Hangi vakıf üniversitesi kimin?
abbas güçlü
KKTC Başbakanı Ferdi Sabit Soyer, hafta sonu, KKTC üniversiteleriyle birlikte, kamuoyunun karşısına çıkıp ben onlara kefilim dedi. YÖK de devlet üniversitelerinin arkasında. Peki ya vakıf üniversiteleri?
Onların hamisi kim? Ne kadar güçlüler? Ne kadar kalıcılar?..
İşte tam da tercih öncesinde bu soruların cevabını sizlerle paylaşacağım. Çünkü, pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da kafalar karışık. Oysa işadamları, siyasetçiler ve medya maydanozlarından çok daha fazla onların vitrine çıkmaları gerekiyor.
Yüz milyonlarca dolarlık servetlerini, daha çok para kazanmak ya da daha fazla ünlü olmak için başka alanlara değil de eğitime, bilime yönlendiriyorlar. Ama baş tacı edilmeleri gerekirken, horlanıyorlar, küstürülüyorlar, aşağılanıyorlar...
Anayasa'ya göre, vakıf üniversiteleri, kâr amacı gütmeyen kurumlardır. Satılamaz. Babadan oğula miras yoluyla geçemez. Keyfilik yoktur. Devlet üniversiteleri için kurallar neyse, onlar için de odur.
İçlerinde arada bir pusulayı şaşıran yok mu? Elbette var. Ama bütününe bakmak gerekir...
Vakıf üniversiteleri, Türk yükseköğretimine yeni bir soluk getirmiştir. Getirmeye de devam edecektir. YÖK bu konuda yetersiz kalmıştır. Kendi içlerinde de yeterince örgütlenememişlerdir. İşte bu yüzden yeni dönemde kurulacak bir Bilim ve Yükseköğretim Bakanlığı, hem bilimi, hem de devlet ve vakıf üniversitelerini patlatacaktır. Tabii o koltuğa kaşarlanmış isimler değil, bilime gönül vermiş akademisyen siyasetçiler gelirse. Örneğin Enerji Bakanı Güler gibi...
Sayıları 30'a yaklaştı
60'lı yıllarda yaşanan "denize nazır diploma hazır" özel okullar furyasından sonra, tüm özel yüksekokullar ve akademiler devletleştirilince, onların yerini dershaneler ve kurslar aldı. 12 Eylül'den sonra ise anayasal kurum haline geldiler. Vakıf kurmadan, üniversite kurulamadı.
Vakıf üniversiteleri içinde ilk kurulan Bilkent oldu. Sonra diğerleri geldi. İşte onlar:
Acıbadem üniversitesi, Atılım Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, Başkent Üniversitesi, Beykent Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Çağ Üniversitesi, Çankaya Üniversitesi, Doğuş Üniversitesi, Haliç Üniversitesi, Fatih Üniversitesi, Işık Üniversitesi, İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul Bilim Üniversitesi, İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi, Kadir Has Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi, Okan Üniversitesi, Özyeğin Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, TOBB Ekonomi Üniversitesi, Ufuk Üniversitesi, Yaşar Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi.
Hangi vakıflar kurdu?
Türkiye'de her ne kadar kişilerin sahipliğinde ve kontrolünde özel üniversiteler kurulması yasal olarak mümkün değilse de, pek çoğu bu durumda. Hatta bu konuda yasaları zorlayanlar da var. Bu yanlışa son vermek için ya Anayasa değiştirilmeli ya da işi ticarete dökerek gerçek vakıf üniversitelerini zan altında bırakanların üzerine gidilmeli. Yoksa kaos çıkar.
Başbakan Erdoğan, özel üniversitelerin önünün açılmasından yana. Geçen dönem, bunu yapamadı. Bakalım bu dönem, bunu gerçekleştirebilecek mi?
Yarın vakıf üniversitelerinin kurucularını mercek altına yatıracağım. Onları daha yakından tanıyacak ve çocuklarınızı kimlere teslim ettiğinizi göreceksiniz. Ve eminim ki, tıpkı KKTC Başbakanı gibi hepsi de çocuklarınızın geleceği konusunda size kefil olacaklardır.
Özetin özeti: Vakıf üniversiteleri, milyarlarca doları bulan yatırımlarıyla Türk yükseköğretimine renk kattı. Yarattığı rekabet ortamıyla kaliteyi yükseltti, kaynakların yurtdışına akmasını önledi. Ama daha atacakları çok adım var...