KDK Başkanı'ndan 'ÖSYM'nin kuralı' açıklaması

Kamu Başdenetçisi (Ombudsman) Şeref Malkoç, kamu denetçiliği kurumu ile ilgili, "Türkiye'de çok fazla bilinmiyor, tanınmıyor ama çok önemli ve ihtiyaç olan bir kurum. Vatandaşla devlet arasında, idare arasında köprü olan, kapı olan vatandaşın rahat başvurabileceği bir kurum." dedi.

Trabzon Büyükşehir Belediyesi ile Ensar Vakfının iş birliğinde düzenlenecek, "2023 yılı hedeflerinde Türkiye Vizyonu" konulu konferansa katılmak üzere kente gelen Malkoç, Trabzon Gazeteciler Cemiyetini (TGC) ziyaret ederek, "Salih Çamoğlu" sohbetlerine katıldı.

Malkoç, burada yaptığı konuşmada, kamu denetçiliği kurumunun yeni bir kurum olduğunu ifade ederek, "Türkiye'de çok fazla bilinmiyor, tanınmıyor ama çok önemli ve ihtiyaç olan bir kurum. Vatandaşla devlet arasında, idare arasında köprü olan, kapı olan vatandaşın rahat başvurabileceği bir kurum." dedi.

Malkoç, kurumdan son derece memnun olduğunu belirterek şöyle devam etti:

"Bizim inancımızda Peygamber Efendimizin bir hadisi şerifi var. Diyor ki 'İnsanların en hayırlısı, insanlara en fazla faydası dokunandır'. Bu kurumda bunu yapmak mümkün. Çünkü idare çok güçlü. Hangisi olursa olsun. Yani idarenin en basit birimi de bir beldedeki belediye başkanlığından, üniversite yönetimine, büyükşehir belediyesine veya valiliğe, neresiyse bunun karşısında vatandaş biraz zayıf, güçsüz. Haklarını yeterince bilmiyor. Biz o noktada kurum olarak ona yardımcı oluyoruz."

- "Kurum anayasal bir kurum"

"İnsanı yaşat ki devlet yaşasın" sözünü hatırlatan Malkoç, kamu denetçiliği kurumunun da bunu idame etmek için oluşturulmuş bir kurum olduğunu kaydetti.

Malkoç, kurumun anayasal bir kurum olduğunu da anlatarak, şu ifadeleri kullandı:

"Mahkeme ve idareler karar verirken kanuna göre karar verir ya, kamu denetçiliği kurumunda denmiş ki insan haklarına dayalı adalet anlayışı içerisinde ve hakkaniyet ölçülerinde. Yani işin içerisine kanun ötesinde insan haklarını ve hakkaniyeti sokmuş. Bunlar da çok geniş alanlar ve bu alanın sınırı biraz kadastro görmemiş arazi gibi. Kurumun birçok özelliği var. Çok kolay başvurulabilen bir kurum. Birincisi idare ile bir işleminiz var memnun değilsiniz, idareye müracaat ediyorsunuz, tabii idari yolları tüketmek gerekiyor. İdare size 60 gün içinde cevap vermedi veya reddetti sizi, mahkemeye gitmeyin bize gelin diyoruz."

Müracaatların elektronik, posta ve faks yolu ile de yapılabileceğini belirten Malkoç, başvuruların hiçbirinden para alınmadığını, bedava yapıldığını ifade etti.

Malkoç, üçüncü özelliğinin mahkemeye gidince 6 ay,1-2 sene süren davalar olduğunu dile getirerek, "Yargıtayı, temyizi var. Bizde öyle değil. Müracaat etti, dilekçe geldi 6 ay içinde karar vermek zorundasın. Kanun öyle düzenlenmiş. Diğer bir özelliği de sempatik, dostane çözüm araması. Vatandaşın dilekçesi geldiğinde kayda giriyor, ilgili denetçiye gidiyor, denetçi uzmana veriyor, uzman idareyi arıyor. Hemen yazıyı yazıyor, çöz bunu diyor. Çözdü dostane çözüm oluyor. Vatandaş da memnun. Çözmedi tavsiye kararı yazıyor." dedi.

Tavsiye kararı ile ilgili de bilgilendirmede bulunan Malkoç, tavsiye kararıyla ilgili yeni mekanizmalar geliştirdiklerini de belirtti.

Malkoç, tavsiye kararı ile ilgili denetimleri de yaptıklarına dikkati çekerek, bununla ilgili de yeni takip birimi oluşturduklarını söyledi.

- "2016 yılında kuruma 6 bin müracaat olmuş"

Malkoç, bir gazetecinin başvuruları sorması üzerine, şunları kaydetti:

"2016 yılında kuruma 6 bin müracaat olmuş. Bu 6 bin müracaatı yüzde 33'ü, 2 bin civarında, buna biz gönderme kararı verdik. Gönderme kararı vatandaş duymuş, direk gelmiş halbuki idareye başvurması gerekiyor. Sonradan gönderme kararı verildi ama ne oldu bir bakalım denmiş. Bunun istatistiği henüz tutulmadı ama şunu biz baktık kamu başdenetçiliğinden kararlar gittikten sonra o kurum düzeltmiş onu. Bu 2 bin gönderme kararının yaklaşık yüzde 50'sinin işi çözülmüş. Bunun dışında da yüzde 15 oranında tavsiye kararı çıkmış, red kararı da yüzde 10 civarında. İdarenin haklı olduğu değil de yapılan işlemin kanuna ve hakkaniyete uygunluğu."

Konu hakkında örnek veren Malkoç, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Üniversite sınavları yapıldı. ÖSYM dedi ki kardeşim ben 15 dakika erken gelenleri alacağım. Çocuk 1 dakika geç geldi. Almadı onu. Şimdi idarenin böyle bir düzenleme yapma hakkı var mı? Var. Kanun o yetkiyi vermiş ona ama biz mesela bu konuda dedik ki böyle bir şey olmasın bize müracaat gelecek. 'Kardeşim sen bu yetkini usulüne uygun kullandın mı? Hakkaniyetli uygun olarak kullandın mı?' Evet kanun veya idare sana bu yetkiyi vermiş. Sen ilk defa bunu uyguluyorsun. Kitapçıkta yazdın tamam ilk defa uyguladığın şeyi iki üç dakika niye esnetmiyorsun mesela. Daha karar vermiş değiliz de örnek verdik. Veyahutta kamu kurumları sınav yapıyor. KPSS sınavı ile ne bileyim açık öğretim sınavları ile örtüşüyor. Çok basit şeyleri söylüyorum ama yaygın. İki kurumun da yaptığı şeyler yasal mı? Öyle ya yetki vermiş ona. Biz müracaat alıyoruz bu konuda tavsiye kararı veriyoruz. Ey kamu kurumları, sınav yapacak kurumlar, geniş kitleyi ilgilendiren sınav yapacağın zaman diğer sınav yapan kurumlara soracaksın senin o tarihte sınavın var mı. Ben iki sınava da gireceğim. Benim hakkım. 'Efendim yasa bana bu hakkı vermiş.' Evet yaptığın işlem yasal ama hakkaniyete uygun değil diyoruz biz."

Konuşmaların ardından TGC Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Turgut tarafından Malkoç'a plaket takdim edildi.