İmsak
Güneş
Öğle
İkindi
Akşam
Yatsı

Şirketlerin 217.5 milyarlık döviz borcuna yakın takip

Türkiye'de şirketlerin uzun ve kısa vadeli döviz borcu 217.5milyar dolara yükseldi. Uzun vadeliler, 202.6 milyar dolara, kısa vadeliler 14,9 milyar dolara ulaştı. Bankalar dış finansmanda gaza basarken ekonomi yönetimi, döviz borçlarını merceğe aldı

Haber Giriş : 10 Nisan 2017 08:55, Son Güncelleme : 15 Ağustos 2021 19:00
Şirketlerin 217.5 milyarlık döviz borcuna yakın takip

Türkiye, ABD, İran ve Rusya'nın Suriye politikasıyla oluşan jeopolitik riskler ve dünyada bol para döneminin sona ermeye başlamasıyla gelişen kaynak kıtlığı, kur oynaklığını beraberinde getiriyor. Bu durum, şirketlerin kur riskinin artmasına neden oluyor. Ekonomi yönetimi de şirketlerin döviz borcunu takip için harekete geçti. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Merkez Bankası'nın, şirketlerin döviz borcu için oluşturulan altyapı çalışmasının tamamlandığını açıklayarak, "Türkiye genelinde yabancı para borcun yaklaşık yüzde 23'ünü oluşturan yaklaşık 110 firmanın verileri bir ay içinde toplanacak" dedi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine bakıldığında, şirketlerin uzun vadeli dış borcu geçen yıl sonu itibariyle 202,6 milyar dolar, kısa vadeliler 14,9 milyar dolara çıktı. Böylelikle uzun ve kısa vadeli yurtdışı borçlanma 217,5 milyar dolara yükseldi. Veriler incelendiğinde, geçmiş yıllarda yurt dışından daha çok borçlanan özel sektörün son dönemde frene bastığı, bankaların ise yurt dışından daha fazla kaynak arayışına girdiği görüldü. Buna göre, 2004 yılında finansal kesimin kısa vadeli 8,8 milyar dolar, uzun vadeli 10,8 milyar dolar olan dış borcu toplam 19,6 milyar dolardı. Özel sektörün ise toplam 27,6 milyar dolar seviyesindeydi. 2010 yılına gelindiğinde, yine bankaların toplamda 59,1 milyar dolara çıkan dış finansmanı reel kesimde 79,5 milyar dolara ulaştı.

Geçen yılın sonunda ise dengenin biraz değiştiği, bankaların yurtdışından daha fazla kaynak temin ettiği görüldü. Buna göre, finansal kesimin kısa vadeli borçları Aralık 2016 itibariyle 12,4 milyar dolar, özel sektörün 2.5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Uzun vadelilerde ise finansal kesim 106,1 milyar dolar, şirketler 96,5 milyar dolar borçlandı. Böylelikle finansal kesimin yurt dışından temin ettiği kaynak 118,5 milyar dolar, özel sektörün 99,5 milyar dolar oldu. Uzun vadeli dış borçlar alacaklıya göre incelendiğinde, en fazla borcun ticari bankalar, yurtdışı şube ve iştirakler, bankacılık dışı finansal kuruluşlardan oluşan özel alacaklılardan kaynaklandığı görüldü. Özel alacaklılardan temin edilen dış kaynak, 202,6 milyar doların 148,2 milyar dolarını oluşturdu.

Tahvil alacaklarına, bu yıl ocak ayı itibariyle 34,4 milyar dolara ulaştı. Söz konusu tahvil borçları, 2014'te 29,7 milyar dolar olurken, 2015 yılında 31,5 milyar dolara, 2016'da ise 34,5 milyar dolara yükseldi. Yine alacaklıya göre dağılıma bakıldığında, uzun vadelilerde resmi alacaklılara olan borçlar 20,3 milyar dolarda kaldı. Bu rakamın 5,8 milyar doları hükümet kuruluşları, 14,5 milyar dolara uluslararası kuruluşlar, 4,9 milyar doları Avrupa Yatırım Bankası, 304,6 milyon doları Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası, 292,4 milyon doları da İslam Kalkınma Bankası'ndan gerçekleşti. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, küresel ekonomideki belirsizliklerin devam ettiği bir ortamda Türkiye'nin döviz kuru oynaklığına karşı ilave tedbirler almasının önemli olduğunu vurguladı. Bu kapsamda Merkez Bankası tarafından "sistemik risk veri takip modeli" oluşturulduğunu vurgulayan Şimşek, altyapı çalışmalarının tamamlanmasıyla pilot uygulamaların hayata geçtiğini duyurdu.

İNGİLTERE'YE BORÇ 30,9 MİLYAR DOLAR

Finansal ve finansal olmayan kesimin en fazla borçlandığı ülkelere bakıldığında, İngiltere ilk sırada yer aldı. Buna göre, uzun vadeli 27,7 milyar dolar, kısa vadeli 3,2 milyar dolar olmak üzere İngiltere'ye borç 30,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu ülkeyi Almanya, 22,6 milyar dolarla takip ederken, ABD 19,9 milyar dolarla üçüncü sırada izledi. Hollanda, en fazla dış finansmanın sağlandığı Avrupa ülkeleri arasında dördüncü sırada geldi. Söz konusu ülkeye uzun vadeli 16,1 milyar dolar, kısa vadeli 1,6 milyar dolar olmak üzere toplam borç 17,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Lüksemburg 11,7 milyar dolarla beşinci sırada geldi. Basra Körfezi'nde ada ülkesi Bahreyn 11,2 milyar dolarla en fazla yurtdışı kaynak temin edilen ilk 10 ülke arasında altıncı sırada gelirken, bu ülkeyi Avusturya 7,1 milyar dolarla takip etti. Avrupa'nın başkenti Belçika'dan sağlanan kaynak 6 milyar dolar olurken, bu rakam Çin'den 3,2 milyar dolar, BAE'den 4,4 milyar dolar, İtalya'dan 3,6 milyar dolar, İsviçre'den 2.8 milyar dolar olarak gerçekleşti.

23 BİN FİRMA TAKİP İÇİN SIRADA

Döviz borcu takibinin önemine değinen Başbakan Yardımcısı Şimşek, "Elde edilen verileri analiz ederek basiretli borçlanma ve risk yönetimine katkıda bulunmak için teşvik ve makro ihtiyati düzenlemeyi yeniden ele alacağız" dedi. Şimşek, toplam yabancı para borcun yaklaşık yüzde 23'ünü oluşturan 110 civarında firma için verilerin bir ay içerisinde toplanmasının planlandığını belirterek, elde edilen verilerin analizi sonrasında 2 bin firmanın çalışma kapsamına alınarak, toplam yabancı para borcun yaklaşık yüzde 83'üne ilişkin detaylı veri setinin düzenli takip edileceğini bildirdi. Şimşek, sonraki süreçte yabancı para borcun nispeten daha düşük kısmına sahip yaklaşık 23 bin firmanın dövizle borçlanmasının da yapısal bir perspektiften ele alınacağını belirtti.

Kaynak: Karar Gazetesi

Bu Habere Tepkiniz

Sonraki Haber