Hizmetlilerin, şef kadrosuna başvuramaması hukuki midir?

SORU: Bazı kurumsal görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerinde, Yardımcı Hizmetler Grubunda yer alan kadrolar şef, sayman gibi kadrolar için görevde yükselme sınavına başvuruda bulunmaya imkan veriyor ama bazı kurum yönetmelikleri buna müsaade etmiyor. "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik"te, Yardımcı Hizmetler Grubunda yer alan kadrolarda görev yapanların şef veya sayman gibi kadrolar için düzenlenen görevde yükselme sınavına katılmalarına engel herhangi bir hüküm var mıdır?

CEVAP: "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik"in 1 inci maddesinde, "Bu Yönetmeliğin amacı, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, Devlet memurları ile 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan sözleşmeli personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir." hükmü vardır.

Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde, "Kurumlar, görevin niteliği itibarıyla görevde yükselme suretiyle atanacak personel için bulunduğu kurumda veya diğer kurumlarda alt görevlerde çalışmış olma şartı ve süresi arar." hükmü vardır.

Genel Yönetmeliğin 15 inci maddesinde ise, "... kurumlar, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak şartları ve yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususları Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe aykırı olmamak üzere çıkaracakları yönetmelikle düzenler." hükmü mevcuttur.

Genel Yönetmelik, liyakat ve kariyer ilkeleri doğrultusunda, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, kurumların kendi görevde yükselme mevzuatını hazırlamalarına ve uygulamalarına izin vermektedir. Böylece kurumlar, belirli görevlere atanacaklar için aradıkları alt görev şartı ve süresini ihtiyaçları çerçevesinde belirleyebilmektedir. Birkaç kurum, hizmetli, aşçı gibi kadrolardan şef, sayman gibi kadrolara doğrudan yükselmeye izin verirken, çoğu kurum Yardımcı Hizmetler Grubundaki görevlerde bulunanların şef, sayman gibi görevlere yükselmeden önce, memur, veri hazırlama ve kontrol işletmeni, bilgisayar işletmeni gibi kadrolara yükselmeleri gerektiğini öngörmektedir.

Hukuki açıdan, genel veya kurumsal yönetmelikteki hükümler iptal edilmediği sürece, mevzuata aykırı bir işlem şu aşamada söz konusu değildir.