25 lira için işçiler ölüme gönderildi

FARUK ERDEM

Soma'nın acısı taptaze dururken şimdi Karaman'daki facia yüreklerimizi yaktı. Oysa Soma'dan sonra bundan ders alacağımızı düşünmüştük. Birçok adım da atıldı. Ama sonuç yine facia. Daha çok kazanç, daha çok üretim derdindeki patronlar iş güvenliğini asla düşünmüyor. Bugün Karaman'daki başka bir detayı anlatmak istiyorum. Karaman'daki kazada işçilerin öğle yemeklerinin kesildiği bu yüzden de madende yemek zorunda kaldıkları için faciadan kaçamadıkları anlatılıyor. Soma'nın ardından işçilerin aslında çok düşük paralarla ve fazla mesai yaptırılarak daha çok üretim için köle gibi çalıştırıldıkları ortaya çıkmıştı. Bunun üzerine torba yasaya çok önemli iki düzenleme konuldu. Birincisi işçilerin maaşı 2 asgari ücretten az olamayacaktı. Bu da 2 bin 268 lira ediyor. İkincisi ise günlük 6 haftalık 36 saatten fazla çalışmayacaklardı. Sen misin işçiye 'hak' veren. Başta Karaman ve Zonguldak olmak üzere maden sahipleri 'Bu parayı veremeyiz' diye ocakları kapatmaya başladı. İşçiler 'işsizlikle' tehdit edildi. 5 bin madenci kardeşimiz bir anda işsiz kaldı. Bunun üzerine hükümet, şartları biraz daha yumuşattı. İki asgari ücret olan en az madenci maaşı, 2 bin liraya düşürüldü. Günlük çalışma saati de 7.5 saate çıkartılıp izin 2 gün yapıldı. Ardından madenler açıldı ama 'Daha çok kazanayım' derdindeki patronlar buna da razı olmadı. Öğreniyoruz ki Karaman'da işçiye 2 bin lira vermemek için yemek ve servisleri kaldırılmış. Üstelik 3 aydır maaş ödemiyorlar.

DÜŞÜNÜN DEĞER Mİ?

Yani yasa öncesinde ortalama 30-40 lira günlük ücretle çalışan madenci kardeşimizin alacağı para yasayla 65 liraya çıktı. Aradaki fark 25 lira... Bunu vermemek için de yemek ve servis kesildi, ocaklar kapatıldı. Zaten iş güvenliği için yatırım gibi bir dert hiç yok. Şimdi bu kararı alan işletme sahiplerine sormak lazım. "25 lira için değer miydi? Bunu hangi vicdana sığdırdınız?" Madencilere dikkat edin. Yaşlarından büyük görünürler. Hangi madenciye sorsanız başka iş olsa asla yerin altına inmez. Madenleri kapatırken madenciye iş imkanı açmak gerekiyor.

KIDEM TAZMİNATI FONU

Orta Vadeli Programı değerlendirirken anlatmıştık, önceki gün Çalışma Bakanı Faruk Çelik de gündeme getirdi. Kıdem tazminatı fonu şu anki sistemin yürümediği düşünülürse şart görünüyor. Böylece çalışan herkesin tazminatı garanti altına alınacak. Kazanılmış haklar korunacağı için de şu anda çalışanlar bir hak kaybına uğramayacak. Böylece işçinin hakkının çalınması ortadan kaldırılmış olacak. İşyeri sahipleri de tazminat ödeme yüzünden yaşadıkları mali sıkıntılardan kurtulacak.

900 GÜN ŞARTI

Geçenhafta yazdım. Dul yetim maaşlarında 900 gün ve 5 yıl şartı var. Günü eksik olanın kalanlarına maalesef maaş bağlanmıyor. Üstelik borçlanma imkanı da yok. Soma özelinde bu şart kaldırılmıştı. Bu yazıyı yazdığımızda henüz madenci kardeşlerimize ulaşılamamıştı. Duamız sağ salim ailelerine kavuşması. Ama her ihtimali düşünmek gerekiyor. Karaman'da da bu şartların kaldırılması, borçlanma imkanının getirilmesi gerekiyor.