Yönetici ve öğretmenlerin Aylık karşılığı okutması gereken ders saati ve alabilecekleri

Millî Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün Ek ders ücreti konulu 27.02.2007 tarihli ve 2007/19 nolu Genelgesinin Genelgesinin 2. maddesi gereğince;

"2- Kararın 5'inci maddesinde; örgün ve yaygın eğitim kurumları müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarının haftada 6 saat, okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin haftada 18 saat, genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenlerinin haftada 15 saat, atölye ve laboratuvar öğretmenlerinin ise haftada 20 saat aylıkları karşılığında ders okutmakla yükümlü oldukları; bu yükümlülüklerini öncelikle alanlarında, alanlarında ders bulunmaması durumunda ise ihtiyaç hâlinde ve istekleri üzerine alanları dışında ders görevi verilmek suretiyle yerine getirecekleri hüküm altına alınmıştır.
Kararın 6'ncı maddesinde de; bunlardan aylık karşılığı ders görevini tamamlayan müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarına haftada 6 saate, genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenlerine 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saate, atölye ve laboratuvar öğretmenlerine 20 saati zorunlu olmak üzere haftada 24 saate kadar alanlarında ek ders görevi verilebileceği, alanlarında ek ders görevi verilemeyen veya kısmen verilebilenlere ise ihtiyaç hâlinde ve istekleri üzerine alanları dışında da ek ders görevi verilebileceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan 5473 sayılı Kanunun 6'ncı maddesi ile 439 sayılı Kanunun ek birinci maddesinin sonuna "Yarıyıl ve yaz tatillerinde yapılan ders görevleri, ders görevinin yapılmış sayılacağı hâller ile yüz yüze yapılan ders görevleri dışındaki ek ders görevleri hariç, örgün ve yaygın eğitim kurumlarında aylık karşılığı ders görevlerini doldurmayanlara ek ders ücreti ödenmez." hükmü eklenmiştir.
Buna göre, ders bütünlüğü de dikkate alınarak örgün ve yaygın eğitim kurumları müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarına haftada 6 saat aylık karşılığı ders görevi verilecek, aylık karşılığı ders görevini dolduran yöneticilere 6 saate kadar da ek ders ücreti karşılığı ders görevi verilebilecektir. Görev yaptıkları kurumların özelliği nedeniyle derse girmeleri mümkün olmayan yöneticiler bu kapsam dışında değerlendirilecektir. Ayrıca, kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda yeterli ders sayısı olmaması gibi nedenlerle aylık karşılığı ders görevini dolduramayan yöneticiler, aylık karşılığı ders görevlerini doldurmaları amacıyla bir başka eğitim kurumunda görevlendirilmeyecektir.
Yönetici ve öğretmenlere aylıkları karşılığında verilecek ders görevlerinde Talim ve Terbiye Kurulu'nun bu yöndeki ilgili kararları belirleyici olacak ve dersler, yöneticiler için öngörülen aylık karşılığı ders görevi saati dolana kadar aynı sayıda verilecektir. Yönetici ve öğretmenlere alanları dışında aylık karşılığı veya zorunlu ek ders ücreti karşılığında ders görevi verilmesinde istekleri aranacaktır. İstekte bulunmayanlara alanları dışında kesinlikle ders görevi verilmeyecektir.
Yarıyıl ve yaz tatillerinde yapılan yüz yüze eğitim de dâhil olmak üzere, yüz yüze yapılan öğretim dışındaki eğitimlere bağlı olarak ödenecek ek ders ücretlerinde aylık karşılığı ders görevini doldurmuş olma koşulu aranmayacaktır. Ek ders ücretinden yararlanmak için aylık karşılığı ders görevini doldurmuş olma koşulu, yarıyıl ve yaz tatili dışında yüz yüze yapılan öğretimle sınırlı tutulacaktır.
Öğretmenlerin yüz yüze eğitim tanımı dışında kalan işletmelerde meslek eğitimi ve staj kapsamındaki görevleri ile hazırlık ve planlama, planlama ve bakım-onarım, öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri, sınav, belleticilik ve benzeri görevleri karşılığında alacakları ek ders ücretlerinin ödenmesinde, aylık karşılığı ders görevlerini doldurmuş olmaları koşulu aranmayacaktır.
Bu durumlar, daha somut olarak ortaya konulması bakımından aşağıda örneklendirilmiştir:
a) Alanı "sınıf öğretmenliği" olan bir ilköğretim okulu yöneticisi, Talim ve Terbiye Kurulu'nun ilgili Kararı esas alınarak sınıf öğretmenliği alan öğretmenlerinin aylık karşılığı okutacakları dersler ile bütün alan öğretmenlerince aylık karşılığı okutulacak dersleri isteği olup olmadığına bakılmaksızın haftada 6 saat olmak üzere aylık karşılığı okutabilecektir. Bu dersler kendisine ders bütünlüğü dikkate alınarak verilecek ve istemesi hâlinde bu yöneticiye alanında veya alanı dışında olmak üzere haftada 6 saate kadar da ek ders ücreti karşılığında ders görevi verilebilecektir.
b) Alanı "coğrafya" olan bir yönetici, Talim ve Terbiye Kurulu'nun ilgili Kararı esas alınarak coğrafya alan öğretmenlerinin aylık karşılığı okutacakları dersler ile bütün alan öğretmenlerince aylık karşılığı okutulacak dersleri isteği olup olmadığına bakılmaksızın haftada 6 saat olmak üzere aylık karşılığı okutabilecektir. Bu dersler kendisine ders bütünlüğü dikkate alınarak verilecek ve istemesi hâlinde bu yöneticiye alanında veya alanı dışında olmak üzere haftada 6 saate kadar da ek ders ücreti karşılığında ders görevi verilebilecektir.
