Ombudsmandan UYAP ile ilgili tavsiye kararı

Elektrik hırsızlığı suçundan yargılanması sonucu beraat eden vatandaş, Adalet Bakanlığı idaresindeki Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sisteminde (UYAP), yargılandığı suç türü de dahil tüm kişisel verilerin, sistemden görüldüğü için kişisel verilere erişimin engellenmesi nedeniyle Kamu Denetçiliği Kurumuna (KDK) başvurdu.

KDK'nın, vatandaşı haklı bularak mağduriyetin giderilmesi yönündeki tavsiye kararının ardından Adalet Bakanlığı, UYAP veri tabanında kayıtlı karar bilgileri ile beraat kararı dosya kapak bilgilerinin emniyet birimleriyle paylaşılması uygulamasına son verdi.

KDK'dan yapılan açıklamaya göre, şikayetçi F.D, 2009'da elektrik hırsızlığı suçundan açılan kamu davasında, yargılanarak beraat etti.

Kesinleşen karara rağmen F.D'nin UYAP veri tabanında kayıtlı kişisel verileri kolluk birimlerince yapılan GBT sorgulamaları sırasında görülmeye devam etti. F.D, UYAP'ta kayıtlı kişisel verilerinin silinmesi için BİMER ve Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığına başvurdu. Tüm başvuruları olumsuz sonuçlanan F.D, son olarak çözümü Ombudsmanda aradı.

Şikayeti inceleyen KDK, Adalet Bakanlığından konu hakkında bilgi istedi. Adalet Bakanlığının, KDK'ya gönderdiği yazıda, İçişleri Bakanlığı ile bilgi paylaşım ve kullanımına ilişkin esasların düzenlendiği protokol gereğince UYAP ortamında tutulan kişisel bilgilerin elektronik ortamda kolluk birimleriyle paylaşıldığı bilgisi aktarıldı. Cevabi yazıda, ayrıca hizmetin hızlı ve tam görülmesi bakımından bu bilgi paylaşımının önemli olduğu bildirildi. Buna karşılık görevi haricinde sistemde sorgulama yapan kolluk görevlilerinin ise hukuki anlamda sorumlu olacağı belirtildi.

-"Herkes, kişisel verilerinin korunmasını isteme hakkına sahiptir"

Açıklamada görüşlerine yer verilen Kamu Başdenetçisi Nihat Ömeroğlu, incelemeler sonucu, kişisel verilerin korunması hakkına yönelik ihlallerin çoğunlukla idareden kaynaklanan hukuka aykırı eylem ve işlemler sebebiyle ortaya çıktığını kaydetti.

Ömeroğlu, şikayetçinin yargılandığı tarihte kaçak elektrik kullanma suçunun nitelikli hırsızlık maddesi kapsamında olduğu ancak 2012'de madde kaldırılarak bu tarihten sonraki kaçak elektrik kullanmanın "karşılıksız yararlanma" suçuna dönüştürüldüğünü belirtti. Ömeroğlu, verdiği kararda, herkesin kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olduğunu vurguladı.

Kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilmesini, bu verilere erişmesini, bunların düzeltilmesini, silinmesini ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de talep edebileceğini bildiren Ömeroğlu, şikayetçinin mağduriyetinin giderilmesi için UYAP veri tabanında kayıtlı kişisel bilgilerin görülmeyecek şekilde tedbirlerin alınması yönünde Adalet Bakanlığına tavsiyede bulundu.

-Adalet Bakanlığı, Ombudsmanın kararına uydu

Tavsiye kararının ardından Adalet Bakanlığı, KDK'ya gönderdiği yazıda, UYAP veri tabanında kayıtlı karar bilgileri ile beraat kararı dosya kapak bilgilerinin emniyet birimleriyle paylaşılması uygulamasına son verildiğini belirtti.

Ayrıca, idari ve teknik tedbirlerin alındığı şikayet konusu olaya ilişkin çözümün sağlandığı, bundan sonra da benzer sorunların yaşanmayacağı KDK'ya bildirildi.