Faizle ayakta duruyoruz

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Haziran 2017 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Cari işlemler açığı, haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre 1 milyar 201 milyon dolar azalarak 3 milyar 763 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda, 12 aylık cari işlemler açığı 34 milyar 340 milyon dolar oldu.

Cari işlemler açığının nasıl kapatıldığına bakıldığında ise Türkiye'ye faize dayalı gelen para etkili oldu. Bu yılın Haziran ayında yurtdışından gelen 4 milyar 216 milyon dolarlık giriş oldu ve bu rakamın 4 milyar 485 milyon dolarlık kısmı yabancı yatırımcılardan geldi. Bankalar Haziran ayında 1 milyar 420 milyon dolar borç para alırken, bu rakam yılın ilk yarısında 5 milyar 846 milyon dolara ulaştı. Hükümet ise dışarıya 1 milyar 121 milyon dolarlık borç senedi satarken burada da 6 aylık rakam 5 milyar 576 milyon dolara çıktı. Yurt dışındaki yatırımcıların Türkiye'deki tahvil piyasasına da 1 milyar 221 milyon dolarlık girişi olurken 2017'nin ilk yarısında da bu rakam 3 milyar 881 milyon dolara çıktı. 2017'nin Haziran ayında yabancılar 693 milyon dolarlık hisse senedi alımı gerçekleştirirken yılın ilk yarısında bu rakam 2 milyar 203 milyon dolara yükseldi. 6 aylık açığın 20,7 milyar dolar olduğu Türkiye'ye yurt dışından faizle 14 milyar 803 milyon dolar gelmiş oldu.

Ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 670 milyon dolar azalarak 4 milyar 573 milyon dolara ve hizmetler dengesi kaynaklı net gelirlerin 491 milyon dolar artarak 1 milyar 678 milyon dolara yükselmesi etkili oldu. Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 323 milyon dolar yükselerek 1 milyar 391 milyon dolara ulaştı. Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 115 milyon dolar artarak 1 milyar 71 milyon dolar oldu. İkincil gelir dengesi kalemi kaynaklı girişler de bir önceki yılın aynı ayına göre 178 milyon dolar artışla 282 milyon dolara çıktı. Cari İşlemler Açığı Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, haziran ayı cari işlemler açığının 4 milyar 410 dolar düzeyinde gerçekleşeceği tahmininde bulunmuştu.

DOĞRUDAN YATIRIMLARDA NEGATİF SEYİR

Cari işlemler açığına dair açıklamalarda bulunan Kapitalfx Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, "Finansman hesabında portföy yatırımlarında girişe karşın, doğrudan yatırımlarda negatif bir seyir olduğu gözleniyor. Portföy yatırımlarında Haziran ayında görülen 4,2 milyar dolarlık girişe karşın, doğrudan yatırımlar tarafında 515 milyon dolarlık açık verildiği görüldü. Rezerv varlıklarda Haziran ayında 2,97 milyar dolar artarken, yılın ilk 6 ayında ise nette 2,40 milyar dolar azaldı. Haziran ayında net hata noksan girişi 987 milyon dolar olmuş, yılın ilk 6 ayında ise net hata noksan kaleminde 4,74 milyar dolar çıkış gerçekleşti" dedi.

BEKLENTİLERİN ALTINDA

Ödemeler dengesinin beklentilerden daha az açık verdiğini ifade eden Nişantaşı Üniversitesi Ekonomi Masası Direktör Yardımcısı Kutay Gözgör, şu değerlendirmeyi yaptı: "Verinin detaylarına baktığımızda ihracat rakamlarında olumlu görüntünün devam ettiğini görüyoruz. Haziran ayında ihracat miktarı 13.882 milyar dolar oldu. İthalat ise Mayıs ayında 20.163 milyar dolara ulaşması sonrası Haziran ayında 18.455 milyar dolara geriledi. Bu rakamlarla Net ihracatın ikinci çeyrek büyüme rakamlarına katkı vermeye devam ettiğini görebiliriz. Mevcut görüntüye baktığımızda net ihracatın büyümeye katkısı 2 puan civarına yaklaşabilir. Aynı zamanda rezervlerde artış sürüyor. Rezerv artışı Haziran ayında 2 milyar 968 milyon dolar oldu. Turizm gelirlerinin artışı, resmi rezervlerde artış, net ihracatın büyümeye katkısı verinin detaylarında pozitif gelişmeler olarak görünüyor. Ancak, doğrudan yabancı yatırımlarda zayıf artış oranı devam ediyor."

Kaynak: Karar Gazetesi