Danıştay: Sınavlara, sağlık sebebiyle giremeyenler için tedbir alınmalı

T.C.
DANIŞTAY
İdari Dava Daireleri Kurulu
Esas No: 2015/3121
Karar No: 2015/4110

Özeti: Davacının kızının geçirmiş olduğu trafik kazası nedeniyle yoğun bakımda tedavi görmesi nedeniyle sağlık merkezlerinde de sınava alınmasının mümkün olmaması karşısında, dava konusu yönerge ve kılavuz maddelerinde, davacının kızının durumu ve benzeri mücbir sebepler nedeniyle sınava girmesi hiç bir şekilde mümkün olmayanların durumu gözetilmeksizin, genel bir şekilde herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılamayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanının, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanı olduğu yönünde yapılan düzenlemenin hakkaniyete uygun olmadığı hakkında.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, dosya incelendi, gereği görüşüldü:

Dava; davacımn kızının sağlık durumu nedeniyle 06.06.2009 günü yapılan 8. Sınıf Seviye Belirleme Sınavına giremediğinden bahisle okul başarısına ve emsaline uygun bir anadolu lisesine kayıt hakkı verilmesi, bu mümkün olmadığı takdirde eşdeğer bir sınav hakkı tamnması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün 17.06.2010 günlü, 10952 sayılı işleminin, bu işlemin dayanağı olan Ortaöğretim Kurumlanna Geçiş Yönergesinin 11. maddesinin ve 2009 Seviye Belirleme Sınavı e-Başvuru Kılavuzunda yer alan "Herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılmayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanı, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanıdır." kuralının iptali istemiyle açılmıştır.

Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 10.03.2015 günlü E:2010/5897, K:2015/1675 sayılı kararıyla; 2009 Seviye Belirleme Sınavı e-Başvuru Kılavuzunun "Süreğen Hastalık Olan Öğrenciler" başlığım taşıyan 9.6 maddesinde; süreğen hastalığı olan öğrencilerin tek kişilik salonlarda sınava alınacağı; yatağa bağımlılığı olan ya da sağlık kurumunu terk etmeleri sakıncalı olan öğrencilerin durumunu sağlık kurulu raporu ile belgelendirdikleri takdirde tedavi gördükleri sağlık merkezinde sınava alınacaklarının kurala bağlandığı, yatağa bağmlılığı olan ya da sağlık kurumunu terk etmeleri sakıncalı olan öğrencilerin durumunu sağlık kurulu raporu ile belgelendirdikleri takdirde tedavi gördükleri sağlık merkezinde sınava katılabilmelerinin mümkün kılındığı ve bunun kamuoyunun bilgisine sunulduğunun anlaşıldığı, sınava katılımın sağlanması, aksi durumda o yıla ait en düşük seviye belirleme sınav puanının esas alınmasının, ölçme ve değerlendirme ilkeleri uyarınca yarışma ve sıralamanın yapılması sonucu öğrencilerin başarı ve performansının değerlendirilerek, eşitliğin sağlanması ve hakkaniyete aykırı uygulamaların önlenmesi amacım taşıdığı, alınan önlemlere karşın, seviye belirleme sınavına katılmayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanının, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanı olacağ yönündeki düzenlemede ve ortaöğretime yerleştirme puanının hesaplanmasında hukuka ve ölçme değerlendirme ilkelerine aykırılık bulunmadığı, dava konusu düzenleyici işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığndan, bu düzenleyici işlemlere dayanılarak tesis edilen bireysel işlemin de hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Davacı, anılan kararı temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.

Davacı tarafından, Anayasa ile teminat altına alınan eğitim hakkının engellendiği, sağlık sorunları nedeniyle sağlık kurulularında dahi sınava katılamayacak durumda olan öğrencilerin sınava isteği ile katılmayan öğrencilerle aynı şekilde değerlendirilmesinin hukuka aykırı olduğunu öne sürülerek dava açılmıştır.

