Belediyede izleme ve dinleme cihazları bulunduğu iddiasına inceleme

MÜSİAD Başkanı Asmalı: Türkiye'de ticari ahlakın dozu kaçtı

ÖSYM tarafından hafta sonu 4 sınav gerçekleştirilecek

AKOM uyardı: İstanbul'da yarın sağanak bekleniyor

YSK'dan babasıyla aynı ismi taşıyan muhtar hakkında karar

Emeklililkle İlgili Genel Açıklamalar

Devlet memurlarının emekli olabilmeleri için gerekli olan şartlar; İstekle emeklilik, Re'sen emeklilik, Yaş Haddinden emeklilik, Malulen emeklilik hakkında açıklamalar bu bölümde yer almaktadır.

Haber Giriş : 15 Nisan 2003 00:00, Son Güncelleme : 27 Mart 2018 00:42

Yazdır

Devlet memurlarının emekli olabilmeleri için gerekli olan şartlar; İstekle emeklilik, Re'sen emeklilik, Yaş Haddinden emeklilik, Malulen emeklilik hakkında açıklamalar bu bölümde yer almaktadır.

GİRİŞ

Bu çalışmada emeklilik işlemleri bütün yönleriyle açıklanmaya çalışılacaktır. 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu ile belirlenen emeklilik halleri 4 ana grupta toplanmaktadır.

a) İstekle emeklilik,

b) Re'sen emeklilik,

c) Yaş haddinden emeklilik,

d) Malülen emeklilik.

I-İSTEKLE EMEKLİLİK

08.09.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 Sayı Kanundan sonra göreve başlayan Emekli Sandığı iştirakçilerinden erkek ve kadınların 25 fiili hizmet yılını doldurmaları halinde, kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuşsa istekleri üzerine emeklilik hakkını kazanmaktadırlar.

Diğer taraftan 4447 sayılı Kanun ile 5434 sayılı Sandığı Kanununa eklenen Geçici 205. madde ile, Kanunun yürürlük tarihinde; Kadın iştirakçilerden 20, erkek iştirakçilerden 25 fiili hizmet yılını dolduranlardan yaş şartı aranmaksızın istekleri üzerine emekli aylığı bağlanacağı hüküm altına alınmış ve geçici 206. madde ile de Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunanlara kademeli geçiş öngörülmüştü.

Ancak, 4447 sayılı Kanunla getirilen kademeli geçişi ve istisnaları düzenleyen geçici 205. ve geçici 206. maddeler Anayasa Mahkemesinin 23 Kasım 2001 tarih ve 24592 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Esas No : 1999/42, Karar No: 2001/41 ile iptal edilmiştir. Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümeyeceği için iptal tarihine kadar emekli olanların hakları zayi olmayacaktır.

Sonuç olarak; Sandık iştirakçilerinden erkek; kadın 25 fiili hizmet yılını doldurmuş olmaları ve kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmaları halinde istekleri üzerine emeklilik hakkını kazanmaktadır.( yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar)

II- RE'SEN EMEKLİLİK

İlgililerin isteklerine bakılmaksızın kurumlarınca yapılan zorunlu emeklilik işlemidir. 30 fiili hizmet yılını dolduran iştirakçiler kurumlarınca (tayine yetkili makam tarafından) isteklerine bakılmaksızın, görülen lüzum üzerine emekliye sevk edilebilmektedir.

Haklarında yaş haddi hükümleri uygulanarak kurumlarınca re' sen veya 61 yaşını doldurmaları nedeniyle istekleri üzerine emekli edilenlerden fiili hizmet müddeti 15 yılı doldurmuş bulunanlara,

Ahlak, yetersizlik veya disiplin sebeplerinden dolayı sicilleri üzerine kurumlarınca re' sen emekliye sevk edilenlere, fiili hizmet müddetlerinin 25 yıl ve yaşlarının 61 olması halinde emekli aylığı bağlanmaktadır. Aksi halde ilgililere toptan ödeme yapılmaktadır.

