Okulun açıldığı ilk gün annelere tatil olur mu?

Serpil YILMAZ

Şöyle bir düşünün: Okulun ilk günü minik evladınızın yanında mı olursunuz, genel müdürü olduğunuz bankanın yönetim kurulu toplantısına mı gidersiniz?

Bu sorunun muhatabı anneyse, kalbi tam ortadan ikiye bölünmüş demektir!

YASED Başkan Yardımcısı ve ING Bank Genel Müdürü Pınar Abay, "iş özel yaşam dengesi"ni anlatırken, "o an"a dönüyor:

"Biri 10 diğeri 5 yaşında 2 çocuk annesi olarak, 5 bin kişinin çalıştığı bir bankanın genel müdürü olmuştum. Okulun açıldığı gün çocuğumun yanında oldum, aynı gün yapılan yönetim kurulu toplantısına katılmadım. İlk yönetim kurulu toplantımdı. Genel müdür olunca ilk iş olarak, 10 yaşına kadar çocukları olan annelere 'Turuncu Gün' adı altında, okulun açıldığı ilk günü tatil ilan ettim."

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) ve Shell Türkiye Ülke Başkanı Ahmet Erdem, Abay'ın bu öyküsünden ilham alarak aynı uygulamayı şirketinde başlattığını belirtiyor.

Erdem ayrıca yoğun kar yağışı nedeniyle okullar tatil edildiğinde annelere de "kar tatili" verdiklerini belirtiyor.

Abay, ING'de yönetim toplantılarının ilk 10 dakikasını "kadın çalışanların gündemine" ayırdıklarını da ekliyor.

ESNEK ÇALIŞMA VE KREŞ YATIRIMI TEŞVİK EDİLMELİ

Yalnızca Booz & Company ile PwC Strategies'in araştırması bile neden kadınların ekonomiye katılması gerektiğini ortaya koymaya yetiyor: Gelişen ekonomilerde kadınlar Çin ve Hindistan'dan sonra dünyanın 3'üncü milyarını oluşturuyor.

Aynı araştırma kadınların işgücüne katılmasıyla, ABD'nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'nda (GSYH) yüzde 5, Japonya'nın yüzde 9, Türkiye'nin de içinde olduğu gelişmekte olan ülkelerde çift haneli artışlar olabileceğini gösteriyor.

Kadınların yönetimde olmasıyla ülke ve şirket performansı arasında doğru orantı olduğu sabitlense de, durum böyle değil.

ILO verilerine göre, kadın çalışanlarda yüzde 16 olan alt seviye yönetici oranı, tepe yönetiminde yüzde 10'a düşüyor.

Bosch'un doğum iznini 1 yıla çıkarması, General Electric'in işe alım görüşmelerini yapan ekipte yüzde 50-50 kadın erkek dengesinin sağlanması, AvivaSa'da yöneticilerin çalışanlarla "günah çıkarma seansları" düzenlemesi, Limak'ın mühendis kızlara destek vermesi, Citibank'ın kurduğu "Citi Türkiye Kadın Ağı" platformunda ilham verici hikayeleri olan kadın yöneticileri kadın çalışanlarla buluşturması, L'Oreal'in yönetim kademelerinde kadın temsil oranının en az yüzde 50 olmasını hedeflemesi gibi çok sayıda örnek dinledik.

En az 150 kadın çalıştıran işyerlerinde, kreş açma zorunluluğunun işverenler tarafından delindiği söyleniyor.

150'den az kadın çalıştıran işyerlerinin de kreş açmaları halinde gelir vergisi istisnasından yararlanması ve kreş açma zorunluluğunun kadın çalışan sayısıyla sınırlanmaması, toplam çalışan sayısının dikkate alınarak kreş yatırımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyorlar.

Kadınların kariyer basamaklarını çıkması için esnek çalışma, çeşitlilik ilkesinin benimsenmesi ve kreş desteği öne çıkıyor.

YÖNETİMDE YÜZDE 25 KOTA ZORUNLU OLMALI

Bosch Türkiye ve Ortadoğu Başkanı Steven Young başkanlığındaki YASED İstihdam ve Eğitim Çalışma Grubu'nun "Kadınların Üst Yönetimde Temsilinin Artırılmasına Yönelik Uygulamalar ve Öneriler" başlıklı raporunun tanıtım toplantısında, kadınerkek eşitliğinin kalkınmadaki rolünü konuşuyoruz.

YASED araştırmasına katılan 80 şirketin yüzde 89'unun kadın katılımı önündeki bariyerleri kaldıracak uygulamaları bulunuyor. Araştırmaya katılan şirketlerde, genel müdürlerin yüzde 36'sı, yönetim kurullarının da yüzde 29'u kadınlardan oluşuyor.

Bu rakamlar Türkiye ortalamasının çok üzerinde...

Halka açık şirketlerin yönetim kurullarında kadın oranı; Norveç'te yüzde 41, Finlandiya'da yüzde 29, Letonya'da yüzde 29, Fransa'da yüzde 27, İsveç'te yüzde 26, Almanya'da yüzde 14, İngiltere'de ise AB ortalaması olan yüzde 17'den sadece 1 puan yukarıda...

Türkiye'de 2013 yılında yüzde 9 olan bu oranın, 2015 yılında yüzde 13'e gelmesine büyük oranda Sermaye Piyasası Kurumu'nun (SPK) 2014 yılında çıkardığı "Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliği" yol açtı.

YASED, SPK'nın tavsiye niteliğinde olan yüzde 25 kota uygulamasının, 2 yılı geçmeyecek geçiş süreci sonrasında "uyulması zorunlu ilkeler" kapsamına alınmasını öneriyor.