Uzman Yardımcılarının Dil Sorunu

Kamuda etkinliği ve kurumsal uzmanlığı arttırma doğrultusunda özellikle 2012 yılından itibaren çoğu Kamu kuruluşunda Uzman ve Uzman Yardımcılığı kadrosu tahsis edilmiştir. Kurumların alım faaliyetleri sonucu ülkemizin güzide üniversitelerini başarı ile bitirmiş ve KPSS sınavında alanlarında dereceye girmiş arkadaşlarımız kurum sınavlarını kazanarak ve yapılan mülakat sonucunda da başarılı olarak çeşitli kurumlara yerleşmiştir.

Uzman yardımcılığına atananlar, "en az üç yıl çalışmak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek konularda uzmanlık tezi hazırlayarak yeterlik sınavına girmekte ve Yabacı dil sınavında da 70 puan alarak" uzmanlığa atanabilmekte, kurumlarının yararları doğrultusunda çalışmaktadır. Hükümetimizin kararlı iradesi sonucu şuana kadar yaklaşık 7000 uzman yardımcısı istihdamı yapılmıştır. Daha önce uygulanan KPDS ve ÜDS sınavları kaldırarak yerine uygulamaya konulan YDS ile yabancı dil sınavının zorluğu, kaldırılan sınavlara göre kat kat arttırılmıştır. Ösym nin yayınlandığı sınav istatistiklerine bakıldığında sınav ortalamalarının öncesine göre yaklaşık 15 puan düştüğü ve 70 puan alan sayısının ise çok yüksek miktarda azaldığı görülecektir. YDS sınavının zorluğu ortada iken 70 gibi yüksek bir baraj şartının uygulanması hiçbir amaca hizmet ettiği düşünülmemektedir. Doktora yeterlilik seviyesinin 55 olduğu doçentlik için 65 istendiği ülkemizde Uzmanlığa atanmak için istenen barajın ne kadar yüksek olduğu görülmelidir. Nice hayaller ile giren arkadaşlarımız yeterlilik sonrası 70 dil şartını geçememe durumu ile karşı karşıya kalacağı ortadır. Hali hazırda yoğun mevzuat ve iş yükü altında öz verili çalışmalara devam eden uzman yardımcılarının, yeterlilik sınavı ile alanlarındaki rüştleri ispatlanırken kurumlarda dil ile ilgili bir alanda çalıştırılmadan ve her hangi bir dil eğitimi de verilmeden 70 dil şartının dayatılması şekil şartı olarak kalacağı ortadadır.

Bu nedenle Çözüm olarak iki önerimiz var:

1- Dil ile ilgili barajın makul bir seviye olan 60 (D) seviyesine düşürülmesi hem barajın geçilebilirliği hem de kamu yararı bakımından uygun olacağı gerekliliğine inanıyoruz.

2- Eğer 70 puanın altında düşürülmeyecekse en azında "yeterlilik sonrası 2 yıl içinde YDS'den 70 alma" şartı kaldırılsın. Kişi 70 aldığı zaman Uzmanlığa atansın. Kamuda çalışma hayatının yoğunluğu içinde bir memurun 2 yıl içinde YDS'den 70 alabilmesi pek mümkün gözükmemektedir. Bu nedenle bu iki yıl şartı 5 yıla yükseltilmelidir.

MADDE DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ

14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek konularda hazırlayacakları uzmanlık tezi, oluşturulacak tez jürisi tarafından kabul edilmek kaydıyla, yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Süresi içinde tezlerini sunmayan veya tezleri kabul edilmeyenlere tezlerini sunmaları veya yeni bir tez hazırlamaları için altı ayı aşmamak üzere ilave süre verilir. Yeterlik sınavında başarılı olanların uzman kadrolarına atanabilmeleri, Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından asgari 60 (D), Dışişleri Uzmanlığı için asgari (B) düzeyinde veya dil yeterliği bakımından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye yeterlik sınavından itibaren en geç beş yıl içinde sahip olma şartına bağlıdır. Sınavda başarılı olamayanlar veya sınava girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Verilen ilave süre içinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul edilmeyenler, ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını kullanmayanlar ile süresi içinde yabancı dil yeterliliği şartını yerine getirmeyenler, uzman yardımcısı unvanını kaybederler ve kurumlarında durumlarına uygun kadrolara atanırlar."

14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Geçici 42 inci madde eklenmiştir.