 82 bin 977 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı, trafiğe kaydı yapılan toplam 82 bin 977 taşıt içinde otomobil yüzde 52.2 ile ilk sırada yer aldı. Bunu sırasıyla yüzde 22.7 ile motosiklet, yüzde 11.7 ile kamyonet, 6.4'le traktör izledi.

- Taşıtların yüzde 7'sini ise minibüs, otobüs, kamyon ve özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.

- Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı yüzde 39.2 azalırken, bu azalış otomobildeyüzde 43.1, minibüste yüzde 16.8, otobüste yüzde 62.5, kamyonette yüzde 49.8, kamyonda yüzde 13.1, motosiklette yüzde 29.5, özel amaçlı taşıtlarda yüzde 68.4, traktörde yüzde 8.1 oldu. Trafiğe kayıtlı LPG'li otomobil oranı yüzde 41.4 oldu.

Mayıs ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 9 milyon 514 bin 881 adet otomobilin yüzde 41.4'ü LPG'li, yüzde 30.2'si benzinli, yüzde 27.9'u dizel yakıtlıdır. Yakıt türü bilinmeyen (2) otomobillerin oranı ise yüzde 0.5'tir.

Güney Akım hattında Türkiye sürprizi yok

Bulgaristan'ın vetosu nedeniyle akıbeti tehlikeye düşen Güney Akım doğalgaz boru hattı için alternatifler gündeme gelirken, basında dillendirilen Türkiye iddiası boş çıktı. Gazprom'un, Türkiye üzerinden bir 'hat'a sıcak bakmadığı, bu konuda temasta bulunmadığı öğrenildi.

Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanı Vasil Shtonov, Güney Akım'ın uygulamasından sorumlu Energy Holding'den tüm operasyonları durdurmasını istemişti.

Gazprom yalanladı

Transit ülkelerle ikili anlaşmaların enerji paketinin kabulünden önce olduğuna dikkat çeken Moskova, Dünya Ticaret Örgütü üzerinden itiraz gerçekleştirilmişti. Sorunun çözümü için Mavi Akım'a paralel bir hat inşa edilerek Türkiye'ye, oradan da Avrupa'ya ulaşılabileceği yönündeki alternatif Rus planı iddiaları da basına yansımıştı. Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, konunun Türkiye ile görüşülmediğini, ancak teorik olarak mümkün olabileceğini ifade etmişti. Alternatif hattı teorik olarak değerlendiren Gazprom'un Türkiye'ye herhangi bir teklifte bulunmadığı, Gazprom yetkililerinin Türkiye alternatifi senaryolarını yalanladığı öğrenildi.