Hangi aylık unsurları artarsa, emekli ikramiyesi farkı verilir?

SORU: Ben ... emniyet müdürlüğünden 10/03/2015 günü yaş haddi nedeniyle 39 yıl 8 ay üzerinden emekli oldum. (4 yıllık üniversite mezunuyum ve 2200 ek göstergem var)
Emekli maaşım bağlandı, ikramiyemi de tam aldım. Yaş haddi nedeniyle, Emekli Sandığı Kanununun 89.maddesine istinaden temmuz 2015 de memur katsayısı değişikliği nedeniyle ikramiye farkını da aldım.
Ancak, Eylül 2015'te verilen 100 liralık artışa dair farkı alamadım. Bildiğiniz üzere emeklilik tazminat oranı 15'er puan yükseltilmişti. Bu konudaki görüşünüz nedir?

CEVAP: "Emeklilere ikramiye farkı kimlere verilmektedir?" konusu için http://www.memurlar.net/haber/561354/ adresimizi ziyaret edebilirsiniz.

Peki, emekli ikramiyesi farkının verilme usulü nasıl olmaktadır? Sorunuz özelinde bu konuyu değerlendirmekteyiz.

Değerlendirmede dikkate alacağımız 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Madde 89 hükmü:

"İştirakçilerden, kanunlarla belirlenen bekleme süreleri sonunda kadrosuzluk veya yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler ve vazife malullüğü hükümlerine göre vazife malullüğü aylığı bağlananlar ile ölüm sebebiyle haklarında emeklilik işlemi uygulananlara; bu Kanuna göre aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ile ilk mali yılın birinci ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışa, bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle bulunacak ikramiye farkları, emekli ikramiyesi ile ilgili hükümlere göre ayrıca ödenir. Ancak, aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde katsayılarda artış yapılmadığı takdirde, müteakiben katsayılarda altı ay içinde yapılacak ilk artıştan doğan ikramiye farkları da bunlara ayrıca ödenir."

HÜKMÜN YORUMU;

Yukarıdaki hükme göre ikramiye farkları şu dört durum için sözkonusudur:
1- Kanunlarla belirlenen bekleme süreleri sonunda kadrosuzluk,
2- Kanunlarla belirlenen yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler;
3- Vazife malullüğü hükümlerine göre vazife malullüğü aylığı bağlananlar,
4- Ölüm sebebiyle haklarında emeklilik işlemi, yani dul ve yetim aylığı bağlanması işlemi uygulananlar...

İkramiye farkı ise iki durumda sözkonusudur:

1- Bu Kanuna göre aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları.

2- İlk mali yılın birinci ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışa, bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle bulunacak ikramiye farkları,

Birinci maddede dikkat edileceği üzere katsayı ikinci maddede ise "katsayı dışındaki diğer unsurlar" denmektedir.

Birinci maddenin bahis konusu ettiği katsayılarda; ilk 3 ay içinde, eğer ilk 3 ay içinde olmaz ise sonraki 6 ay içindeki artış olursa, katsayıların uygulandığı ikramiye farkları verilmektedir.

Ancak ikinci maddede bahis konusu edilen "katsayı dışındaki diğer unsurlar"da, ikramiye farkı verilebilmesi için, bu artılın Ocak ayından itibaren geçerli olması gerekmektedir.

Toplu sözleşme, sonrasında Bakanlar Kurulu Kararı ile 01 Eylül 2015 ayından geçerli 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Ek Madde 70 hükmündeki oranların 15 er puan artırılarak değişmesi ikramiye farkının verilmesi kapsamına girer mi?

Bu artış oranının geçerlilik tarihi 2016 yılı Ocak ayı olsaydı, artış oranları kadar ikramiye farkının verilmesi gerektiğini, ancak 1 EYLÜL 2015 tarihi olarak belirleme yapılması, bu artışın bir KATSAYI kavramı içerisine girecek şekilde artış olmaması nedeniyle ikramiye farkının verilmeyeceğini değerlendirmekteyiz.

Burada bir hak kaybı var mıdır?

Burada hak kaybı sadece emekli ikramiyesi tutarında olmaktadır. Oranların artırılması Katsayı kavramı içerisinde olmadığından ikramiye farkı verilmesine mani olduğunu değerlendirmekteyiz. Ancak Oranların 15 er puan artırılması memur emeklilerinin aylıklarını ve dul ve yetim aylıklarını artırıcı bir durumdur.

Sonuç Değerlendirmemiz: 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Ek Madde 70 hükmündeki yüzde oranlarının Eylül 2015 tarihinden itibaren 15 er puan artırılması emekli aylıklarını artırıcı olmasına yaramakta, ama ikramiye farkı verilmesini sağlamaya bir katkısının olmadığını değerlendirmekteyiz.