Yargıdaki iş yoğunluğu sebebiyle davaların süresi her yıl daha da uzuyor
Yargıdaki iş yoğunluğu sebebiyle davaların süresi her yıl daha da uzarken Yargıtay'a 1 yıl içinde gelen dava sayısı 450 bini geçti.
2003 yılı içinde yaklaşık 300 bin davanın karara bağlandığı Yargıtay'da bazı daireler günde 100'den fazla dosya incelemek zorunda kalıyor.
Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya, Yargıtay üye ve hakimlerinin insan üstü bir gayretle çalıştıklarını belirterek, birçok üyenin evlerine dosya götürerek akşamları ve hafta sonlarında da dava evraklarını incelemek zorunda kaldıklarını söyledi. Hiçbir çağdaş hukuk devletinde Yargıtay'ın bu kadar ağır iş yükü altında olmadığına dikkat çeken Özkaya, yılda sadece 6 bin davanın temyiz incelemesini yapan Almanya Yargıtayı'nı örnek olarak gösterdi. 2003 yılı içerisinde yapılan temyiz başvuruları üzerine Yargıtay'ın 21 hukuk dairesine toplam 287 bin 283 yeni dava gönderildi. Önceki yıldan kalanlarla birlikte hukuk davalarının 272 bini karara bağlanırken, 50 binden fazla dosya 2004'e aktarıldı. Ceza mahkemelerinin verdikleri kararlar üzerine yapılan temyiz başvurularını inceleyen 11 ceza dairesine ise bir yıl içinde 163 bin yeni dosya geldi, bu davaların 117 bini sonuçlandırıldı. Ceza dairelerinde 2004 yılına aktarılan dosya sayısı ise 133 bini buldu.
Yargıtay Başkanı Özkaya, kira, kamulaştırma, kadastro ve orman gibi konularda Avrupa'da çok az dava açılmasına karşılık Türkiye'de açılan davaların yerel mahkemeleri ve Yargıtay'ı tıkadığını söyledi. Özkaya, dava açılmasına gerek olmayan pek çok konunun idari para cezaları ve alternatif çözüm yollarıyla kısa sürede çözümlenebileceğini vurguladı. Yargıtay Başkanı, ?Aşırı iş yükü davaların sağlıklı incelenmesini tehlikeye düşürdüğü gibi, adaletin gecikmesine de neden olmaktadır. Geciken adaletin adaletsizlik olduğu bir söylem değil, yaşanan bir gerçektir.? dedi.
Özkaya, her anlaşmazlığın yargıya götürülmesinin hukuk sistemini tıkadığını vurgulayarak, dava açılmadan da anlaşmazlıkları çözmek için bazı kurumlara yetki verilmesi gerektiğini söyledi.
Yargıtay'da iş yoğunluğunun bazı dairelerde diğerlerine göre daha çok artmasının tıkanmaya yol açması sebebiyle daireler arasında yeniden iş bölümü yapıldı. İş miktarı ve dava nitelikleri gözetilerek bazı davalara bakma görevi dosya sayısı artan dairelerden alınarak daha az dosya bulunan dairelere verildi.
Yerel mahkemelerde karara bağlandıktan sonra yapılan temyiz başvuruları üzerine Yargıtay'a gönderilen davalar buradaki iş yoğunluğu sebebiyle gündeme alınmak için bile uzun süre bekliyor. Ceza davalarının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'ndaki işlem süresi ortalama 198 günü buluyor. Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından yapılan araştırmaya göre ceza dairelerinde bir davanın karara bağlanması ortalama 139 gün sürüyor. Davanın Ceza Genel Kurulu gündemine gelmesi durumunda ise kararın çıkması yaklaşık 88 günü buluyor. Davanın yerel mahkemede görülürken ortalama 232 gün sürdüğü dikkate alındığında bir ceza davasının sonuçlanması iki yıla yaklaşıyor. Yargıtay hukuk dairelerinde bir davanın ortalama görülme süresi 67 gün iken Hukuk Genel Kurulu'nda 38 günde karara bağlanıyor. Ancak çok taraflı ve kapsamlı davalarda bu süreler uzuyor.
zaman