Baş ağrısına 'rehavi' sıtmaya 'uşşak'

Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yener Yörük, AA muhabirine yaptığı açıklamada, II. Bayezid'in yaptırdığı ve dönemin en önemli sağlık kurumlarından Edirne'deki şifahanede, ruh hastalarının yanında diğer hastalıklara da şifa arandığını söyledi.

Evliya Çelebi'nin notlarından darüşşifaya ait pek çok bilginin kayıtlarının olduğunu ifade eden Yörük, "Evliya Çelebi birçok şeyi kaydettiği gibi, burada kaç hekim var, kaç para maaş aldığına kadar yazmış. Tabi o dönem için belli musiki makamlarının belli hastalıklara iyi geldiği şeklinde de Seyahatname'de kayıtlar var. Modern tıbbın uygulamalarından farklı gelebilir ama o dönem için en modern tedavi şekilleri burada uygulanmaktaydı. O gün için en çağdaş tedavi şekilleri buydu" dedi.

- Dönemin hatırası bugün de yaşatılıyor

Prof. Dr. Yörük, müzede banttan yapılan müzik yayınının, yılın belli günlerinde o dönemin hatırasının yaşatılması için konser şeklinde sunulduğunu ifade ederek, müzede bugüne kadar kayıtlarda yer aldığı gibi 10 sazende ile 19 konser gerçekleştirildiğini, gelecek aylarda 20'nci konser için hazırlıklara başlandığını kaydetti.

- "Saz ve makamlarda ruha gıda vardır"

Dönemin tedavi şekilleri arasında sayılan "dağlama, hacemat" gibi usullerin yanında darüşşifada musikiden de yararlanıldığı, Seyahatname'de Evliya Çelebi tarafından şöyle kaydediliyor:

"Merhum ve mağfur Bayezid Veli (Allah rahmet eylesin) Hazretleri vakıfnamesinde hastalara deva, dertlilere şifa, divanelerin ruhuna gıda ve defi seva olmak üzere on adet hanende ve sazende gulan tayin etmiş ki üçü hanende, biri neyzen, biri kemancı, biri müsikarcı, biri santurcu, biri çengi, biri çeng santurcu, biri udcu olup haftada üç kere gelerek hastalara ve delilere musiki faslı ederler.

Allah'ın emriyle, nicesi saz sesinden hoşlanır ve rahat ederler. Doğrusu musiki ilminde neva, rast, dügah, segah çargah, suzinak makamları onlara mahsustur ama zengüle makamı ile buselik makamında rast karar kılsa insana hayat verir. Bütün saz ve makamlarda ruha gıda vardır."

- Müzenin en dikkat çekici bölümü

Sağlık müzesinde dönemin musikiyle tedavi bölümü mankenlerle anlatılıyor. Müzenin en dikkat çekici yeri olarak gezilen bölümün tanıtımında yer alan bilgilendirmede, hangi musiki makamının hangi hastalığa iyi geldiği anlatılıyor.

Bilgilendirmeye göre, rast makamının havale ve felç geçirenlere, zirefkend makamının sırt ağrılarına, zengüle makamının kalp hastalıklarına, rehavi makamının baş ağrılarına, hicaz makamının ürolojik sorunlara, uşşak makamının da sıtmaya iyi geldiği bilgisi yer alıyor.