Akademik Personelin Yıllık İzni

SORU: Samsun 19 Mayıs Üniversitesinde Yardımcı doçent olarak çalışıyorum. Öğretim elemanlarının yıllık izinleri ile ilgili bilgi istiyorum.

CEVAP:

11.10.1983 tarih ve 2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanunun 3 üncü maddesi hükmü uyarınca öğretim elemanlarının;

"A) Öğretim üyeleri sınıfı : Bu sınıf, profesörler, doçentler ve yardımcı doçentlerden oluşur.
B) Öğretim görevlileri ve okutmanlar sınıfı: Bu sınıf, öğretim görevlileri ile okutmanlardan oluşur.
C) Öğretim yardımcıları sınıfı : Bu sınıf, araştırma görevlileri ile uzman, çevirici ve eğitim - öğretim planlamacılarından,"
oluşacağı belirtilmiştir.

2547'de yer alan hükümler

4/11/1981 tarih ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun izinler başlıklı 64 üncü maddesinde "Öğretim elemanları yıllık izinlerini, normal olarak, öğrenime ara verilen zamanlarda kullanırlar. Bunların diğer izinleri ile Yükseköğretim üst kuruluşları personelinin ve yükseköğretim kurumları memurlarının izin işleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre yürütülür.
Rektör, iznini Yükseköğretim Kurul Başkanından, diğer yöneticiler ise bir üst makamdan alırlar.
Yükseköğretim kurumlarında ve üst kuruluşlarda görevli bütün personel bağlı olduğu ilk disiplin amirinin izniyle görevi başından ayrılabilir." hükmü yer almaktadır.

Buradaki " öğrenime ara verilen zamanlarda kullanırlar." ifadesi oldukça önemlidir. Bu ifadeye göre, akademik personel 20 veya 30 gün olan yıllık izinlerini her zaman değil öğrenime ara verilen zamanlarda kullanabilmektedir.

657 sayılı Kanunda yer alan hükümler

23 ncü madde: "Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler."

102 nci madde: "Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (on yıl dahil) olanlar için 20 gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir."

103 üncü madde: "Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer. 
Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez. 
Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izni verilir."

Yıllık izinlere ilişkin olarak yukarıda yer verilen hükümlerin uygulanmasına ilişkin olarak Maliye Bakanlığınca üç tebliğ çıkarılmıştır. Bunlar; 
62 Seri no'lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği
140 Seri no'lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği
154 Seri no'lu Devlet Memurları Kanunu Tebliği

1- AKADEMİK PERSONELİN KULLANABİLECEĞİ YILLIK İZİNLER 
Akademik personelden; 
- 1 yıldan 10 yıla kadar hizmeti olanlara 20 gün  
- 10 yıldan fazla hizmeti olanlara 30 gün yıllık izin verilir.

2- YIL İÇİNDE 10. YILIN TAMAMLANMASI HALİ 
Akademik personel,10 yılı doldurması halinde, doldurduğu tarihten itibaren 30 günlük izin kullanması mümkündür. 
Örneğin 14 Haziran tarihinde 10 yıllık hizmet süresini dolduran bir Akademik personel 14 haziran tarihinden itibaren 30 günlük yıllık izin hakkına sahip olur. Bu Akademik personel 14 haziran'dan önce 20 günlük izin hakkını kullanmış ise 14 haziran'dan sonra 10 gün daha yıllık izin kullanma hakkına sahiptir.

3-YILLIK İZİN KISIM KISIM KULLANILABİLİR 
Akademik personel yıllık iznini öğrenime ara verilen zaman aralığında kullanmak kaydıyla, 657 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin 1 inci fıkrası hükmü uyarınca toptan veya kısım kısım kullanılabilir. Yıllık iznin ne zaman kullanılacağına amir karar vermektedir.Ancak amirin vereceği karar kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olmalıdır. 2547 sayılı kanunun ilgili hükmüne göre, yükseköğretim kurumlarında ve üst kuruluşlarda görevli bütün personel bağlı olduğu ilk disiplin amirinin izniyle görevi başından ayrılabilir.

4- KULLANILAMAYAN YILLIK İZİNLER BİR SONRAKİ YIL KULLANILMASI 
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan "Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer." hükmü uyarınca kullanılmayan izin iki yılı bir arada kullanılabilir ancak cari yıldan bir önceki yıl hariç diğer yıllara ait kullanılmayan izinler düşmektedir. Örnek verecek olursak: 2004 yılında yıllık izin kullanmayan birisi bu iznini 2005 yılına akatarabilir. Ama bu izin 2005 yılında da kullanılmaz ise 2006 yılında, 2004 yılından kalan izin hakkı yanar.

5- YILLIK İZİNE İLAVE OLARAK YOL SÜRESİ KULLANILABİLİR Mİ 
Yıllık izinin süresine idarenin takdiri ile gidiş ve dönüş için 2 şer gün ilave edilmesi mümkündür. Zira 102'nci maddede "Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir" denmektedir. Bu madde idareye taktir hakkı vermektedir.

6- HİZMET SÜRESİ BİR YILDAN AZ OLANLARA YILLIK İZİN VERİLMEZ
Akademik personele, 1 yıllık hizmetini tamamlamasından sonra idarenin takdiri çerçevesinde yıllık izin verilmesi mümkündür.
Örnek verecek olursak: akademik personel 15.06.2006 tarihinde başlamış olsun. Bu personel 15.06.2007 tarihine kadar yıllık izin kullanamaz. Ama 16.06.2007 tarihinden itibaren, 2007 yılı için, 20 günlük izin hakkına sahiptir. Bu personelin 2006 yılı için bir izin hakkı bulunmamaktadır.

