Yazan da okuyan da -18

Büşra Uğraş

Dünyada gençlerin yeni gözdesi: Wattpad. Hem internet sitesi üzerinden hem de akıllı cihaz uygulamasıyla ulaşılan platformda, üyeler kendi amatör hikayelerini yayınlıyor, yazılan diğer hikayeleri okuyor. Gizli yetenekler ortaya çıkıyor, insanlar hayal gücünü geliştiriyor, yazı yazmaya ve edebiyata teşvik ediliyor. Buraya kadar her şey mükemmel görünüyor, ancak... Wattpad'e üye olup da şöyle bir göz attığınızda dikkati ilk çeken kullanıcıların yaş ortalaması. Çoğu 18 yaşın altında lise ve orta öğretim düzeyindeki gençler. Yazdıkları hikayelerdeki ana karakterler genellikle yakışıklı, zengin, kurallara karşı gelen, popüler ve 'psikopat' bir erkek ve ona sırılsıklam aşık, masum ve güzel kız. Hikayelerin hepsi fazla romantik, bazen şiddet içeren ve okuyanları şaşırtan hayallerle süslü. En popüler olanları ise şunlar: Psikopat, Psikopat'ın Aşkı, Psikopat Mafya, Kötü Çocuk, Kötü Çocuklar Çetesi, Yabancı, Zamansız Biri, Siyah, Karanlık Lise, Senden Bebek İstiyorum, Gecenin Karanlığı...

ÜTOPİK HAYAL YAZIYORLAR

Bazıları 20 milyonun üzerinde okunan bu amatör hikayelerdeki yazarın dil bilgisi hassasiyeti neredeyse sıfır. Oysa tüm bunlara rağmen bu amatör yazarların binlerce fanı, hayran sayfaları ve tartışma platformları bulunuyor. Şimdilerde de yayınevleri bu hikayelerin basımına başladı, uygulamada yarım bırakılan hikaye binlerce okuyucuya kitap olarak sunuluyor. Hal böyle olunca edebiyat eleştirmenlerine 'Yeni bir edebi tür ortaya çıkıyor olabilir mi?' diye soruyoruz. Ancak konuştuklarımızın hiçbiri bu konuda yorum yapmak bile istemiyor!

Çocuk ve ergen psikiyatrisi üzerine çalışan Uz. Dr. Neslim Doksat'a göre, gençlerin Wattpad'e ilgi göstermelerinin nedeni buradaki hikayelerin toplumsal normların dışında kavramlar olması ve ütopik beklentilerini indirekt olarak yaşamalarını sağlaması. Doksat "Günümüzdeki sosyal uyaranların zenginliği ve artışı, ergenlerin zihinsel gelişimlerinin ruhsal olgunluklarının önünde seyretmesine neden oluyor. Bu nedenle, gençlerin hayal dünyaları bir yetişkininkine benzer nitelik taşımaya başlayabiliyor. Bu tarz platformlarda gençler ütopik hayallerini kelimelere döküp fantezilerini, gerçekleştiremedikleri saldırganlık dürtülerini, kahramanlık ve liderlik beklentilerini masalsı bir süreçte yaşama imkanını elde ediyorlar" diyor.

AİLE DENETİMİ ŞART

Doksat, şu noktada ise uyarıda bulunuyor: "Hikayelerin bu denli ütopik ve şiddet içerikli olması uzun vadede düşünüldüğünde meşrulaşma riski taşıyor.

Yani kişiler zaman içersinde, kurallara uymamayı, şiddet uygulamayı, psikopatik eğilimleri doğru ve normal olarak kabul etme sürecine girebilir. Bu durumda ebeveynlere düşen görevse çocukların ürettikleri ve takip ettikleri bu hikayeleri denetleyip bu hayal ürünlerinin uygun olmadığını, gerçek hayatta yaşanılası şeyler olmadığını gerekçeleriyle beraber gençlere anlatmak..."

Amatör hikayelerin hızla kitaplaştırılması, 15-16 yaşındaki çocukların kitap serisi yazarı haline gelmesi ileriki yıllarda hayatlarını olumsuz etkileyebiliyor. Doksat'a göre bireyin tekrara düşmemesi için, daima kendini aşması gerekir ve bunu başaramadığı takdirde, tatminsizlik sürecine giriyor:

"Genç yaşta kitap sahibi olup büyük hayran kitlelerine ulaşanların her şeyi hızlı tüketmesi tehlike arz ediyor. Bunun yanında gençler doğru yönlendirilirse Wattpad platformu sayesinde yaratıcı fikirlerin ortaya konulması, gençler arasında okuma fikrini daha heyecan verici hale getiriyor. Ayrıca onların girişimcilik duygusunu ve kendilerini ifade edebilme yeteneklerini geliştiriyor. Aynı zamanda düşünce ve hayallerini başkalarıyla paylaşabilme gibi olumlu yönleri de var."

Annemin gelini olur musun?

Wattpad'de Türkçe hikaye yazan ve çok okunanlar şöyle...

22 milyon okuyucusuyla Wattpad'in en çok okunan amatör yazarı lise son sınf öğrencisi Öznur Yıldırım. Yabancı adlı hikayesi bir kötü çocuk-masum kız aşkını anlatıyor ve intikam üzerine kurulu. Yıldırım'ın şimdiden çok geniş bir hayran kitlesi bulunuyor. Hikayenin ana karakteri Ediz Çağıran için açılmış hayran sayfaları bile var.

Yamuk Prenses kullanıcı adını kullanan 17 yaşındaki üyenin yayınladığı Psikopat'ın Aşkı İntikam Wattpad'in en çok okunan hikayelerinden. Yaklaşık 7 milyon okuyucuya ulaşan hikayenin kısa süre önce kitabı da yayımlandı. Hikaye, içinde şiddet, intikam ve aşkı barındırıyor.

Kitap olan hikayelerden biri de 16 yaşındaki Zeynep Nilay Keskin'in yazdığı Annemin gelini olur musun? adlı hikaye. Wattpad'de romantik-komedi türü altında yayınlanan hikaye özgürlüğüne düşkün bir kişilik olan Yekta'nın kendisine evlenme konusunda baskı yapan annesine sevgilisiyle birlikte oynadığı oyunu anlatıyor.

Büşra Küçük adlı Wattpad kullanıcısının kitap olan hikayesi Kötü Çocuk, 17 yaşında babasıyla tanışan Kayra, ailevi sorunları olan yakın arkadaşları ve sorunlu bir çocuk olan sevgilisi Meriç'in yaşamını anlatıyor.

Rakamlarla wattpad

- 2006'da Kanada Toronto'da kurulan bir şirket.

- Şimdiye kadar 100 milyon öykü okundu.

- Dünyada 40 milyon üyesi var.

- Her ay 11 milyar dakika Wattpad'de geçiriliyor.

- Üyelerin yüzde 85'i mobil araçlardan Wattpad'e erişiyor.

- 100'de fazla çalışanı var.