c) Görev yaptığı okulda alanında aylık karşılığı haftada okutacağı 6 saat ders bulunmayan bir yöneticiye, öncelikle ders bütünlüğü de dikkate alınarak olduğu kadarıyla alanındaki dersler verilecek, istemesi kaydıyla alanı dışında da aylık karşılığı ders görevi verilebilecektir. Bu konumdaki bir yöneticiye, isteği olmaksızın alanı dışında ders görevi verilmeyecektir. Ayrıca, aylık karşılığı ders görevini doldurması amacıyla bir başka eğitim kurumunda da görevlendirilmeyecektir.
d) Görev yaptıkları eğitim kurumunun özelliği nedeniyle aylık karşılığı ders görevi verilemeyen veya aylık karşılığı ders görevini dolduramayan yöneticilere, istekleri olsa dahi görevli oldukları eğitim kurumlarında ilgili müfredatı kapsamında rutin olarak yürütülen eğitim faaliyetlerinde ek ders görevi verilmeyecektir.
e) Öğretmenliğe atandığı alan matematik olan ve bu alanda haftada 12 saat ders okutan bir öğretmenin beden eğitimi alanında da isteği üzerine haftada 6 saat ders verdiği varsayıldığında; haftada toplam 18 saat derse girmiş bulunan bu öğretmenin 15 saatlik ders görevi aylık karşılığı, bunun üstünde kalan 3 saatlik ders görevi ise ek ders ücreti karşılığı sayılacaktır.
f) Meslekî ve teknik öğretim kurumunda görevli bir öğretmenin okulunda yapılan programa göre haftada toplam 14 saat ders okuttuğu ve bu öğretmenin işletmelerde meslek eğitimi kapsamında da haftada 10 saat görevi olduğu varsayıldığında; bu öğretmenin, aylık karşılığı ders görevini doldurmuş olup olmadığına bakılmaksızın işletmelerde meslek eğitimi kapsamındaki haftada 10 saatlik görevinin tamamı için ek ders ücretinden yararlandırılması gerekmektedir.
Kararın 6'ncı maddesinin (3) numaralı fıkrasına göre; öğretmenler, ilgili mevzuatına göre öğretim yılı başında ve sonunda yaptıkları meslekle ilgili çalışma sürelerinde iki haftayı geçmemek üzere ve fiilen görev yapmaları kaydıyla haftada 15 saat ek ders ücretinden yararlanacaklardır. Bu kapsamda yapılacak ek ders ücreti ödemelerinde alan ayrımı yapılmayacak ve ödeme yapılması için ilgili yönetmeliklerde bu anlamda düzenleme yapılmış olması gerekecektir.
Örneğin; Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği ile Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği'nde bu kurumlarda görev yapan öğretmenler için meslekle ilgili çalışma yapılması öngörüldüğünden, ilköğretim ve okul öncesi eğitim kurumlarında görevli öğretmenlerden meslekle ilgili çalışma yapanlar bu kapsamda ek ders ücretinden yararlandırılacaktır. İlgili yönetmeliklerinde bu yönde hüküm bulunan diğer eğitim kurumları öğretmenleri de aynı kapsamda ek ders ücretinden yararlanabilecektir. İlgili yönetmeliklerinde bu yönde hüküm bulunmayan eğitim kurumları öğretmenleri, genelge ve yazılı talimat doğrultusunda bu görevleri yapsalar dahi, bu kapsamda ek ders ücretinden yararlandırılmayacaklardır.
Kararın 6'ncı maddesinin (5) numaralı fıkrasında; "Okul öncesi ve sınıf öğretmenleri ile bölüm, atölye ve laboratuvar şefliği görevi verilen öğretmenler hariç olmak üzere, örgün eğitim kurumlarında ilgili mevzuatında belirtilen sosyal etkinlik faaliyetlerinde danışman öğretmen olarak görevlendirilen öğretmenler ile sınıf veya şube sorumluluğu verilen sınıf/şube rehber öğretmenlerinin bu görevlerinin haftada 2 saati ek ders görevi sayılır. Bu dersler, ders dağıtım çizelgesinde "Öğrenci Sosyal ve Kişilik Hizmetleri" adıyla gösterilir. Bu kapsamda aynı kişiye hem danışman öğretmenlik hem de sınıf/şube rehber öğretmenliği görevi verilmesi hâlinde sadece bir görev için ek ders ücreti ödenir." hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme göre, Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği çerçevesinde sosyal etkinlik faaliyetlerinde danışman öğretmen olarak görevlendirilenler ile sınıf veya şube sorumluluğu verilen sınıf/şube rehber öğretmenleri, bu görevleri karşılığında, diğer görevlerine bağlı olarak almaları gereken ek ders ücretlerinden bağımsız olarak haftada 2 saat ek ders ücretinden yararlandırılacaklardır. İki görevin birlikte yapılması durumunda da sadece bir görev için ek ders ücreti ödeneceği dikkate alınarak, danışman öğretmenlik ve sınıf/şube rehber öğretmenliği görevinin birlikte aynı öğretmene verilmemesi uygun olacaktır.
Bu hüküm kapsamında haftada 2 saat ek ders ücretinden yararlandırılan söz konusu öğretmenler tarafından dönüşümlü olarak okutulan "Rehberlik/Sosyal Etkinlikler/Sosyal Etkinlik" dersi için ayrıca ek ders ücreti ödenmeyecek; ancak, haftalık ders programında yer alan bu ders saati, bu dersi fiilen okutan öğretmenin hazırlık ve planlama görevi karşılığı ek ders ücretinin belirlenmesinde dikkate alınacaktır."