Erken seçim ihtimali güçlendi mi?

Nevin Bilgin & Şerife Güzel

TBMM Başkanlığı seçimlerinin dördüncü turunda en çok oyu alan AK Parti Sivasi Milletvekili İsmet Yılmaz başkanlık koltuğuna oturdu.

Yılmaz'ın seçilmesi koalislon teamülleri açısında 'ikinci partinin Meclis Başkanlığı'nı alması'na uygun olmayınca Ankara'da erken seçim konuşulmaya başlandı. İlk iki turu önceki gün yapılan Meclis Başkanlığı seçimlerinin 3. ve 4. turu oldukça gergin başladı. Seçimler öncesinde ilk kriz mesajı partisinin grup toplantısını dün yapan MHP lideri Devlet Bahçeli'den geldi.

Bahçeli'den sert sözler

Bahçeli "Her 4 turda da, kendi adayımıza oy vereceğiz. Eğer 4. tura kendi adayımız kalamazsa MHP'nin 80 oyu da boş çıkacaktır" açıklaması Ankara kulislerine bomba gibi düştü. Bahçeli CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun koalisyon çağrısı ve "Gel başbakan sen ol" teklifini sert sözlerle eleştirerek, "Sayın Kılıçdaroğlu, şahsıma başbakanlık

teklifinde bile bulunmuş, bizi HDP ile yan yana koymuştur. Merakımdan soruyorum Kılıçdaroğlu? Başbakanlık makamına şahsıma lütfetme yetkisini kimden ve nasıl almıştır? Bu ne pişkinliktir" dedi. Bahçeli'nin 'Tüm alternatifler tükenirse sorumlulktan kaçmayız' sözleri ise koalisyon için açık bakıp olarak yorumlandı.

Ortada bir 'Çatı' mı kaldı?

Bahçeli'nin bu sözleri üzerine gözlerin çevrildiği CHP'nin adayı Deniz Baykal ise 'şimdilik yorum yapmayacağım' demekle yetkinirken CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu ise, gazetecilerin 'Çatı aday İhsanoğlu'nu destekler misiniz?' sorusuna "Çatı mı kaldı" yanıtını verdi.

TBMM'nin 26. başkanı oldu

Bu gergin ortamda girilen 3. tur oylamanın sonunda İsmet Yılmaz 259, Deniz Baykal 129, Ekmeleddin İhsanoğlu 80, Dengir Mir Mehmet Fırat 78 oy aldı. Hiçbir aday tek başına seçilmek için gerekli olan 276 oyu alamayınca en yüksek oyu alan Yılmaz ve Baykal son tura kaldı. 547 milletvekilinin katıldığı 4. turda yapılan oylamada ise İsmet Yılmaz: 258 Deniz Baykal: 182 oy aldı. Bu sonuçla İsmet Yılmaz TBMM'nin 26. Başkanı oldu.

MHP geçersiz, HDP boş oy

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş sonuçların ardından yaptığı açıklamada Deniz Baykal'a 50 vekillerinin oy verdiğini açıkladı. Oy kullanan 29 HDP'li vekil ise boş oy kullandı. Parti yetkilileri, bunun Baykal'ın geçmişine yönelik bir tepki olduğunu söyledi.78 MHP'li vekil ise geçersiz oy kullandı.

Koalisyon hesapları bozuldu

Yılmaz'ın Meclis Başkanı olarak seçilmesi Ankara kulislerini de karıştırdı. Yılmaz'ın seçilmesi şimdiye kadar olan teamüllerin aksine koalisyon tablosu bulunan Meclis yapısında meclis başkanlığının ikinci ortağa verilmesine ilişkin alışkanlıkları bozduğu gibi erken seçim ihtimalini de güçlendirdi. Yılmaz'ın seçilmesi, kulislerde konuşulan Baykal'ın Saray'ın adayı olarak gösterildiği söylemlerini de açığa düşürmüş oldu.

