Tüketim borçlanarak artıyor
Türkiye'de üretim ekim ayında geçen yıla göre, yüzde 3,8 artış kaydetti. Bu karşın perakende tüketim 5,9 yükseldi. Bu iki endekse göre, üretim tüketimin gerisinde kaldı. Analistler tüketimin borçlanarak arttığını ifade ederken, bunun cari açığı da etkileyeceğini belirtti
Türkiye'de arındırılmamış sanayi üretim endeksi, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,8 artarak 119,8'den 123,2'ye yükseldi. Fakat 2017 yılına göre, tablo hala ekside. 2017 yılının aynı döneminde 123,3 olan endeks, 2018 yılında 115,6'ya kadar geriledi. Böylece oranların 2017'in hala gerisinde olduğu da görülüyor. 2018 yılındaki yüzde 6,3'lük kaybın sadece yüzde 3,8'i telafi edildi. Böylece 2017'nin Ekim ayına göre endeks yüzde 2,7 geride. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre hesaplanan sanayi üretiminin ardından perakende satış hacmi de belli oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, ekimde bir önceki aya göre yüzde 0,2 geriledi. Ekimde, gıda, içecek ve tütün satışları, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) ve otomotiv yakıtı satışları yüzde 0,2 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,9 arttı. 2017 yılında ise bu oran 0,2 puan düşmüştü. Bu dönemde gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 0,2 gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 9,2 otomotiv yakıtı satışları yüzde 5,8 yükseldi. Tüketimin yüzde 6'ya yakın bir oranda artması, üretiminde aynı dönemde 4 puana yakın yükselmesi dikkat çekti. Cılız üretime rağmen tüketimin aynı dönem içinde hızla arttığı görüldü. Analistler ise bunun en fazla kredi kartlarına artan taksit oranları, düşen kredileri işaret ediyor. Bunun bu şekilde devam etmesi halinde cari açığı da etkileyeceği görülüyor.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış cari fiyatlarla perakende ciro ekimde bir önceki aya göre yüzde 1 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 1,2 gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 0,5 otomotiv yakıtı satışları yüzde 1,9 artış gösterdi. Takvim etkilerinden arındırılmış cari fiyatlarla perakende ciro, ekimde yıllık bazda yüzde 13,8 yükseldi. Bu dönemde gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 16,1 gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 16, otomotiv yakıtı satışları yüzde 5,4 arttı.