İşlem tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 27.08.2003 günlü, 25212 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumlan Yönetmeliğinin "Sınavlar" başlıklı 36. maddesinde; ortaöğretim kurumlanna öğrenci yerleştirmede değerlendirilmek üzere ilköğretim kurumlarının 6, 7 ve 8. sınıflarında görsel sanatlar, teknoloji ve tasarım, müzik ve beden eğitimi dersleri dışındaki zorunlu derslerin öğretim programlarından ders yık sonunda Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce Seviye Belirleme Sınavı yapılacağı; bu sınavlarla ilgili usul ve esasların yönerge ile belirleneceği, yine işlern tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 28.11.1964 günlü, 11868 saydı Resmi Gazete'de yayımlanan Lise ve Ortaokullar Yönetmeliğinin 89. maddesinde de liselere öğrenci kaydının, 08.12.2004 tarihli ve 25664 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumlan Sımf Geçme ve Sınav Yönetmeliğinde belirtilen çalışma takvimine; merkezi sistem sınavıyla öğrenci alan ortaöğretim kurumlanna ise ilköğretimin 6, 7 ve 8. sınıflarında ders yılı sonunda yapılan seviye belirleme sınavı puanları, bu sınıflara ait yıl sonu başarı puanları ve davranış puanlarına göre yapılacağı, sınavlar ve öğrenci seçme ve yerleştirme ile ilgili esas ve usullerin yönerge ile belirleneceğine ilişkin düzenlemeler yer almıştır.

Lise ve Ortaokullar Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanan, 26.10.2007 günlü Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı kararı ile kabul edilen ve ilk olarak Kasım-2007 günlü, 2602 sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlanan ve dava konusu uygulama işleminin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumlanna Geçiş Yönergesinin 11. maddesinin 1. fıkrasında sınıf puanının; o yılın seviye belirleme sınavı puanının % 70'i, yıl sonu başarı puanının % 25'i ve davranış puanının % 5'i esas alınarak elde edileceği; dava konusu 2. fıkrasında herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılamayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanının, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanı olduğu, 3. fıkrasında ise; ortaöğretime yerleştirme puanının; 6. sımf puanının % 25'i, 7. sınıf puanının % 35'i ve 8. sımf puammn % 40'ının toplanarak elde edileceği kurala bağlanmıştır.

Milli Eğitim Bakanlığı 2009 yılı Seviye Belirleme Sınavı e-Başvuru Kılavuzunda; herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılmayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puammn, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puam olacağı yönündeki dava konusu düzenlemeye yer verilmiş olup; aym Kılavuzun "Süreğen Hastalık Olan Öğrenciler" başlığını taşıyan 9.6 maddesinde; süreğen hastalığı olan öğrencilerin tek kişilik salonlarda sınava alıiracağı; yatağa bağımlılığı olan ya da sağlık kurumunu
terk etmeleri sakıncalı olan öğrencilerin durumunu sağlık kurulu raporu ile belgelendirdikleri takdirde tedavi gördükleri sağlık merkezinde sınava alınacakları kurala bağlanmıştır.

Dosyamn incelenmesinden; davacının kızının 26.04.2009 günü geçirdiği trafik kazası sonrası iç kanama ve beyin travması teşhisi ile operasyon geçirdiği, uzun süre beyin cerrahisi yoğun bakımda tedavi gördüğü, sonrasında Dışkapı Yıldırım Beyazıt ve Eğitim Araştırma Hastanesi FTR servisinde 1 ay yatarak tedavi gördüğü, devamında ise tedavisine GATA TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezinde devam edildiği, davacının kızının sağlık durumu nedeniyle 06.06.2009 günü yapılan 8. Sınıf Seviye Belirleme Sınavına girememesi üzerine kızının öğrenim görmüş olduğu okuldan okul birincisi olarak mezun olduğu, okul başarısına ve emsaline uygun bir Anadolu lisesine kayıt hakkı verilmesi, bu mümkün olmadığı takdirde eşdeğer bir sınav hakkı tanınması istemiyle yapılan başvurunun, dava konusu yönerge ve kılavuzda yer alan "Herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılmayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanı, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanıdır." kuralı uyarınca her ne sebeple olursa olsun, sınava girmeyen öğrenciler için yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığından bahisle reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Her ne kadar Danıştay Sekizinci Dairesince dava konusu Kılavuzun "Süreğen Hastalık Olan Öğrenciler" başlığını taşıyan 9.6 maddesinde yatağa bağımlılığı olan ya da sağlık kurumunu terk etmeleri sakıncalı olan öğrencilerin durumunu sağlık kurulu raporu ile belgelendirdikleri takdirde tedavi gördükleri sağlık merkezinde sınava katılabilmelerinin mümkün kılındığı ve bunun kamuoyunun bilgisine sunulduğu, alınan önlemlere karşın, seviye belirleme sınavına katılmayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanının, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanı olacağı yönündeki düzenlemede ve ortaöğretime yerleştirme puanının hesaplanmasında hukuka ve ölçme değerlendirme ilkelerine aykırılık bulunmadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de, davacının kızının durumunun süreğen hastalığı olan öğrenci kapsamında değerlendirilemeyeceği, süreğen hastalığı olan öğrencilerin tedavi görmüş oldukları sağlık merkezinde sınava kaulmalarınm mümkün olduğu, davacının kızının ise bu hallerden tamamen ayrı olarak geçirmiş olduğu trafik kazası nedeniyle tedavi gördüğü sağlık merkezlerinde de sınava alınmasının mümkün olmadığı, dava konusu yönerge ve kfiavuz maddelerinde ise, davacının kızının durumu ve benzeri mücbir sebepler yüzünden sınava girmesi hiç bir şekilde mümkün olmayanların durumu gözetilmeksizin, genel bir şekilde herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılamayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanının, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanı olduğu yönünde düzenleme yapıldığı, bu düzenlemenin ise hakkaniyete uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Bu durumda, mücbir sebepler nedeniyle hiç bir şekilde sınava katılamayacak olanların durumu gözetilmeksizin genel olarak sınava katılmayan tüm öğrenciler için uygulanan Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesinin 11. maddesi ve 2009 Seviye Belirleme Sınavı e-Başvuru Kılavuzunda yer alan "Herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılmayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanı, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanıdır." şeklindeki düzenlemede ve bu düzenleyici işlemlere dayak olarak tesis edilen bireysel işlemde hukuka uyarkk bulunmamıştır.

