Günde 40 dakika yürü, doğru beslen

Türkiye'nin Kalbi Kırık - Hazırlayan: Burak Dursun

Yıllık ortalama 125 milyar adet sigaranın tüketildiği Türkiye'de istatistiklere göre nüfusun yüzde 27'si sigara bağımlısı. Obezitede de rakamlar korkutucu; 2015 yılı istatistiğine göre toplumun yarısından fazlası obez, yüzde 32'si aşırı kilolu. Diyabet oranlarındaki artış da kalp hastalıkları için önemli bir risk. Ayrıca kolestrol, stres, genetik yapı, beslenme, tuz tüketimi gibi faktörlere bakıldığında da önemli eksiler söz konusu.

'Avrupa lideriyiz'

Türk toplumunda iyi huylu kolesterolün genetik olarak çok düşük olduğunu ifade eden Memorial Şişli Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez'e göre bu değiştirilemez bir eksiklik; "Normali 40'ın üzerinde olması lazım iken 30-35 civarında seyrediyor. 20-25 gördüğümüz kadın hastalarımız bile var. Bunu değiştirmek mümkün değil. Kardiyoloji Enstitüsü'nün yaptığı araştırmalarda Almanya'da doğan ve yaşayan 2. ve 3. jenerasyon Türklerin spor yapmalarına rağmen iyi huylu kolesterollerinin düşük olduğu ortaya kondu. Bu bizim genetik farklılığımızdır. Spor yapmaktan uzak bir yaşam obeziteyi tahminlerin ötesinde yükselti. Diyabetli hastalar rahatsızlıklarının çok farkında olmadan hayatlarını sürdürüyor. Bu tür hastalıklarını takip etmeyen yada önemsemeyen insanlar başta kalp olmak üzere birçok rahatsızlık yaşayabiliyor. Biz en genç yaşta baypas ameliyatı olan topluluğuz. Orta Avrupa'da 64-65 yaşında olan bypass yaş oranı bizde 55-58'e kadar inmiş durumda. Aynı şekilde kalp krizi geçirenlerde Avrupa'da en genç topluluğuz. 30-35 yaşında baypas ameliyatı yaptığımız hastalarımız bile var. Sigara hala ülkemizin felaketi. Kalbi koruyan sihirli bir yiyecek içecek yok."

Azı yarar çoğu zarar

Bayındır Hastanesi Kardiyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Timur Timurkaynak da, kalp açısından önemli olan kolesterol türlerinin LDL ve HDL olduğunu söylüyor. "LDL kolesterol damar duvarlarına yapışarak damarlarımızı tıkayan kolesteroldür. HDL kolesterol ise kolesterolü damarlardan temizleyen kolesteroldür. LDL kolesterolün yüksek olması ile HDL kolesterolün düşük olması bir risktir" diyen Timurkaynak, "Hedef kolesterol düzeyleri her insan için farklıdır. Bu nedenle herkese kolesterol ilacı önermek doğru değildir. sağlıklı bir insan kolesterol açısından düşük gıdalarla beslenmeli ve fast foodtan kaçınılmalıdır. Hipertansiyon sessiz bir katildir. Kontrolsüz hipertansiyon kalp krizi, kalp yetmezliği, felç, körlük ve böbrek yetmezliğine neden olur. Tuzlu gıdalarla beslenme, obezite, insülin direnci, egzersiz yapmamak ve genetik nedenlerle hipertansiyon ortaya çıkar" bilgilerini veriyor.

Bu yanlışlara dikkat

Acıbadem Kadıköy Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Sinan Dağdelen ise beslenme konusundaki yanlış bilinenlerin kalp damar hastalıklarını artırdığı görüşünde; "Yeterince meyve ve sebze tüketilmemesi vücudun kalp ve damar hastalıklarına karşı mücadelesini önemli ölçüde engelliyor. Korunmak için mevsim sebzeleri ve meyvelerinden her gün yeterince tüketmek gerekiyor. Dünyada hızla yaygınlaşan obezite ve yağlanma artık çocuklarda sıkça görülüyor. Düşük ve orta gelirli ülkelerdeki çocukların ortalama yüzde 16'sında aşırı kilo ve obezite problemi görülüyor. Kalbimizi korumak için mutlaka haftada en az üç gün düzenli ve tempolu yürüyüş yapılmalıdır."

Bypass oldu, 11 yıldır yaz kış boğazda yüzüyor

Ali Çelikoğlu, 11 yıldır hiç ameliyat olmamış gibi devam edebilen şanslı hastalardan. 53 yaşındaki Çelikoğlu, "Boğaz'da spor yaparken göğsümde şiddetli bir Ağrı hissettim. Hemen hastaneye gittim. Prof. Dr. Bingür Sönmez 4 damarımı değiştirdi. Bypass olduktan 8 ay sonra spora devam ettim. 11 yıl oldu yaz kış ayırımı yapmadan her Sabah yüzmek için Anadolu Kavağı'da gidiyorum. Yazın günde 2-3 saat 3 kilometre kışın ise 15-20 dakika 500 metre yüzüyorum. Hayalim Boğaziçi Kıtalararası Yüzme Yarışmalarına katılmak. Ancak Yüzme Federasyonu kalp ameliyatı olanların katılmasına izin vermiyor" dedi.

Masada balığa yer açın

Medical Park Bahçelievler Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Emel Unutmaz Duman'ın sağlıklı bir kalp için önerileri şöyle;

Süt ve süt ürünlerinin az yağlı veya yağsız olanlarını seçin.

Beslenmenizde balığa daha çok yer verin. (Haftada en az 2 kez)

Yağsız dana, koyun eti ile derisi alınmış kanatlı hayvan etlerini tercih edin.

Margarin, tereyağı, kuyruk yağı, iç yağı gibi doymuş yağlar yerine bitkisel sıvı yağları (zeytinyağı, ayçiçek yağı, soya, kanola yağı vb.) tercih edin.

Bisküvi, kek, pasta ve cips gibi yağ içeriği ve enerjisi yüksek besinler yerine; enerjisi ve yağ miktarı düşük meyve ve sebzeler, hafif bir kahvaltı, az yağlı süt ve süt ürünlerini tercih edin.

Baklagillere (nohut, fasulye, mercimek vb.) daha çok yer verin.

Kriz ağrısı nedir?

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Necla Özer olası bir kalp krizi durumunda neler yapılamsı gerektiğini şöyle anlatıyor; "Öncelikle profesyonel sağlık ekibi çağırılmalı. İkinci adım kalp masajı. Bu ikisi yaşam kurtaran iki hareket diye artık biliniyor. Kalp krizi belirtileri sol göğüs üzerinde veya göğsün tam orta bölgesinde olan ağrıdr. En tipik olan şikayet budur. Bu ağrının özelliği baskı, sıkıştırılma hissi, üzerine bir ağırlık çökmüş hissidir. Ağrı sadece gögüste olmayabiliyor. Sol kolda, sırtta, iki kürek kemiğinin arasında, boyunda hatta bazen alt çenede bile olabiliyor. Bazı hastalarımız bu ağrıyı diş ağrısı zannedebiliyor. Bazen de hiç ağrı olmadan bulantı, kusma olabiliyor."