III-YAŞ HADDİNDEN EMEKLİLİK

İştirakçilerin kanunla belirlenen yaş hadlerini doldurmaları halinde, kurumlarca uygulanması zorunlu, isteğe bakılmaksızın yapılan re'sen emeklilik işlemidir.

Yaş haddi genel olarak 65 yaşın doldurulduğu tarihtir. Bu tarihlerden sonra ilgililerin çalıştırılmaları mümkün bulunmamaktadır. Yaş haddi bir kısım personel için 60 yaşın altında tespit edildiği gibi, 65 yaştan sonra da çalıştırılan istisnai görevler kanunlarımızda mevcuttur.

IV- MALÜLEN EMEKLİLİK

İştirakçilerin vücutlarında meydana gelen arızalar veya uğradıkları tedavisi imkansız hastalıklar sebebiyle vazifelerini yapamayacak duruma gelmeleri halinde uygulanan emeklilik işlemidir.

Belirtilen sebeplerle çalışamayacak duruma düşenlere "malül" denilmekte olup meydana geliş sebeplerine göre 3 türe ayrılmaktadır.

a) Adi Malüllük,
b) Vazife Malüllüğü,
c) Harp Malüllüğü.

Adi Malüllük : Adi malüllükte emekli aylığı bağlanabilmesi için iştirakçilerin en az 10 yıl fiili hizmet müddetinin bulunması gerekmekte olup, aksi takdirde toptan ödeme yapılmaktadır.

İstisna olarak 5 yıl fiili hizmet müddeti bulunan iştirakçilere, tedavisi, imkansız bir malüliyete uğraması ve başkasının güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez duruma düşmeleri halinde 15 yıl hizmeti bulunan malüller gibi aylık bağlanmaktadır.

Vazife Malüllüğü: İştirakçilerin vazife yapamayacak duruma düşmeleri;

a) İlgililerin vazifelerini yaptıkları sırada ve vazifelerinden doğmuş olursa,

b) Vazifeleri dışında kurumların verdiği herhangi bir kuruma ait başka işleri yaparken bu işlerden doğmuş olursa,

c) Kurumların menfaatini korumak maksadıyla bir iş yaparken o işten doğmuş olursa,

d) Fabrika, atelye ve benzeri iş yerlerinde, işe başlamadan evvel iş sırasında veya işi bitirdikten sonra, o işyerinde meydana gelen çalışma konusunda ileri gelen kazadan doğmuş olursa, buna "vazife malüllüğü" denir.

Vazife malullükleri,

a) Keyif verici içki ve her çeşit madde kullanmaktan,

b) Kanun, tüzük ve emir dışında hareket etmiş olmaktan,

c) Yasak fiilleri yapmaktan,

d) İntihara teşebbüsten olursa,

e) Her ne suretle olursa olsun kendilerine veya başkalarına menfaat sağlamak veya zarar vermek maksadından doğmuş olursa, adi malüllük hükümleri uygulanır.

Harp Malüllüğü : Vazife malüllerinden bu malüllüklere,

a)Harpte fiilen ateş altında,

b)Harpte, harp bölgelerindeki harp harekat ve hizmetleri sırasında,

c)Harpte veya harbe hazırlık devresinde her çeşit düşman silahlarının etkisi ile,

d)Askeri harekatı gerektiren iç ve sınır harekatı sırasında,

e)Barışta ve olağanüstü hallerde, emir veya görev ile uçuş yapan uçucularla, emir ve görevli olarak uçakta bulunanlardan uçuşun havadaki ve yerdeki sebepleriyle, emir ve görevle dalış yapan dalgıçlarla, denizaltı gemisinde veya dalgıç kıtasında bulunanlardan, denizaltıcılığın yada dalgıçlığın çeşitli sebep ve tesiri ile uğranılmış ise, bunlara "harp malülü" denir.