7- TÜM ASKERLİK SÜRELERİ YILLIK İZİNDE DEĞERLENDİRİLİR 
- Akademik personel olarak atanmadan önce ifa edilen muvazzaf askerlik süresi, yıllık izin süresinin hesabında değerlendirilir.
- Akademik personel olarak atanmadan önce yedek subay olarak ifa edilen muvazzaf askerlik süresi, yedek subay öğrencilik süresi dahil, yıllık izinde değerlendirilir. 
- Akademik personel olarak çalışırken, aylıksız izne ayrılarak ifa edilen muvazzaf askerlik süresi, borçlanmasına bağlı olmaksızın, yıllık izinde süresinin hesabında değerlendirilir. Askerlik sürelerinin yıllık izin sürelerinin hesabında değerlendirilmesi için borçlanılma şartı bulunmamaktadır.

8- KAMU KURUMLARINDA, HER NE STATÜDE OLURSA OLSUN, GEÇİRİLEN SÜRELER YILLIK İZİNDE DEĞERLENDİRİLİR 
Kamu kurum ve kuruluşlarında daimi işçi, geçici işçi, sözleşmeli personel, memur veya geçici personel statüsünde fiilen çalıştıkları süreler yıllık izin sürelerimin hesabında dikkate alınır.

9- ÖZEL SEKTÖR SÜRELERİ YILLIK İZİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ 
Bu konudaki uygulama memurlar ile aynıdır. Bu nedenle daha önce yaptığımız şu açıklama akademik personel için de geçerlidir. "Devlet memurlarının özel sektörde geçen hizmetlerinden, kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilen süreler yıllık izin sürelerinin hesabında değerlendirilmektedir. Bu nüans oldukça önemlidir. Zira kazanılmış hak aylığında değerlendirilmeyen özel sektör hizmet süreler, yıllık izin sürelerinde değerlendirilmez.
657 sayılı Devlet memurları Kanununun 36 maddesi hükümleri uyarınca, teknik hizmetlerde geçen süreler, serbest avukatlıkta geçen, özel sektörde öğretmenlikte geçen süreler ve serbest tabiplikte geçen süreler gibi kanunen değerlendirilen süreler memurun kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilen değerlendirilmektedir. Daha detaylı bilgi için tıklayınız."

10- İSTİFA EDİP YENİDEN BAŞLAYAN AKADEMİK PERSONELE YILLIK İZİN VERİLMESİ 
İstifa eden ve bilahare aynı kuruma veya farklı kurumda akademik personel olarak göreve başlayan personele 657 sayılı Kanunun 102 ve 103 üncü maddeleri hükümleri uyarınca yıllık izin verilmesi idarenin takdirindedir.
Örnek 1: Akademik personel 2005 yılında istifa etmiş olsun. Bu akademik personel 2007 yılının eylül ayında yeniden kamuya dönsün. Bu halde Akademik personel yıllık izin kullanma hakkına sahiptir. 
Örnek 2: Akademik personel 2006 yılının Mart ayına kadar, sahip olduğu yıllık iznini kullansın ve istifa etmiş olsun. Bu Akademik personel 2006 aralık ayında yeniden kamuya döndüğünde yıllık izin kullanamaz.

11-BİR KURUMDAN DİĞERİNE NAKİL OLAN AKADEMİK PERSONELİN İZİN KULLANILMASI 
Akademik personel olarak çalışmakta iken 657 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi hükmü uyarınca başka bir kuruma nakil olan Akademik personel mezkur Kanunun anılan hükümleri uyarınca yıllık izin kullanması mümkündür. Ancak, kişi çalıştığı kurumda yıllık iznini kullanmış ise naklen geçiş yaptığı kurumda artık bir daha izin kullanamamaktadır.

12- YILLIK İZİNDE HASTALANAN AKADEMİK PERSONEL NE ZAMAN GÖREVE BAŞLAR?
Yıllık izinde hastalanan akademik personel, raporları yılık izinin içinde kalıyor ise yani 20 gün izin alan ve 5 inci günde hastalanarak usulüne uygun 10 rapor alan akademik personel normal izninin bitiminde görevine başlar. Hastalık sebebiyle kullanamadığı yıllık izinlerini 657 sayılı Kanunun 102 ve 103 üncü maddeleri hükümleri uyarınca bilahare kullanabilir. Yani yıllık izninin içinde kalan raporlu süreler kalan yıllık izne eklenmektedir. 
20 gün izin alıp 5inci günde hastalanarak usulüne uygun 30 gün rapor alan akademik personel, raporu izin süresini aşması sebebi ile rapor süresinin sonunda görevine başlar ve hastalık sebebiyle kullanamadığı yıllık izinlerini 657 sayılı Kanunun 102 ve 103 üncü maddeleri hükümleri uyarınca bilahare kullanabilir.

13-MEMLEKETİNE GİTMEK ÜZERE YILLIK İZİN ALAN DEVLET MEMURU İZİNDE MEMLEKETİ DIŞINDA BİR İLE GİDEBİLİR Mİ? 
Akademik personelin yıllık izinde bulunduğu ili değiştirmesine yasal bir engel bulunmamaktadır. Tatil kavramından ne anlaşılması gerektiğine dair yorum için tıklayınız