Başbakanlık'ın itiraz ettiği makam IMF'nin isteğiyle yasalaştı

IMF'nin büyük mükelleflerin takip edilmesi için kurulmasını istediği Büyük Mükellefler Dairesi, Gelir İdaresi Başkanlığı'nda bir başkan yardımcısının koordinasyonunda çalışacak. IMF, dairenin bir başkan yardımcısına bağlanması konusunda ısrar ettiği için yasal değişiklik yapıldı. Üç olan başkan yardımcısı sayısı 5'e çıkarıldı. Değişiklik, 30 Haziran akşamı geç saatlere kadar çalışan TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın kuruluş kanununun ilk çalışmalarında da başkan yardımcısı sayısı 5'ti. Ancak bu sayıya Başbakanlık itiraz etmiş sayı 3'e düşürülmüştü.

IMF, büyük mükelleflerin izlenmesi için geçen yıl Gelir İdaresi bünyesinde bir daire başkanlığı kurulmasını istedi. Niyet mektubuna giren bu talep için 2005 yılı sonuna kadar süre verildi. Ancak bu arada daire kurulamadı. Üç ve 4'üncü gözden geçirme çalışmalarında ise IMF işi biraz daha sıkı tuttu ve dairenin nasıl kurulacağına ilişkin bir yol haritası oluşturulması gündeme geldi. Dairenin kuruluşunun ise 2006 yılının sonuna kadar gerçekleştirilmesi üzerinde mutabık kalındı. Bu arada IMF, büyük mükelleflerin izlendiği dairenin sadece o daireden sorumlu olacak bir başkan yardımcısına bağlanmasını da istedi. Bunun üzerine yasal değişiklik ihtiyacı doğdu.

Torba yasaya konuldu

Önceki yıllarda bütçe kanunlarıyla yapılan daha sonra Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen kanunların ilgili yasalara taşındığı torba yasada bu değişiklik gündeme geldi. Yasanın 37'nci maddesinin b bendiyle "190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin eki (I) Sayılı Cetvelin, Gelir İdaresi Başkanlığı bölümünün, merkez teşkilatında yer alan 'Gelir İdaresi Başkanı Yardımcısı' unvanının serbest kadro adedi ile toplam kadro adedi '5' olarak değiştirilmiştir" ifadesi eklendi. Böylece Gelir İdaresi Başkanlığı'nın başkan yardımcısı sayısı 5'e yükseldi. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın kuruluş kanunu olan 5345 sayılı yasada başkan yardımcısı sayısı düzenlenmişti. 6'ncı maddeye göre başkanlıkta 3 başkan yardımcısı vardı. Ancak Başkan Osman Arıoğlu'nun ataması Cumhurbaşkanlığı'ndan döndüğü için bir başkan yardımcılığını Arıoğlu yürütüyor. Yine bir başkan yardımcılığı görevi daha vekâleten sürdürülüyor.

Büyük mükelleflerin izleneceği daire de son anda yine IMF'nin talebi nedeniyle başka bir yasa içinde çıkarılmıştı. Konuya ilişkin yasa değişikliği geçen yılın ekim ayında birinci ve ikinci gözden geçirme çalışmaları sırasında gerçekleştirildi. Maliye Bakanı'na il sınırlarına bağlı kalmadan vergi dairesi müdürlüğü kurma yetkisi verildi. Ancak bu aşamadan sonra çalışmalarda ilerleme sağlanamadı. IMF ile yapılan son çalışmalarda heyetin "Yıl sonuna kadar oluştururuz" sözüyle yetinmediği ve yılın sonuna kadar nelerin yapılacağının tek tek belirlenmesini istediği kaydedildi. Bu çerçevede, "hangi mükellef grubunun kapsama alınacağı, sınırının ne olacağı, nerelerde kurulacağı, hasılat, ödenen vergi, aktif büyüklüğe göre mi sınırlamanın belirleneceği" kriterleri belirlenecek. Bu kriterlerin belirlenmesinden sonra da bu dairelerde çalışacak personelin eğitimi başlayacak. Yürütülen çalışmalarda ilerleme sağlanırken çoğunlukla Kurumlar Vergisi mükelleflerinin izlenmesi gerektiği kabul gördü ve 1.000 (bin) mükellefin "özel mükellef" olarak izlenmesi üzerinde duruldu. Büyük mükellef dairelerinin Ankara, İstanbul ve İzmir'de kurulması planlanıyor.

referans