Kira artışı, enflasyonu ikiye katladı; televizyon ve buzdolabı ucuzladı

Uzun yıllar çift haneli seyreden enflasyon, son dönemde uygulanan ekonomik politikalar sonucu tek haneli rakamlara indi.

Bu çerçevede pek çok üründe fiyat artışları sınırlı kalırken, bazı alanlarda artış eflasyonun çok üzerinde gerçekleşti. Son 3,5 yılda deyim yerindeyse, doktorlar ile ev sahipleri 'enflasyonu umursamadı'. 2003 başından bu yana gerçekleşen enflasyon toplamda yüzde 47,5 olarak gerçekleşirken, uzman doktor muayene ücreti yüzde 101,2, kiralar yüzde 89,2 oranında arttı.

Vatandaşın en fazla kullandığı maddelerin yer aldığı mutfak grubunda fiyat artışlarının, genelde enflasyona paralel bir seyir izlediği gözleniyor. Nitekim, 3,5 yıllık dönemde zeytinyağı, zeytin, balık, nohut, kurufasulye fiyatlarındaki artış enflasyonun üzerine çıktı. Buna karşılık, peynir, pirinç, tereyağı, tavuk, yoğurt ve margarin gibi ürünlerde fiyat artışları enflasyonun gerisinde kaldı. Eve ilişkin yapılan harcamalarda ise kira ve tüp ücreti söz konusu dönemde enflasyonun üzerine çıktı. Buna karşılık, telefon ücreti, elektrik ve su faturası ile yakacağa ilişkin harcamalardaki artışlar enflasyonun gerisinde.

Son 3,5 yılda yüzde 47,5'lik enflasyona karşın, beyazeşya ve teknoloji ürünlerindeki fiyatlarda gerileme görüldü. Nitekim vatandaş, 2003 yılına göre bugün TV'ye yüzde 43, bulaşık makinesine yüzde 14,2, buzdolabına da yüzde 13,7 daha ucuz sahip olabiliyor. Teknolojinin hızla gelişmesi bilgisayar fiyatlarını da ucuzlattı. Şu anda 3,5 yıl öncesine göre masaüstü bir bilgisayar yüzde 12 daha ucuza alınabiliyor.

Bu dönemde, en fazla fiyat artışı görülen alanlardan biri de petrol fiyatlarındaki artışın da etkisi ile ulaşıma ait giderler oldu. Bu alanda en yüksek artış yüzde 124,2 ile otoban geçiş ücretinde yaşandı. Araç bakım ücretlerinin de vatandaşa enflasyonun üzerinde yük getirdiği görülüyor. Yeni araçların belirli sürelerde servise gitmelerinin de sonucu olarak, araç tamiri için ayrılan rakam yüzde 92,1 oranında artış gösterdi. Akaryakıt fiyatları ile, dolmuş, otobüs ve metro gibi toplu taşım ücretlerinde enflasyonun üzerinde fiyat artışı yaşandı.

11,7 milyon motorlu aracın bulunduğu Türkiye'de özellikle büyük kentlerde yaşanan park sorunu ile birlikte otopark ihtiyacının artması vatandaşın buna yaptığı harcamaları da artırıyor. Bu dönemde otopark ücreti artışı yüzde 90,4'ü buldu.

2003 yılından bu yana, sağlık harcamaları içinde tahlil ücreti ve lens gibi bazı kalemlerde fiyatlarda yaşanan gerilemeye karşın, uzman doktor muayenesi ve diş çekim ücretindeki artış, enflasyonu katladı. Devlet hastanelerindeki ameliyat ve normal doğum ücretleri de enflasyonun üzerinde artış gösterirken, özel lise, kitap, dersane ve kreş ücretlerindeki artış da enflasyonun üzerine çıktı.