Mortgage'a 'Kayseri modeli'

Orta ve ortanın üstünde geliri olanların konut alabilmesi için mortgage yasasının çıkması beklenirken, bankalardan kredi kullanamayacak kadar düşük gelirlilerin 'etap kooperatifçiliği' modeliyle, uygun şartlarda konut sahibi olabileceği belirtiliyor. Dar ve düşük gelirlilerin konut sahibi olması amacıyla bir dönem Almanya'da yaygın olarak uygulanan ve 'gurbetçiler' yoluyla Kayseri'de de 1980'li yılların sonundan itibaren uygulanmaya başlanan 'etap kooperatifçiliği' modeli, Türkiye genelinde yaygınlaşmaya başlıyor.

Bu model sayesinde Kayseri'de, hemen hemen her vatandaşın kooperatiflerden birer ev sahibi olduğu belirtiliyor. Kayseri'de başarı ile uygulanan bu model üzerine, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, konut kooperatifleri ana sözleşmelerinde, uygulamayı kolaylaştırıcı, üyeleri koruyucu düzenlemeler yaptı.

Verilen bilgiye göre, 'etap kooperatifçiliği' modeli, genellikle binden çok sayıda üyesi bulunan kooperatiflerde uygulanıyor. Yapı kooperatifleri, üye sayısı kadar konutun inşaatına bir anda başlayıp bitirmeye çalışırken, etap kooperatifçiliğinde, her yıl belli sayıda konutun inşaatı başlatılıyor. Bu konutlar bitirilince, 2'nci, 3'üncü etaplara geçiliyor. Bu sırada bütün üyeler aidat ödediği, üye sayısına göre daha az sayıda konuta başlandığı için de bu inşaatlar 1-2 yılda bitiyor.

Yetkililer, üye sayısı fazla, inşaatına başlanan konut sayısı az olduğu için, aidatların da genelde düşük kaldığını, bankadan kredi kullanamayacak kadar düşük gelire sahip olanların, faiz ödemeden, bu yöntemle ev sahibi olabildiğini belirtiyorlar.