Vatandaşlara ait tüm kişisel bilgiler Başbakanlıkta toplanacak

Adalet Bakanlığı ilginç bir yasa taslağı hazırlayıp Başbakanlığa gönderdi. "Kişisel verilerin" korunması amacıyla hazırlanan taslağa göre, devlet daireleri, bankalar, mağazalar, telefon şirketleri, belediyeler gibi özel ve kamu kuruluşlarında tutulan kişilere ait bilgiler Başbakanlık'ta oluşturulacak "Kişisel Verilerin Korunması Kurumu"nda bir araya getirilecek. Yani, vatandaş fişlenecek.

Taslağa göre, kamu kurumları ile özel kuruluşlar, ellerindeki kişisel verileri "Kişisel Verilerin Korunması Kurumu"na gönderecek. Bankalar, mağazalar, telefon şirketleri, mahkemeler, vergi ve tapu daireleri, okullar, hastaneler, diş hekimleri ellerindeki kişisel bilgileri Kurum'a gönderecekler. Kurum bu verileri "Veri Kütüğü Sistemi Sicili"nde tutacak. Böylece, devlet, vatandaşlar hakkında her türlü bilginin yer aldığı "bilgi bankasına" sahip olacak. Diğer kurum ve kuruluşlar da kişiler hakkında bu tür bilgileri, kendilerinin oluşturacağı "veri kütüğü sicili"nde tutabilecekler.

Vatandaş, kendisine ait kişisel verilerin kaydedildiğini düşündüğü kurum ve kuruluşa başvurarak bunları öğrenme ve gerektiğinde düzeltme hakkına sahip olacak. İlgili kuruluşun 20 gün içinde yanıt vermemesi halinde yargı organları temsilcilerinden oluşacak Kişisel Verileri Koruma Kurulu'na başvurulabilecek. Kurul, başvuruyu 2 ay içinde karara bağlayacak.

Verilerin depolanmasına, araştırmalarda kullanılmasına, saklanmasına veya silinmesine ilişkin kararları Kişisel Verilerin Korunması Kurumu verecek. Kurumun bu kararlarına karşı Kurul'a itiraz edilebilecek ve Danıştay'da dava açılabilecek.

Tasarıya göre, ırk, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep veya diğer inançlar, sağlık ve özel yaşamlar ve her türlü mahremiyetle ilgili kişisel veriler "istisnalar dışında" toplanamayacak. Bu veriler ancak kişinin rızası, verileri tutan kurumun amaçlarının bu bilgilere sahip olmayı gerektirmesi (örneğin bir siyasi parti) ve koruyucu sağlık önlemlerinin gerektirmesi hallerinde toplanabilecek.

Ayrıca örgütlü suçlar (terör, mafya, çete) ile mücadele kapsamında toplanan veriler, bu yasanın sağladığı korunma haklarından yararlanamayacak.

Yasa tasarısında, kişisel verilerin araştırma, planlama ve istatistik gibi kamuya yönelik amaçlarla anonim hale getirilerek yayınlanabileceği, ilgili kişinin yazılı rızası veya kamu yararının bulunması halleri dışında yurtdışına aktarılmayacağı gibi detaylar da var.

Kişisel verileri başkasına zarar vermek amacıyla başkasına verenlere, kullananlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 2 milyar liradan 10 milyar liraya kadar ağır para cezası verilecek. Yine, kişisel verileri ifşa edenler, 9 aydan 2 yıla kadar hapis 3 milyar liradan 12 milyar liraya kadar ağır para cezasına mahkum edilecek. Verilerin korunmasında ihmali görülenler, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ve bir milyar liradan 5 milyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılacak.

birgün