Göstergeleri, popülist kamu harcamaları bozdu

Kredi derecelendirme kuruluşu JCR Eurasia Rating'in Başkanı Orhan Ökmen Türkiye ekonomisine dair yazılı değerlendirme yaptı. Negatif yönde artan kamu açıklarının makro göstergelerin bozulmasının temel nedeni olduğunu belirten Ökmen, Hazinenin nakit dengesi negatif yönde büyüdükçe iç borçlanma iç borç servisinin üzerine çıkmaya ve iç borç çevirme oranını artırmaya başladığını belirtti. Özel sektörün piyasalardan dışlanmasında, mevduat rekabetinin artmasında ve faiz oranlarının yukarı gitmesinde temel etken olduğunu belirten Ökmen, şunları söyledi:

Kamu nakit açığının artmasının temel nedenlerinden bir kısmı büyümeyi yeniden sağlayabilmek için artırılan kamusal harcamaları, vergi indirimleri ve tahsilat zorluklar olmakla birlikte, önemli bir kısmı da popülist harcamalardaki artışlar olmuştur.

Özel teşebbüsün yatırım yapma gücü ve büyüme dinamiğinin zayıflamış olması bütçe disiplininin korunmasında risk unsuru haline gelmiştir: Türkiye ekonomisinde özel teşebbüsün yatırım yapma gücünün ve büyüme dinamiğinin zayıflamış olması kamu açıklarının büyümesinde en temel etken olup bütçe disiplininin devamlılığı için risk oluşturmaya başlamıştır.

Hazine'nin artan borçlanma talebi zayıflamadan ve yüksek enflasyon kontrol altına alınmadan finansal piyasalarda maliyet azalması ve mevduat faizlerinde indirim olasılığı düşüktür.

Fiyat İstikrarı ve para politikası görünümü açısından, para politikasının ve iletim sürecinin oldukça etkili ve ancak dışsal müdahalelere açık olduğunu düşünmekteyiz.

Enflasyonun hedefe yaklaşacağına dair para politikasında sürekliliğe ihtiyaç bulunmaktadır. Enflasyonun gidişatını baskılayan faktörlerin geçici olmadığını kalıcı ve dayanıklı olduklarını ve ciddi/sürekli bir sıkı parasal duruşa ihtiyaç bulunduğunu değerlendiriyoruz. Enflasyonun hedefe yaklaşacağına dair para politikasında sürekliliğe ihtiyaç bulunmaktadır.

Türkiye'nin olumlu seyreden toparlanma ve büyüme performansı, giderek güç kazanmış olan özel tüketim talebinin devamlılığı ve iktisadi faaliyetleri destekleyici konumdaki finansal ortam, gelecek dönem beklentileri için pozitif yönde önem arz etmektedir.

Türkiye'nin küresel ihracattaki pazar payının artıyor olması cari işlemler dengesinin istikrarına önemli katkı yapmaktadır.

Türkiye'nin ülke kredi profiline yönelik siyasi ve jeopolitik risklerin yüksek seviyesi ile güvenlik ortamında riskleri varlığını hala korumuş olması, devam eden kur oynaklığındaki düşüşü tekrar frenleyecektir.

FONLAMA GÜCÜNDEKİ STRES YÜKSELİYOR

Kamu finansmanının sahip olduğu güçlü yapı zayıflamaktadır.

Türkiye'de banka düzenlemeleri, denetimi ve yönetilmesi alanlarındaki olumlu küresel entegrasyon seviyesi devam etmektedir. Ancak ülkenin ulusal tasarruf oranlarındaki düşüklük ve mevduat dışı dış kaynaklara aşırı bağımlılığı bankacılık sektörünün fonlama gücünün ve nakit koruyuculuğunun stresini oldukça yükseltmiştir.

Net bir bozulma hali sergileyen bütçe gerçekleşmelerinin sağladığı ekonomik canlanma aynı ölçüde vergi gelirlerinin artmasında ve bütçe dengelerinin geri kazanılmasına düzeltici etki yapma olasılığı yüksek değildir. Zira bütçe dengelerindeki bozulmanın tamamı teşviklerden ibaret değildir. Yılın geri kalanında harcamalarda azalma ve gelirde yükselme olasılığı düşük gözükmektedir.

Borçlanmadaki artışın maliyetler ve faiz oranları üzerindeki yükseltici baskısı, mevcut konjonktürde güçlü küresel sermaye akımlarına dayalı olarak hafifletilmiştir.

Uluslararası ilişkilerin, ekonomik dengelerin ve sosyal ortamın bütünleşik bir yapı içerisinde yatırım olanaklarını artırabilmesi tamamıyla demokrasi standartlarının gelişimine bağlı hale gelmiştir.

ENFLASYONDA BELİRSİZLİĞE DEVAM

JCR Eurasia Rating'in Başkanı Orhan Ökmen, enflasyona karşı da uyarılarda bulundu. Ökmen, "Yapısal alanlarda atılan adımlar fiyat istikrarının sağlanmasına ilişkin henüz bir katkı yapmamış ve uzun vadeli enflasyon beklentileri belirsizliğini hala korumaktadır. Son dönemde açıklanan veriler iktisadi faaliyetteki toparlanmanın güçlendiğine işaret etti. Son aylarda yaşanan maliyet yönlü gelişmeler ve gıda fiyatlarında beklenen kısmi düzeltmenin sınırlayıcı etkisine rağmen, fiyatlama davranışlarına dair riskler önemini korumaktadır" dedi.

FITCH'TE DEĞİŞİKLİK BEKLENMİYOR

Yurt içi piyasalar, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings'in 21 Temmuz Cuma günkü Türkiye değerlendirmesine odaklandı. Fitch Ratings, 15 Temmuz hain darbe girişimi sonrasında Türkiye'nin kredi notunu BBB- ile yatırım yapılabilir olarak teyit etti fakat görünümü 'durağan'dan 'negatif'e çevirdi. Kurum 27 Ocak'ta ise Türkiye'nin kredi notunu "BB+" seviyesine düşürürken, not görünümünü 'durağan'da tuttu. Türkiye ekonomisinin rakamlarında önemli bir bozulma olmadığına ve ilk çeyrekteki yüzde 5'lik büyümeye dikkati çeken ekonomistler, Fitch'in Türkiye'nin kredi notu ve görünümünde herhangi bir değişikliğe gitmesini beklemiyor. Rabobank Gelişen Piyasalar Kur Stratejisti Piotr Matys, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, Fitch Ratings'in, vereceği genel mesajda Türkiye için ihtiyatlı bir iyimserlik göstermesini beklemenin makul olduğunu belirtti. Fitch Rating'in son küresel ekonomik görünüm raporunda, Türkiye'nin bu yıl yüzde 4,7 büyüyeceği öngörüsüne yer verdiğini hatırlatan Matys, Fitch Ratings'in ekonomik reformlar konusuna vurgu yapabileceğini söyledi. ABN Amro Ekonomisti Nora Neuteboom, özellikle Türkiye'nin ilk çeyrekte sergilediği yüzde 5'lik büyümeden bu yana Fitch Ratings'in, "BB+" olan kredi notunu ve "durağan" görünümünü düşürmesinin olanak dışı olduğunu düşündüğünü söyledi. Neuteboom, Türkiye'nin ekonomik rakamlarında önemli bir bozulma olmadığın belirterek, "Bu sebepten Fitch Ratings'ten hiçbir değişiklik beklemiyorum" dedi.

Kaynak: Karar Gazetesi