Erdoğan görevi haftaya verecek

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Meclis Başkanlık seçiminin ardından oluşacak Meclis Başkanlık Divanı'nın belirlenmesinden sonra haftaya Salı günü görevlendirmeyi yapması bekleniyor. Görevlendirmenin ardından Başbakan Ahmet Davutoğlu koalisyon görüşmeleri için partileri ziyaret edecek ve masaya oturacak.

Erken seçim alametleri

Partilerin Meclis Başkanlığı seçimlerinde anlaşamaması, CHP'nin 14 maddelik kırmızı çizgileri, MHP'nin öne sürdüğü 3 ana şart, HDP ile MHP'nin yan yana gelmeme ihtimalleri, azınlık hükümetine Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ve Ak Parti'nin soğuk olması şimdiden erken seçimin işareti olarak görülmeye başlandı. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun "rövanşist olmayacağız" yaklaşımı ve Baykal'ın aday gösterilmesi daha önce AK Parti ile CHP koalisyon ihtimalini güçlendirmişti.

Ancak Salı günü Kılıçdaroğlu'nun grup konuşmasındaki sert mesajları, Ak Parti'den Baykal'a oy gitmemesi dolayısıyla Meclis Başkanlığı'nın ikinci partiye verilmemiş olması bu koalisyon ihtimalini şimdilik durdurdu.

DENİZ BAYKAL

4.?turda Yılmaz ile yarışan Baykal HDP'den 50 vekili destek vermesine rağmen 182 oy alarak Başkanlık koltuğunu Yılmaz'a kaptırdı.

EKMELEDDİN?İHSANOĞLU

MHP grubu?ilk iki turda olduğu adayları İhsanoğlu'nun arkasında durmayı bildi.

DENGİR?MİR?MEHMET?FIRAT

HDP adayı Fırat, seçimin üçüncü turunda sadece kendi partisinin oylarını alabildi.

CHP'DEN MHP'YE AĞIR HAKARET

Seçimlerin ardından muhalefette kriz çıktı. CHP Sözcüsü Haluk Koç, oylamada CHP adayını desteklemeyen MHP'yi çok ağır sözlerle eleştirdi. Koç "Koltuk tedarikçisinin kimler olduğu ortaya çıkmıştır. Tablo açık ve net, siyasi tercümesi de açık ve nettir. Alayına karşıyız diyenlerin kimlere doğrudan destek olduklarını görmüş olduk. Bu mesaj, 7 Haziran'da halkın sandıkta verdiği mesajın okunamadığının ifadesidir. Hiç kimse koalisyon için parti aramasın. Adaylar ortaya çıkmıştır. Yan yana geldi, çok da yakışıyorlar" ifadelerini kullandı.

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ise "Keşke muhalefet başarabilseydi bunu. MHP, Meclis Başkanlık koltuğunu AKP'ye armağan etmiş oldu. Biz 50 vekille Baykal'a oy verdik. MHP'ye hayırlı olsun diyorum" dedi.

'BLOK KAVRAMI ' BUGÜN ÇÖKTÜ

Başbakan Ahmet Davutoğlu İsmet Yılmaz'ın seçildiği Meclis Başkanlığı seçiminin ardından konuştu. Davutoğlu, "Blok kavramı bugün itibariyle çökmüştür" açıklamasında bulundu. Davutoğlu şunları söyledi: "Sadece AK Partili vekillerine değil, diğer vekillerimiz de bloklaşmanın Türkiye'de karşılığı herkes gereken dersleri almalıdır. Taktik ayak oyunlarına kimse yönelmesin, herkes kamuoyunun önünde şeffaf şekilde gerçekleşsin. Koalisyon görüşmeleri samimi bir diyalog içinde olsun. Bunları sağlayabilirsek, Türkiye'yi hükümetsiz bırakmama iradesini yansıtmaya kararlıyız. CHP, MHP, HDP ile yapacağımız görüşmeler olacak ama bizim önceliklerimiz belli. Bizim için meclis başkanı seçimleriyle, koalisyon sürecin aynı değildir. Dersem ki bu bir işarettir, ben kendi zikrettiğim şeye karşı çıkmış olurum. Ama bugünkü ortam aslında değişiklik koalisyon seçeneklerinin değerlendirilmesine imkan sağlamıştır."

