Toplu sözleşmeyi nasıl bulduk?

3. dönem toplu sözleşmeleri, 22 Ağustos 2015 tarihi itibariyle mutabakatla sonuçlandı.

Öncelikle şunu söyleyebiliriz: 2016-2017 yılına yönelik 3. dönem toplu sözleşmeleri, bir önceki döneme göre daha kapsayıcı görünmektedir. Önceki toplu sözleşmede yapılan enflasyon farkı hatası bu toplu sözleşme döneminde yapılmamıştır.

Ancak, bu toplu sözleşme mutabakatının iki temel eksikliği bulunuyor.

Birincisi, sıkça belirtmiş olduğumuz üzere, öğretmen, sağlık personeli, Gümrük çalışanları ve KİT personeli için gelir vergisi yükünde bir düzenleme yapılsaydı çok iyi olurdu. Yine bu 4 grup dışındaki diğer memurlar genel olarak Kasım ve Aralık ayında bir üst vergi dilimine girmektedir. Vergi dilimleri biraz daha artırılırsa, bu sorun da çözülmüş olacaktır. Özellikle bu ikinci kısım için düzenlemeyi, Maliye Bakanlığı tebliğle yapmaktadır. Vergi dilimi taban rakamları 2016 yılı için yüzde 11 değilde yüzde 20 artırılırsa, 4 grup personel dışındaki memurlar üst vergi dilimine girmekten kurtulacaktır.

İkinci temel eksiklik ise 2014 yılındaki enflasyon farkının istenmemiş olmasıdır.

Ancak bu eksikliğe rağmen, Merkez Bankasının 2016 için enflasyon tahmininin yüzde 5,5 olduğu bir ortamda, yüzde 6+5 zam almak iyi olmuştur. Çünkü, enflasyon bu oranda gerçekleşmiş olursa, yüzde 6+5 oranı refah payını da içermiş olacaktır. Fakat, enflasyonun yüzde 11'i aşması halinde, memur yine sıfır zam alacak, enflasyon karşısında maaşını sadece korumuş olacaktır.

Burada şunu da belirtmek istiyoruz... Zammın temel olarak taban aylığı yerine oransal zam üzerinden götürülmesi daha iyi olmuştur. Zira taban aylığı, maaş katsayısına bağlı hiçbir kalemi etkilememektedir. Ancak oransal zam yani maaş katsayısının artırılması, aile yardımından, ek derse bir çok ödeme kalemini etkilemektedir.

Yüzdelik zammın gerçekliği bu şekilde olmasına rağmen, memurlar.net anketinde, ziyaretçilerimizin yüzde 50'den fazlası mutabakatı kötü bulduğunu belirtmiştir. Bunda en büyük payın, öteden bu yana devam ettirilen yanlış pazarlık şeklinde olduğunu düşünüyoruz. Zira, görüşmelere 2016 yılı için yüzde 16 oransal zam, 100 lira taban aylık ve refah payı ile başlanılması, beklentileri oldukça yükseltmiştir. Beklentilerin bu derece yükseltildiği bir ortamda, sonuç ne olursa olsun hayal kırıklığı yaşanmaktadır.

Diğer taraftan, 2018 ve 2019 yılına yönelik toplu sözleşmelerde, pazarlığa mutlak surette enflasyon +2, +3, +4, +5 gibi puanlar üzerinden başlanılması daha mantıklıdır. Zira, enflasyonun memur maaş zammını geçmediği şuana kadar pek olmamıştır. Bu önerinin hayat bulması halinde, memurlar, net bir şekilde refah payını almış olacaktır.

Yine bu toplu sözleşme döneminde, emekli maaşlarına yönelik olarak özel tazminat oranlarında bir değişikliğe gidilmiş olması güzel olmuştur. Ancak bu düzenlemenin her unvan için eşit oranda yapılması iyi olmamıştır. Yüksek ek göstergeli unvanlarda çalışanların oranlarının artırılmasına gerek bulunmuyordu. Zira yüksek ek göstergeli unvanlarda çalışanlar makam, görev ve temsil tazminatı almaktadır.

Bir diğer güzel düzenleme de, 1 derece, nöbet ücreti ve sınav ücreti düzenlemesidir. Nöbet ücretinin 2016 yılında şuan için hafta 2 saat olarak mevzuatımıza girmesi iyi olmuştur.

Toplu sözleşmeye yönelik genel değerlendirmemiz bu şekilde...
Özetle, ne çok kötü, felaket.... ne de harika, yüzyılın anlaşması....