Kredi kartı, bankamatik kartı veya kredi kullanımında hangi ek ücretler talep edilebilir?

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, bankaların kredi veya kredi kartı kullanımı sırasında talep edebileceği ücretlere dair önemli bir karar verdi. Bu karar 21 Ekim 2016 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı. Karar ve kararın dayandığı kanun ve yönetmelik özelinde, talep edilebilecek ücretlere dair bir açıklama yayınlıyoruz.

Bankalar kredi tahsis ederken, kredi kartı veya bankamatik kartını kullandırırken tüketicilerden anapara ve sözleşmede belirlenen faiz miktarı dışında farklı isimler altında ek ücretler alabilmektedir. Konunun kamuoyunda tartışmayı beraberinde getirmesinden dolayı alınan ek ücretlerin kanuni dayanaklarının incelenerek açığa kavuşturulması elzem hale gelmiştir.

Konuyla ilgili mevzuatlardan biri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 4. Maddesinin 3. Fıkrasında yer alan hükümdür. Ancak alınacak ücretlere ilişkin hususların neler olduğunun yönetmelikle belirleneceği ifade edilmiştir. İlgili kanun maddesi şöyledir.

"Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde ise tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlığın görüşü alınarak bu Kanunun ruhuna uygun olarak ve tüketiciyi koruyacak şekilde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenir."

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından da anılan yasa hükmüne istinaden Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usül ve Esaslar Hakkında Yönetmelik adlı mevzuat çıkarılmış ve esasen alınacak ek ücretlere ilişkin düzenlemeler de burada yer almıştır.

Kredi kartı ücretleri

Yönetmeliğin 11. maddesinde bankalara yıllık üyelik ücreti ve benzeri ad altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı sunma zorunluluğu getirilmiştir. Bankalar yıllık üyelik ücreti talep eden kredi kartları çıkarabilme hakkına sahip olmakla birlikte üyelik ücreti talep edemeyecekleri bir kredi kartı da sunmak zorundadır.

Bankalar üyelik ücreti alınmayan kredi kartlarının limitleri ile ücret talep edilen kartlar arasında limit arasında bir fark yaratamaz.

Ayrıca tüketicilerin yıllık üyelik ücreti bulunan kredi kartını limiti aynı kalmak kaydıyla yıllık üyelik ücreti bulunmayan kredi kartı ile değiştirme talepleri, kart çıkaran kuruluşlar tarafından yerine getirilmek zorundadır.

Yıllık üyelik ücreti talep edilen kredi kartlarında ise bankalar ücret talep edebilir ancak kesintisiz olarak, en az yüz seksen gün süreyle hareket görmeyen kredi kartları hareketsiz kart kabul edilir ve bu kartlara hareketsiz kaldığı müddetçe yıllık üyelik ücreti yansıtılamaz

Bankamatik kartı ücretleri

Aynı yönetmeliğin 11.maddesinin 3. Fıkrasına göre bankalar banka kartlarından yıllık üyelik ücreti talep edemez.

Tüketici ve konut finansmanı kredilerine ilişkin ücretler

Tüketicilere kullandırılacak kredilerde kredi tahsis ücreti dışında, istihbarat ücreti, kredi işlem fişi ücreti, ödeme planı değiştirme ücreti, değişken taksitli ödeme planı ücreti gibi her ne ad altında olursa olsun başkaca bir ücret alınamaz.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi de 2016/7162 esas sayılı kararında kredi tahsis ücretinin alınabileceğini bunun dışındaki ücretlerin alınmasının ise hukuka aykırı olduğunu ifade etmiştir.

Kredi tahsis ücreti ise kredi ihtiyacının karşılanmasına olanak sağlayan sistemin işletilmesi ve operasyonel süreçlerin yönetilmesi amacıyla alınan bir ücrettir.

Taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin, ipotek ve ekspertiz işlemlerinde bankalar kredi tahsis etmek amacıyla üçüncü kişilere ödeme yapmak zorunda kalmışsa bunu tüketicilerden talep edebilir

Kredi tahsis ücretinin miktarı kullandırılan kredi anaparasının binde beşini geçemez. Örneğin 10.000 liralık bir kredide bankalar maksimum 50 lira kredi tahsis ücreti talep edebilir, bunun dışında bir ücret talep edemez.

Yargıtay kararını görmek için tıklayınız.