İthal tarım ürünü üniversitede üretilecek

Necmettin Erbakan Üniversitesinde (NEÜ) sanayi işbirliği ile yürütülen proje kapsamında, zararlıların tarım ürünlerinde larva oluşumunu engellemek amacıyla ilaç yerine kullanılacak feromonun (cinsel çekici tuzak) üretimi üzerinde çalışma yapılıyor.

Ahmet Keloşoğlu Eğitim Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdülkadir Sırıt, yaptığı açıklamada, feromonun zararlı böceklerle biyolojik mücadelede kullanılan bir ürün olduğunu söyledi.

Feromonun kimyasal bir ilaç olmadığını vurgulayan Sırıt, tarım ürünlerine birden çok veya uygun olmayan zamanlarda ilaç verildiğinde bitkiye aşırı kimyasal yüklenileceğini kaydetti. Sırıt, bunun da kanser hastalıklarının artmasının temel nedenleri arasında yer aldığını ifade etti.

Sırıt, feromonun kilosu 1 milyon liraya ithal edildiğini, TÜBİTAK tarafından da desteklenen proje ile bunu Türkiye'de üretmeyi amaçladıklarını anlatarak, "Üretim, ilk aşamada dünyada ilk üçte bulunduğumuz Antep fıstığı zararlısı için yapılıyor. Türkiye, bugün kullanılan feromonu Kanada'dan ithal ediyor" dedi.

Tarımda feromon kullanımıyla yapılacak biyolojik mücadeleyle hem kimyasal ilaçlamanın azalacağını hem de yüzde 80'lere varan verim artışı sağlanacağına dikkati çeken Sırıt, ürettikleri feromonun kullanımına eylül 2017'de başlanmasını hedeflendiğini bildirdi.

Sırıt, feromon üretimiyle ilgili şu bilgileri verdi:

"Böcek, dişisiyle çiftleştikten sonra dişiler yumurta ve larvalarını dalların içerisine bırakır. Bunlar da ürünleri yiyerek beslenir. Güvelerin geçtiği her yer kurur. Bu da tarımda verim düşüşüne, hatta hiç ürün alamamamıza neden olur. Proje kapsamında dişinin salgıladığı cinsel çekiciliği sağlayan feromon salgısını kimyasal olarak üreterek, aynı türdeki erkekleri dişilerin olduğu yere değil, yapışkan maddenin bulunduğu tuzağa çekiyor ve çiftleşmeyi engelleyerek zararlı popülasyonunu dengede tutmaya çalışıyoruz. Sanayi işbirliği ile ürettiğimiz feromon sayesinde larvaların oluşmasının önüne geçmiş oluyoruz."

Yurt dışına gönderilen ürünlerin zirai ilaç kalıntısı tespit edildiğinde gümrükten geri çevrildiğini belirten Sırıt, feromon kullanımıyla yapılacak biyolojik mücadele ile bu sorunun da önüne geçilebileceğini sözlerine ekledi.