İLK MESAJI YENİ ANAYASA

TBMM'nin 26. Başkanı seçilen İsmet Yılmaz teşekkür konuşmasında uzlaşı ve yine anayasa çağrısı yaptı. Yılmaz, yeni bir Anayasanın gerekliliğine ve kuvvet ayrılığına vurgu yaparak, "Milletimiz TBMM'den öncelikle yeni bir Anayasa beklemektedir. Kuvvetler ayrılığı güçler kavgası değil Cumhurbaşkanı'nın koordinasyonunda medeni bir işbirliğidir" dedi. Görevini tarafsızlıkla yapacağına vurgu yapan Yılmaz, yeni anayasa çağrısı yaptı.

Ortak sorumluluğumuz

Yeni bir Anayasanın yapılması gerektiğini belirten Yılmaz, "Milletimiz 25. Dönem TBMM'den öncelikle yeni bir Anayasa beklemektedir. Ülkemizin bugün ulaştığı ekonomik ve demokratik seviye yeni bir Anayasayı zorunlu kılmaktadır. Yeni Anayasanın gerektiği noktasında toplumda aslında çok geniş bir mutabakat da mevcuttur. Yeni bir Anayasayı birlikte yapmamız gerekir. İyi işleyen demokrasi içinde, Anayasadan, beklenen toplumsal siyasal sorunların çözümü için gerekli zemini sağlamaktır. Yeni Anayasa hepimizin ortak sorumluluğudur. Toplumun tüm kesimlerinin bu sürece katılmasıyla herkesin sahip çıkacağı bir Anayasa yapılabilir" diye konuştu.

AK PARTİ'DE GECE ZİRVESİ

Meclis Başkanlığı seçimi öncesi Başbakan Ahmet Davutoğlu, kurmaylarıyla gece yarısı zirvesi yaptı. Davutoğlu, önceki gece iftardan sona MYK ve Bakanlar Kurulu üyeleriyle Genel Merkez'de bir araya geldi. Gece saat 02'ye kadar süren toplantıda ağırlıklı olarak koalisyon görüşmeleri ve olası hükümet senaryoları üzerinde duruldu. MHP ile bir koalisyonun daha olumlu olabileceği görüşü ağırlıklı olarak dile getirilirken, bazı üyeler CHP'yle koalisyon seçeneğinin de mümkün olabileceğini söyledi. Ancak her iki olasılığın da zorluklarına dikkat çekilerek, erken seçim olasılığının da güçlendiği yorumları yapıldı.

Komisyonlar inceliyor

Görüşmelerde Davutoğlu'nun diğer partilerle yapacağı koalisyon görüşmelerinde ajandasında nelerin yer alacağı da değerlendirildi. Bir partiyle ilk görüşmede olumlu bir tablonun oluşması halinde ikinci aşamada o partiyle hangi noktalarda uzlaşma sağlanabileceğinin tespiti için de partilerin seçim beyannameleri ve seçim vaadleri üzerinden kurulan komisyonların çalışma yapması benimsendi. Bu çalışmayla ortak noktalara ilişkin tespitler yapılacak.

Yeni bakan kim olacak?

Seçimin ardından gözler, yeni Milli Savunma Bakanı'nın kim olacağına çevrildi. Milli Savunma Bakanlığı vekaleten yürütülmeyecek kadar önemli. Özellikle Suriye sınırında böylesi bir hareketlilik varken, sınır ötesinde yeni haritalar çizilirken... Başbakan Davutoğlu'nun kafasında belirlediği ismi bugün yapılacak olağan görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sunması bekleniyor.