Hazımsızlığı olanlar dikkat! Nedeni ciddi bir hastalık olabilir

Neredeyse aramızda midesinden şikayeti olmayan yoktur. Mide, bağırsak hastalıkları arasında en sık polikliniklere başvuran hasta grubu, hazımsızlık şikayetleri olanlardır. Öyle ki tıpta dispepsi olarak adlandırdığımız bu grup, başvuranların neredeyse yarısını oluşturmaktadır. Dispepsi ya da hazımsızlık; üst gastrointestinal sistem (sindirim sistemi) dediğimiz, karnın üst bölgesinde yoğunlaşmış olan şişlik, ağrı, yanma, geğirti ve gaz çıkarmadan ibaret, tek bir hastalıktan ziyade şikayetler topluluğudur. Bu yakınmalar aralıklarla devam edebildiği gibi, sürekli de olabilmektedir. Dispepsiyi, altta yatan bir sorunun habercisi olabildiği için ciddiye almak gerekir. Altta yatan organik bozukluğun olmadığı, daha çok işlevsel bozukluğun olduğu gruba ise fonksiyonel dispepsi denir. Bu hafta bu konu hakkında merak edilenleri yazdım ama her şeyden önce şunu unutmayın; siz mutluysanız, organlarınız da mutludur. Mutluluk bazen bir günaydın, bazen bir gülümseyiş, bazen de 'iyi ki varsın' sözleri değil midir? Ve yine unutmayın ki, mutluluk her şeye sahip olmak değil, sahip olduklarının değerini bilmektir. Hadi gelin bu pazar sizi üzen şeyleri bir kenara bırakın, sizi gülümseten şeyleri düşünerek güne başlayın. Tüm okuyucularıma sevgi, saygı ve hürmetlerimi arz ederim.

Sağlıkla kalın.

HAZIMSIZLIĞA KARŞI ÖNERİLER...

l Lokmalar iyice çiğnenmeli.

l Öğün atlanmamalı.

l Mideyi tam doldurmamalı.

l Suyu yemekten hemen sonra değil, yemek ortasında veya yemekten en az 1 saat sonra tüketmeli.

l Günde 1,5-2 litre su içilmeli. Sabahları bir bardak ılık su içmek sindirim sistemi hareketini artıracaktır.

l Liften zengin beslenilmeli. Her sabah yarım su bardağı ılık su veya süte konulan yulaf ezmesi günlük lif ihtiyacını karşılayacaktır.

l Sızma zeytinyağı tercih edilmeli.

l Tam tahıllı ve buğday ekmeği tüketilmeli.

l Haftanın en az 2-3 günü düzenli egzersiz yapılmalı. Burada dikkat edilmesi gereken şey, egzersiz öncesi yemek yememektir.

l Yine her sabah yataktan kalkar kalkmaz 1-2 dakika egzersiz yapılmalı. Böylece güne mutlu başlarsınız. Siz mutlu olursanız organlarınız da mutlu olur.

DİSPEPSİNİN BELİRTİLERİ

l Karın ağrısı,

l Şişkinlik,

l Bulantı, kusma

l Geğirti- gaz

l Ağıza acı su gelmesi

l Mide yanma ve ekşime

l Şikayetler en sık yemeklerden sonra görülür.

ALTTA YATAN SEBEPLER

l Reflü l Mide ve onikiparmak bağırsağı ülseri l Gastrit l Safra kesesi hastalıkları l Huzursuz bağırsak sendormu (İrritabl Kolon) l Barsak enfeksiyonları l Kolit l Barsak parazitleri l Kronik pankreatit l Hamilelik l Stres

l Bazı ilaçlar (Aspirin, doğum kontrol hapları, tiroid ilaçları gibi)

*Bazen kalp krizi de benzer şikayetlerle ortaya çıktığından, uyanık olmak gerekir. Eğer şikayetler aniden ortaya çıkmış, çeneye sol kola, sol omuza yayılmış ve beraberinde terleme ve göğüs sıkıntısı başlamışsa, kalp krizi açısından mutlaka acil olarak hekime başvurulmalıdır.

SEBEBİ HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU OLABİLİR

Hazımsızlık şikayetlerinin önemli bir bölümünü gastrit ve huzursuz bağırsak sendromu oluşturur.

Gastrit Nedir?

Şikayetleri, karın üst kısmı dediğimiz mideye uyan bölgede ağrı, şişkinlik, gaz hissi, bulantı ve zaman zamanda kusma.

Gastritin nedenleri?

l Kötü beslenme ve sigara. Yağda kızartılmış yiyecekler, yağ içeriği yüksek beslenme, uzun süren açlık, aşırı yemek, aşırı alkol tüketmek.

l Stres.

l Ağrı kesici, aspirin türü ilaçlar. Özellikle antiromatizmal ilaçlar.

l Diş çürükleri.

l Diğer enfeksiyöz ajanlar

l Helicobakter Pylori bir bakteridir. Bu bakterinin pozitifliği gastritin de sebebidir.

Gastritin tedavisi var mıdır?

Gastritin tedavisi vardır. Öncelikle bakteri pozitifliği olanlarda üçlü tedavi dediğimiz mide koruyucuyla birlikte antibiyotik tedavisi uygulanır. Ancak sebebe yönelik tedavi çok önemlidir. Sebep sigaraysa, kesilir. Ağrı kesici ilaçlar sıkça kullanılıyorsa tok alınır ve beraberinde mide koruyucu kullanılır. Stres varsa buna yönelik tedavi yapılır. Beslenmede yağda kızartılmış yiyeceklerden ve yağ içeriği yüksek gıdalardan uzak durulur.

Huzursuz bağırsak sendromu...

Tıpdaki adıyla 'İrritabl Bağırsak Sendromu' ya da 'Spastik Kolon' adı verilen, huzursuz bağırsak sendromu da organik bir sebepten kaynaklanmayıp fonksiyonel bir hastalıktır. Daha çok stresin yüksek olduğu dönemlerde ortaya çıkar. Karın ağrısıyla beraber, ishal ve kabızlık gibi bağırsak alışkanlıklarında değişiklikle seyreder. Hastaların büyük çoğunluğu, yemeklerden hemen sonra patlama tarzı dışkılama yaparlar. Karındaki gaz hissi, dışkılama sonrasında da devam eder ve hasta rahatlayamaz. Tüm bu şikayetler, hastaları o kadar huzursuz eder ki, devamında anksiyete, sinirlilik ve depresyon kaçınılmaz olur.

HAZIMSIZLIK ŞİKAYETLERİNDE TANI ÇOK ÖNEMLİ

Özellikle 45 yaş üstünde, hazımsızlık şikayetleri ciddiye alınmalıdır. Sebepsiz kilo kaybı, yutma güçlüğü, inatçı kusmalar, karın ön bölgesinde ısrar eden ağrılar, dışkıda kan görülmesi önemli belirtilerdir. Altta yatan sindirim sitemine ait bir kanseri atlamamak gerekir.

Bunun İçin Ne Yapmalı?

l Tanı için sindirim sitemi endoskopisi şart.

l Özellikle 40 yaş üstü hastalar endoskopi yaptırmalıdırlar.

l Yaşam tarzı ve stres şikayetlerin en büyük sebepleridir. Az hareket ve kilo almak hazımsızlık yapar. Aşırı alkol, sigara, hızlı yemek yemek, bir öğünde mideyi tıka basa doldurmak, yağdan zengin beslenmek, yemek sonrası hemen yatmak, iyi çiğnememek, dar giysiler yaşam tarzının hastalığa yansıyan sebepleridir.

Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin Güneş