Yıllık İznin Geçirildiği İl Dışında Hastalanılırsa Ne Olur?

Ziyaretçimizin sorusu şu şekildedir:

"Yıllık iznimi geçireceğim adres olarak A'yı bildirmiştim fakat izinde iken B'ye gitmem gerekti. Rahatsızlandığım için orda rapor almam gerekti. Bu raporun belirttiğim adreste değil de başka adresten alındığı için geçersiz olacağı söyleniyor. Bu doğrumu rapor geçersiz sayılabilir mi? Şimdiden teşekkür ederim "

Raporlar ikiye ayrılır

Mevzuatımızda tabip raporu ve sağlık kurulu raporu olmak üzere iki hastalık raporu türü bulunmaktadır. Alınabilecek sağlık kurulu rapolarının süresi 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 105 inci maddesinde belirlenmiştir. Buna göre;
A) On yıla kadar (on yıl dahil) hizmeti olanlara altı aya kadar,
B) On yıldan fazla hizmeti olanlara on iki aya kadar,
C) Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren lastalığa yakalananlara onsekiz aya kadar
izin verilmektedir.

Hastalık raporu, hastalık iznine çevrilmeli

Diğer taraftan hastalık raporunun alınmış olması tek başına bir anlam ifade etmektedir. Yine mevzuatımıza göre bu hastalık raporunun hastalık iznine çevrilmesi gerekmektedir. Bu çevrim, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 107 nci maddesine dayanılarak çıkarılan "Memurların Hastalık Raporlarını Verecek Hekim ve Resmi Sağlık Kurulları Hakkında Yönetmelik"in Hastalık İzinlerinin Verilmesi başlıklı 9 uncu maddesine göre yapılmaktadır. Bu maddeye göre; hastalık raporlarını, merkezde kurum amiri, illerde kurum amirinin teklifi üzerine mülki amir, yurt dışında misyon şefi hastalık iznine çevirmektedir. Bu amirler süre kısaltmasında bulanamazlar, hastalık raporlarında gösterilen istirahat süreleri kadar hastalık izni vermek zorundadırlar.

Hangi halde rapor, izne çevrilmez?

Diğer taraftan aynı maddede, sözkonusu yönetmeliğe ve Devlet Memurları Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliğinde tespit edilen usul ve esaslara uyulmaksızın alınan hastalık raporlarına dayanılarak hastalık izni verilemeyeceği belirtilmiştir. Bu halde ilgili memurun görevine başlaması gerekmektedir. Aksi halde memur, izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terketmiş sayılır. Ancak buradaki yetki sadece yönetmeliklerde tespit edilen usul ve esaslara uygun alınmayan raporlar için söz konusudur. Örneğin bir memur tek bir tabipden bir defada 20+20=40 gün rapor alabilir. Bu memurun 40 günün üzerindeki rapoları için sağlık kurulu şartı bulunmaktadır. Memur, 40 günlük rapor almış ve sonrasında yine tek tabip raporuna dayanak 20 gün daha rapor alırsa bu halde bu rapor hastalık iznine çevrilmeyecektir. Tek hekimin vereceği raporlara ilişkin detay için tıklayınız.

Yönetmelik sadece "görevin bulunduğu yer dışında" diyor

Bir diğer husus da şudur: memura verilen tedavi yardımı hakkından, kimlerin hangi usulde yararlanacağı Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği'nde belirlenmiştir. Bu yönetmeliğin üçüncü bölümünde, "hastalık halinde başvurma ve bunun üzerine yürütülecek işlemler" düzenlenmiştir. Bu bölümün 8 inci maddesinde memurun yurt içinde ve görevinin bulunduğu yerde hastalanması hali; 9 uncu maddesinde ise görevinin bulunduğu yer dışında hastalanması hallerinde uygulanacak usul ve esaslar düzenlenmiştir. Burada yönetmeliğin sadece "görevin dışında bulunduğu yer" tanımlanmasında bulunmuş olması oldukça önemlidir. İl bazında bir sınırlama yapılmamıştır.

İlin terki halinde izin alınması hangi halleri kapsıyor?

Devlet memurunun ikamet ettikleri il hudutlarını terk ederken alması gerekilen izin hususu 657 sayılı Devlet memurları Kanununun ek 20 nci maddesinde düzenlenmiştir. Madde metni şu şekildedir:

"Devlet memurlarının görev yaptıkları kurum ve hizmet birimlerinin bulunduğu yerleşme merkezlerinde (mücavir alanları dahil belediye ve köy hudutları içerisinde) ikamet etmeleri esastır.
Devlet memurlarının görevini aksatmamak kayıt ve şartıyla birinci fıkrada belirlenen hudutlar dışında ikamet etmelerine mensup oldukları kurumun yetkili amirince izin verilebilir.
Devlet memurları, ikamet ettikleri il hudutlarını tatillerde ancak yetkili amirin izniyle terkedebilirler." hükmü bulunmaktadır.

Bu maddede yer alan tatil kavramı oldukça önemlidir. Bu konudaki geniş açıklama için tıklayınız.

Anayasa'da seyahat özgürlüğü var

Konunuun kanun ve yönetmelik dışında ayrıca Anayasa ile de bir ilgisi bulunmaktadır. 1982 Anayasasının 23 üncü maddesinde "Yerleşme ve seyahat hürriyeti" başlıklı bir bölüm bulunmaktadır. Maddede Herkesin, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahip olduğu belirtilmiş, üçüncü bendinde ise bu hürriyetin ancak suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek amacıyla kanunla sınırlanabileceği belirtilmiştir.

Yukarıdaki tüm hüküm ve açıklamaları bir arada değerlendirdiğimizde; ziyaretçimiz hakkında disiplin soruşturması başlatılmasının da, hastalık raparunun hastalık iznine çevrilmemesinin de yanlış olduğu açıktır.