Müzisyenler SGK'yı ombudsmana şikayet etti

ÖZCAN YILDIRIM - Müzik-Sen öncülüğündeki müzisyenler daha önceki yıllarda sanatçılara sağlanan borçlanma haklarından yararlanan sigortalı sayısını öğrenme taleplerine olumsuz yanıt veren SGK'yı Kamu Başdenetçisi (ombudsman) Nihat Ömeroğlu'na şikayet etti.

Müzik-Sen Genel Başkanı Mehmet Çırıka, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sanatçı ve yazarların sosyal güvenliklerinin ve hangi sosyal güvenlik kuruluşu kapsamında olacaklarının uzun yıllar netliğe kavuşturulamadığını belirterek, söz konusu belirsizlik nedeniyle kültür ve sanat hayatına önemli katkılar sağlayan ve Türkiye'yi uluslararası düzeyde temsil etmiş birçok sanatçının sosyal güvenlik hakkından yoksun kalıp, hayatının son yıllarını yoksulluk içerisinde geçirdiğini söyledi.

Sanatçıların 1978 yılında Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) kapsamına alındığını ama bu hakkın beklenen yararı sağlayamadığını ifade eden Çırıka, şöyle konuştu:

"Sanat çalışmalarının özgün koşulları nedeniyle, genel sosyal güvenlik sistemi içinde sanatçılarımızın etkin ve kalıcı bir sosyal güvenliğe kavuşturulmaları mümkün olamadı. Bu nedenle, güzel sanat alanlarında uğraş veren sanatçılar için etkin ve kalıcı özel bir sosyal güvenlik sistemi oluşturulmalı. Ancak bu sistem oluşturuluncaya kadar, sigortasız geçen çalışma sürelerinin sosyal güvenlik kapsamına alınabilmesi için, sanatçıların zaman zaman borçlanma yasası talebinde bulunmaları zorunlu bir ihtiyaç. Bu konuda 1983, 1987 ve 1994'teki borçlanma hakları verilmesi atılmış örnek ve önemli adımlar."

-Bakan Çelik, SGK'yı uyarmalı

Çırıka, sanatçılara borçlanma hakkının en son 20 yıl önce verildiğini, aradan geçen süre içerisinde sosyal güvenlik şemsiyesinden mahrum kalan sanatçıların ve yazarların olduğuna dikkati çekerek, sanatçılara borçlanma hakkının tekrar verilmesi gerektiğini savundu.

Anayasa'nın 64. Maddesinde, "Devlet, sanat faaliyetlerini ve sanatçıyı korur. Sanat eserlerinin ve sanatçının korunması, değerlendirilmesi, desteklenmesi ve sanat sevgisinin yayılması için gereken tedbirleri alır" ifadelerine yer verildiğini anımsatan Çırıka, şunları kaydetti:

"Sanatçıları korumanın yolu sosyal güvenlik şemsiyesine dahil edilmelerinden geçiyor. Borçlanma hakkı sağlanarak birçok sanatçı koruma altına alınacak ama SGK, bu konuda ilgili kurumlara ve TBMM'deki komisyona olumsuz görüş bildiriyor. Yani, sanatçı borçlanmasına yüzbinlerce kişi başvurur, bu borçlanmalar da kuruma yük getirir yönünde bir tutum içerisinde. Oysa bize göre, sanatçı borçlanmasına ancak 20-25 bin kişi başvurur. İşte bu tezimizi güçlendirmek için de 1978, 1983, 1987 ve 1994'teki borçlanma haklarına başvuran sigortalı sayılarını SGK'dan resmi yazıyla istedik. Kurum, önce bu verilerin ellerine olmadığını bildirdi. 1997'de bir milletvekilinin yazılı soru önergesine cevaben SSK'nın verdiği rakamları bulup Kuruma tekrar bir yazıyla gönderdiğimizde ise bu işin Kuruma aşırı iş yükü getireceği iddiasında bulunularak bize cevap gönderildi. Tüm bu süreçlerin ardından ilgili kurumdan sonuç alamayınca bilgi edinme hakkına aykırı söz konusu tutumu nedeniyle SGK'yı ombudsmana şikayet etmek zorunda kaldık."

Çırıka, Ombudsman'ın vereceği kararı önemsediklerini belirterek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in de SGK'yı söz konusu tutumu nedeniyle uyarması gerektiğini savundu.