Yargıtay'dan 'Ergenekon'da emsal niteliğinde tespitler

Fevzi ÇAKIR

Yargıtay 16. Ceza Dairesi, Ergenekon sanıkları hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nce verilen kararları 'yargılama sürecinde usule aykırı işlemleri' gerekçe göstererek bozdu. Ergenekon davasını hem usul hem de esas yönünden bozan Yargıtay, çarpıcı gerekçeler ortaya koydu. Özellikle terör davalarına bakan mahkemeler ve savcılıklar, Yargıtay'ın yeni Ergenekon içtihatlarına uymak zorunda. Aksi takdirde davalarda verilen kararlar Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nce bozulacak. Yargıtay'ın Ergenekon kararında yer verdiği emsal niteliğindeki tespitler şöyle:

-Mahkemeler, davalardaki müzakereleri ancak 3 hakimle yapmak zorunda. Daha fazla sayıda hakim, müzakereye katılamaz.

-İfadeler ve sorgular kesintisiz, uzun süreli, gece ve sağlıksız koşullarda yapılamaz.

-Esas hakkındaki mütalaa, tutuklama ve yakalamaya karşı itirazlarla ilgili talepler süre konularak sınırlandırılamaz.

-Davalar, gereksiz şekilde birleştirilerek dosya hacmi büyütülemez.

-Savunma tanığı olarak bildirilen tanıklar dinlenmek zorunda.

'HEM SANIK HEM TANIK HEM GİZLİ TANIK OLAMAZ'

-Sanıklar, hem tanık hem de gizli tanık olamaz.

-MİT mensupları, Başbakanlık'tan izin alınmadan tanık olarak dinlenemez.

-Soruşturmada ele geçirilen belgelerin incelemelerinde kolluk kuvvetleri görev alamaz.

-Devlet sırrı niteliğindeki belgeleri kolluk kuvvetlerinin incelemesi suçtur. Devlet sırrına savcılık değil mahkeme karar verir.

-Dijital delillerin inceleme ve çözümü, operasyona katılan kolluk görevlilerince yapılamaz. (Balyoz ve Ergenekon'da dijital verilerde oynama yapıldığı ortaya çıkmıştı.)

-Avukat büro ve evlerinde yapılan aramalarda savcı ve baro temsilcisi bulunmak zorundadır.

-Arama sırasında ihtiyar heyetinden veya komşulardan 2 kişinin bulundurulması zorunludur.

'DİJİTAL VERİLERİN KOPYASI SAHİPLERİNE VERİLMELİ'

-Aramada bulunan dijital verilerin imajları arama mahallinde alınmalı, kopyası ilgilisine burada verilmelidir.

-İletişim tespiti kararlarında kuvvetli suç şüphesini gösteren nedenler yer almalıdır.

-Avukat ve müvekkili arasındaki görüşmeler dinlenemez.

-Tesadüfi elde edilen delillerde ancak yeni bir dinleme kararı üzerine dinlemeye devam edilir.

-Sanıkların örgüt üyeliğine ilişkin suçlama, somut delillere dayanılarak yapılmalıdır.

-Örgütün nerede, ne zaman kim ya da kimler tarafından kurulduğu ortaya konulmalıdır. Sanıkların örgüte ne zaman, nerede girdiği; kimler vasıtasıyla ilişkiye geçtiği ve hiyerarşik konumları açıklanmalıdır.

BAŞBUĞ DOSYASI: Yargıtay, eski Genelkurmay Başkanı Emekli Orgeneral İlker Başbuğ'un, Yüce Divan'da yargılanması gerektiğine karar verdi. Bu karar sonrası Başbuğ'un dosyası ayrılarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilecek. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Başbuğ'un Yüce Divan'da yargılanması için Başbakan'dan izin isteyecek. Başbakan izin verirse Başbuğ Yüce Divan'da yargılanacak, izin verilmezse dosya kapanacak.

ERGENEKON DAVASININ BUNDAN SONRAKİ SEYRİ

DANIŞTAY DOSYASI ANKARA'YA: 274 sanıklı dosyadan Danıştay dosyası, ayrılarak Ankara'ya gönderilecek. Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Danıştay saldırısı failleri Alparslan Arslan, Erhan Timuroğlu, İsmail Sağır ve Osman Yıldırım'ı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırmıştı. Danıştay saldırısı davası yeniden Ankara'da görülecek.

ANA DOSYA BAŞTAN GÖRÜLECEK: Davanın ana dosyası, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilecek. Davaya bu mahkemenin mi bakacağı yoksa İstanbul Adalet Sarayı'ndaki bir başka mahkemeye mi gönderileceği netlik kazanmadı. Mahkemenin belirlenmesinin ardından Ergenekon davası için yeniden yargılama süreci başlayacak. Yargılama Balyoz, Şike, Askeri Casusluk gibi beraatle sonuçlanırsa, haksız yere yıllarca cezaevinde kalan isimler için yüklü miktarlarda tazminat kararları çıkacak. Ergenekon davası kapsamında 6 yıla kadar tutuklu kalan isimler mevcut. Bu nedenle astronomik miktarlarda tazminat kararları çıkabilir.