Şizofreni tedavisinde yeni çözümler
Şizofreni ve depresyon tedavisinde çığır açıcı yeni ilaçlar geliyor. 3 ayda bir, enjeksiyon yoluyla verilen şizofreni ilacının hastalığın kontrolünü büyük oranda kolaylaştırması bekleniyor. İntihar eğilime yol açan majör depresyonda ise burundan alınacak yeni bir ilaç yolda.
Belçika'da bulunan Janssen İlaç Firması'nın düzenliği uluslararası basın toplantısında beyin hastalıklarıyla ilgili yeni gelişmeler paylaşıldı. Firmanın Küresel Terapötik Nörobilim Başkanı Dr. Husseini Manji, şizofrenide atakların tekrar etmesinin en önemli nedeninin ilaçların düzenli kullanılmaması olduğunu belirterek, "Nano kristal teknolojiyle ürettiğimiz paliperidon palmitat etken maddeli ilaç, 3 ayda bir uygulanıyor. Ağızdan alınan ilaçlar bırakıldıklarında hastalık 2-3 ay sonra atak yapıyor. Ancak yılda 4 kez yapılacak bu yeni ilaç bırakılsa bile etkisi yaklaşık bir yıl sürüyor" dedi. ABD'de FDA'dan (İlaç ve Gıda Onay Kurumu) onay aldıklarını, AB'de de yakında kullanıma girmesini beklediklerini belirten Dr. Manji, "İlaç bütün şizofreni hastalarında kullanılabilecek. Aslında ağız yoluyla alınan ilaçlar da iyi etki ediyor. Ancak çoğu hasta ilaçlarını içmiyor ve aksatıyor. Hastalıkları atak yapıyor. Hastaneye yatırılmaları gerekiyor. Her krizde sinir hücreleri küçülüyor. Halbuki 3 ayda bir kol veya kalçadan yapılacak bu ilaç yavaş yavaş salınarak etkisini sürdürebilecek" dedi. Firma ilacın Türkiye'de kullanımı için de ruhsat başvurusunda bulundu.
ANESTEZİ İLACI DEPRESYONDA İNTİHARI ÖNLEYECEK Mİ?
Depresyonda en büyük sorunlardan biri ilaçların etkisinin haftalar sonra başlaması. Bu özellikle intihara eğilimli majör depresyon hastaları için büyük bir sorun. Sadece Avrupa'da 7.5 milyon tedaviye dirençli depresyon hastası bulunduğunu hatırlatan Dr. Manji, "Bunlar 2 ya da daha fazla ilaca yanıt vermemiş hastalar. Mevcut tedavilerle iyileşmiş hastaların oranı ise sadece yüzde 30. Bir anestezi ilacı olan esketamini çok düşük dozlarda kullanarak geliştirdiğimiz ve burundan alınacak ilaca hastaların yüzde 50-70'i, 2 saat içinde yanıt veriyor. FDA ilk kez sinir bilimi alanında bir ilaç için "çığır açan ilaç" dedi. Genelde kurum "çığır açan ilaç" deyimini kanser ilaçlar için kullanır. İntihara eğilimde çok hızlı düşüş yapması nedeniyle çığır açıcı. İlacın kötüye kullanımını önlemek için hastanede uygulanacak. Bir diğer avantajı etkisinin uzun sürmesi. Çoğu hasta ilacı tamamen bıraktığında bile haftalar boyu ilaca ihtiyaç duymuyor" dedi. İlaçla ilgili çalışmalar sürüyor.
Gözden Alzheimer'e erken tanı
Alheimer hastalığından sorumlu tutulan iki ayrı yapı(protein) var. Biri amiloid asit, diğeri tau. Bazı hastalarda tau, bazılarında da amiloid asit daha baskın. Hastalığın bunama evresi başlamadan her ikisi de beyinde birikmeye başlıyor. Bilim dünyasının hedefi bunların birikmesini mümkün olduğunca erken tespit etmek ve engellemek. Dr. Manji, "Tanı ve tedaviden, 'tahmin et ve engelle'ye geçmek istiyoruz. Hedeflerimizden biri taunun yayılmasını(sinir hücrelerini ele geçirmesini) önleyecek aşı geliştirmek" dedi.
Üzerinde durulan çalışmalardan biri Alzheimer'i göz muayenesiyle retinadan erken dönemde yakalamak. Araştırmalar Alzheimer hastalarının beynindeki amiloidin retinada da biriktiğini gösteriyor. Dr. Manji, "Şüpheli her hastası MR'a yollamak yerine, daha basit ve ucuz göz muayenesiyle erken saptamaya çalışıyoruz. Retinasında amiloid saptanan hastalar daha kesin tanı için MR'a gidebilecek" dedi.