Kör eden kurşun ölümcül silahtan mı?

Kemal Göktaş

İstanbul'da Gezi eylemleri sırasında Volkan Kesanbilici'nin sol gözünü kör eden plastik merminin, "öldürücü" nitelikleri olduğu için ABD'de yasaklanan 'FN 303' marka tüfekten atıldığı ortaya çıktı. Daha önce milletvekillerinin soru önergelerine İçişleri Bakanlığı'nca verilen yanıtlarda emniyetin envanterinde FN 303 silahlarının bulunmadığı bilgisi verilmişti.

İstanbul'da kırtasiyecilik yapan 38 yaşındaki Kesanbilici, geçen yıl 31 Mayıs günü gezi parkı eylemleri sırasında Tarlabaşı Bulvarı'nda polise ait zırhlı araçtan atılan plastik merminin isabet etmesiyle sol gözünü kaybetti. Kesanbilici'nin gözünden plastik mermiye ait bilyeler ameliyatla çıkarıldı. Kör eden mermiyi atan polis memurları ile ilgili soruşturmada aradan geçen 1.5 yılda herhangi bir ilerleme olmadı. İstanbul Başsavcılığı, Emniyet'ten konuya ilişkin yeterli bilgi-belge gelmemesi üzerine Kesanbilici'nin gözünden ameliyatla çıkarılan merminin analizi için özel bir adli tıp kurumu olan Ulusal Kriminal Büro'ya başvurdu.

Aynı zamanda boyama özelliğine sahip mermi parçalarının balistik incelemesini yapan Ulusal Kriminal Büro raporunda Kesanbilici'nin gözünü kaybetmesine neden olan mermilerin FN 303 olarak tanımlanan silahlardan atıldığı açıklandı. Raporda, FN 303 tüfeklerinin non lethal olarak tanımlanan öldürücü olmayan değil, "biraz öldürücü" (less lethal) tüfekler olduğu ve "masum olmadıkları" belirtildi. Raporda FN 303 silahları ile ilgili olarak şu bilgiler verildi:

'ABD'de yasaklandı'

"Diğer gaz fişeği ve benzeri mühimmat atan tüfeklerden yüzde 50 daha hızlı ve daha güçlüdür. Tüfek kutusu üzerinde İngilizce 'Çok dikkatli kullanınız. Yanlış kullanım ölüme sebep olabilir. Yüze ve kafaya nişan almayınız' şeklinde ikaz vardır. ABD Boston'da 2004'deki bir olayda 21 yaşındaki gazetecilik öğrencisi, polisin FN 303 tüfeğinden çıkan merminin gözüne isabet etmesi sonucu ölmüştür. Bu olayın ardından FN 303 tüfeği bazı eyaletlerde yasaklanmıştır."

'11 kiloluk balyoza eşit'

FN 303'den atılan merminin bir insanın, yüzüne, cildine, gözüne yaklaşık 11 kilo ağırlıklı bir balyozla vurulmuş gibi şok etkisi yaptığı belirtilen raporda "Olgudaki Volkan Kesanbilci'nin gözü 11 kilogramlık bir balyoz darbesine maruz kalmıştır. Takdir yargınındır" denildi.

Birçok AB ülkesinde polisin envantarinde bulunan Belçika yapımı FN 303 otomatik tüfeklerin esas kullanım amacı, "şehirlerde asayişin sağlanması, maçlarda disiplinin kurulması, şiddet yanlısı kişilerin işaretlenmesi, bölge atışı yerine nokta atışı yapması" olduğu belirtilen raporda "Bu mermi insanların vücut bölgelerinde atılması amacıyla yapılmış olup yüze, nişan alabilme özelliği nedeniyle göze hedef alarak atış yapıldığında, Volkan Kesanbilici'deki gibi harabiyet yaratabilmektedir" denildi. Raporda, Emniyet'in FN 303 silahlarını kullandığına ilişkin önemli bir delil olarak gösterilen, Gezi eylemleri sırasında öldürülen Ethem Sarısülük'ün cenaze törenine ilişkin bir Emniyet belgesine de yer veriledi. Bu belgede Emniyet'in o gün çıkan olaylarda FN 303'ün kullanıldığı, ancak anlık görevlendirmeler yapıldığı için bu silahı kullananların isminin bilinmediği" belirtiliyor.

Emniyet: Bilye dolu plastik mermi yok

Emniyet Genel Müdürlüğü, Kesanbilici'nin gözünden çıkarılan ve halen Adli Emanet'te tutulan bilyelere rağmen "Emniyetin envanterinde içi bilye dolu plastik mermi olmadığı" savunmasını yapmıştı. Emniyet'in savunmasında Kesanbilici'nin yaralanması ile ilgili olarak da "Davacının gerçekten plastik mermiden dolayı yaralanıp yaralanmadığına ilişkin kendi iddiası dışında herhangi bir belge sunulmamıştır" ifadeleri yer almıştı.