Spor yap bulmaca çöz alzheimer olma

Alzheimer'ın uyarıcı belirtileri

Bir bunama hastalığı olan alzheimer'm erken tam ve tedaviyle şansı varken ortaya çıkan unutkanlıkların 'Bu yaşta bu kadar olur' diyerek geçiştirilmesinin çok sakıncalı olduğunu söyleyen Üs-küdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bi-limleri Fakültesi Öğretim Üyesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağ, hasta-lığın belirtilerini şöyle sıralıyor:

Gündelik hayatı etkileyen unutkanlıklar: Özellikle yakın dönemi ügilendiren randevu, toplantı, alışveriş listesi ve diğer her türden bügiyle ilgili unutkanlık.

Planlama ve hesaplama zorlukları: Faturalar, yemek tarifleri, işlerin sırası ve süresiyle ilgili yaşanan zorluklar. Evin düzeniyle ilgili karışıklık, eşyaların nasıl kuüanüdığıyla ilgili bilgi-lerin hatırlamasındaki zorluk. Hiçbir şeyden zevk almama.

Zamanla ve yerlerle ilgili yaşanan kafa karışıklığı: Düzenli gidilen dük-kanların, caminin, işyerinin buluna-maması. Günün saatlerini, günleri, aylan karıştırma. Evin odalarını ka-rıştırma.

Görüntüleri algılama zorluğu: Bu zorluk hem yazıları okumada hem de şekü algısındaki bozuklukla ortaya çıkar.

Konuşma ve anlamada zayıflama: Kelime sayısında azalma, anlam kay-maları görülebilir.

Eşyaları olağan yerlerinden farklı yerlere koymak ve unutarak yalanlanın hırsızlıkla suçlama.

Yargüama ve karar vermede güçlük.

Sosyal aktivitelerden çekilme.

Kişilik ve davranış değişiklikleri. Eli açık biriyken cimri birine, tersi biriyken savurgan birine dönüşmek.

Yaşla birlikte görülme sıklığı artan alz- heimer'dan korunmanın en önemli yolunun beyni çalıştıracak faaliyetlere ağırlık vermek ve sosyal iletişimi güçlü tutmak olduğu bildirildi. Yaşlılarda kalp ve kanserden sonra en sık görülen hastalık olan alzheimer'm yaşlılığın doğal bir sonucu olarak görülmemesi gerektiğini belirten uzmanlar, alınacak bazı küçük önlemlerle ortaya çıkışının daha ileri yaşlara ertelenebileceğini hatırlatıyorlar.

Türkiye'de yaklaşık 400 bin alzheimer hastası olduğunu ve nüfusun yaşlanması sebebiyle 2030 yılında bunun ila katina çıkacağını söyleyen Türk Nöroloji Demeği Üyesi ve Türkiye Alzheimer Demeği Ankara Şubesi Başkam Prof. Dr. Esen Saka Topçuoğlu, hastalığın sebebinin tam olarak bilinmediğini belirterek "Alzheimer, beyinde protein birikmesi sonucu beyin hücrelerinin birbiriyle bağlantılarının bozulmasıyla ortaya çıkmaktadır. Ancak bazı risk faktörleri de vardır. Tedavisiz hipertansiyon, şeker hastalığı, yüksek kolesterol alzheimer riskini artırmaktadır. Ağır depresyon, sigara içmek ve kafa travmalan da risk faktörüdür" dedi.

KADINLARDA DAHA FAZLA

Alzheimer'm kadınlarda erkeklere göre daha sık görüldüğünü belirten Prof. Dr. Saka, östrojen hormonunun koruyucu bir etken olduğunu ve bu hormonun menopoz döneminde azalmasıyla birlikte kadınlarda görülme sıklığının arttığım ifade etti. 65 yaşından soma ortaya çıkan ve her 5 yılda bir ortaya çıkma riski ikiye katlanan hastalığın 80'li yaşlarda 10 kişiden 4-5'inde görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Saka, "Hayat tarzı değişiklikleri ile hastalığın ortaya çıkışım ileriki yıllara aktarmak mümkün. Hastalık aynı zamanda damarlarla da ilgili olduğu için kan şekeri, yüksek tansiyon, yüksek kolesterolü kontrol altında tutmak, düzenli egzersiz yapmak, sigaradan ve stresten uzak durmak, var olan depresyonu tedavi etmek gereklidir. Beyni meşgul edecek faaliyetlerin de alz- heimer'dan koruduğu bilinmektedir. Bunun için emeklilik döneminde eve kapanmamak, yeni hobiler edinmek, bol bol bulmaca çözmek, yeni arkadaşlar edinmek, eş-dost ve akrabalarla iletişimi sürdürmek ve torunlarla zaman geçirerek onların gözünden dünyayı anlamaya çalışmak faydalıdır" diye konuştu.