İstanbul'un anıt ve korunmaya değer ağaçları belirlendi

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı'nca yürütülen çalışmayla 2 bin 597'si Anadolu, 2 bin 524'ü Avrupa yakasında olmak üzere 5 bin 121 ağaç, anıt ve korunmaya değer olarak belirlendi.

İstanbul'un anıt ve korunmaya değer ağaçlarının tanıtımı, Büyükşehir Belediyesi Avrupa Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü'nde yapıldı.

Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanı Mehmet İhsan Şimşek, İstanbul'un sadece camileri, köprüleri, evleri değil korunmaya değer anıt ağaçları da bulunduğunu belirterek, bunun kültürel, turistik ve sanatsal açıdan önemli bir değer olduğunu söyledi.

Bu kapsamda 7 yıl önce bir çalışma başlattıklarını, son 2 yılda bilimsel açıdan projenin sürdürüldüğünü ifade eden Şimşek, şu bilgileri verdi:

"Çalışmayla kentteki ağaçların belli bir kısmı incelendi. Proje devam edecek. Ağaçların hepsini tespit edemedik. Belirlenen anıt ağaçlar ilgili kurullarca tescil edilecek. Diğer kalanlar ise korunmaya değer ağaçlar sınıfında. Bu çalışmayla ağaçlar gelecek nesillere aktarılacak. Bugün yanan evlerimizden, kaybolan çeşmelerimizden bahsederken yarın gelecek nesiller kaybolan ağaçlarımızdan bahsetmesin istiyoruz. 'Gelecek nesiller babasının annesine evlilik teklif ettiği ağacın altında, kendisi de kız arkadaşına aynı teklifi yapabilsin' diye bu çalışma gerçekleşti."

Ağaçların tanıtımının yapıldığı bir kitap hazırlandığını, internet üzerinden de bu ağaçlarla ilgili bilgi alınabilecek bir site kurulduğunu, cep telefonu uygulamasının da yapıldığını ifade eden Şimşek, anıt ağaçlarla ilgili bilgiye ulaşmak isteyenlerin bunlardan yararlanabileceğini anlattı.

Şimşek, çınarın anıt ağaç olarak İstanbul'da en yoğun görülen tür olduğunu, ancak bu kategoride kentte 45'e yakın tür bulunduğunu belirterek, sakız, okaliptüs, erguvan gibi türlerin de anıt ağaçlar sınıfında değerlendirilebildiğini söyledi.

- Üsküdar'da 969 anıt ve korunmaya değer ağaç var

Prof. Dr. Ünal Asan'ın danışmanlığında yürütülen projeyle, Anadolu ve Avrupa yakalarındaki anıt veya korunmaya değer ağaçların sistemli bir envanterinin çıkarılması, daha önceki çalışmalarla saptanan anıt ağaçların durumlarının incelenmesi, devrilme risklerinin akustik tomografi yöntemiyle belirlenerek, bunların hayatlarını sürdürebilmesi için gerekli bakım ve koruma önlemlerinin alınması, anıt ağaç niteliği taşımasa da egzotik olma, nadir bulunma, bilimsel açıdan önem taşıma, kent siluet ve peyzajını tamamlayarak görsel kaliteyi yükseltme gibi özellikleri nedeniyle korunmaya değer ağaçların tespitlerinin yapılması amaçlandı.

Çalışmayla, İstanbul'da 2 bin 597'si Anadolu, 2 bin 524'ü Avrupa yakasında olmak üzere 5 bin 121 ağaç, anıt ve korunmaya değer olarak belirlendi. Anadolu yakasındaki ağaçların 313'ü, Avrupa yakasındakilerin ise 244'ü anıt ağaç niteliğinde. Anadolu yakasında 45 tür, Avrupa yakasında da 53 tür tespit edildi.

Anıt ve korunmaya değer ağaçlar açısından Üsküdar (969), Sarıyer (936), Beykoz (909), Beşiktaş (732), Fatih (494) ve Kadıköy (271) ilk sıralarda yer aldı.

Ölçümü yapılan Anadolu yakasındaki ağaçların yüzde 87'si, Avrupa yakasındaki ağaçların ise yüzde 64'ü 100 yaş ve üstünde. Avrupa yakasındaki ağaçların yüzde 88,79'u yapraklı, yüzde 11,21'i ibreli, Anadolu yakasındaki ağaçların ise yüzde 77'si yapraklı, yüzde 23'ü ibreli.

- "İstanbul'un Doğal Mirası Anıt Ağaçlar" kitabı

Proje kapsamında "İstanbul'un Doğal Mirası Anıt Ağaçlar" kitabı da hazırlandı. Anadolu ve Avrupa yakası olarak iki ayrı kitap halinde yaklaşık 1200 sayfadan oluşan eserde ilçe ilçe şehirdeki tüm anıt ve korunmaya değer ağaçlar ele alınıyor. Ağaçların hikayelerinin de anlatıldığı kitapta, bakım ve koruma yöntemleri bulunuyor. Fotoğraflarla ağaçların tanıtıldığı kitapta, özelliklerine detaylı olarak yer veriliyor.

Yine "anitagaclar.com" adresinden Avrupa ve Anadolu yakasındaki ağaçlar anlatılıyor. Anıt ağaçların mobil uygulamasıyla da siteye kayıtlı anıt ve korunmaya değer ağaçlar incelenebiliyor.