Açıklanan nedenlerle, davacımn temyiz isteminin kabulüne, Danıştay Sekizinci Dairesinin 10.03.2015 günlü, E:2010/5897, K:2015/1675 sayık kararının bozulmasına ve 2577 sayık İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6552 sayık Kanun ile değişik 20/B maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca dava konusu işlemlerin iptakne kesin olarak, işin esası yönünden oybirkği, kesinkk hükmü bakımından oyçokluğuyla; Kurulumuzca yeniden bir karar verildiğinden, aşağıda dökümü yapılan dava ve temyiz aşamasına ilişkin 390,50 TL yargılama giderinin davak idareden aknarak davacıya verilmesine, posta ücretinden artan kısmın istemi haknde davacıya iadesine, 12.11.2015 gününde karar verildi.

KARŞI OY

X - 2577 sayık İdari Yargılama Usulü Kanunu'na, 11.09.2014 günlü, 29116 (Mükerrer) sayık Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayık Kanun'un 96. maddesiyle eklenen, Milli Eğitim Bakankğı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezi ve ortak sınavlar, bu sınavlara ikşkin iş ve işlemler ile sınav sonuçları hakkında açılan davaların ilk derece ve temyiz aşamasında, genel yargılama usulünden farkk olarak izlenecek yargılama usulünün bekrlendiği "merkezi ve ortak sınavlara ikşkin yargılama usulü" başkkk 20/B maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca, temyiz üzerine verilen kararların kesin olduğu hükme bağlanmış olmakla birkkte, 6552 sayık Yasa'nın yürürlüğe girmesinden önce açılan ve sonradan "merkezi ve ortak sınavlara ikşkin yargılama usulü" kapsamına dahil edilen işlemlere karşı açılan davalarda, bu usule ikşkin hükümlerin uygulanması, hukuk güvenliği ilkesine aykırı sonuçlar doğuracağından, merkezi ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usulünün ilk derece ve temyiz aşamasına ilişkin hükümlerinin, ancak 6552 sayılı Yasa'nm yürürlüğe girdiği 11.09.2014 tarihinden sonra açılan davalarda uygulanabileceği, bu tarihten önce açılan davalarda ise genel hükümlerin uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, 11.09.2014 tarihinden önce açılan bu davada belirtilen merkezi ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usulü hükmünün uygulanma imkanı bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, davamn açıldığı tarih itibarıyla, merkezi ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usulü kapsamında bulunmayan bu davada, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen davamn reddine ilişkin kararın bozulması yolundaki karara karşı, tarafların 15 (onbeş) günlük süre içinde karar düzeltme yoluna başvurabilme imkanı bulunduğu oyuyla, kararın kesinlik hükmüne ilişkin kısmına katılmıyoruz.