Araç alıp satırken dikkat etmeniz gereken 5 önemli husus
Otomobil alım-satımlarının çoğu artık günümüzde internet üzerinden gerçekleşmektedir. İnternet üzerinden verilen ilan ve akabinde iletişime geçilerek gerçekleşen araç alımı sürecinde ilk etapta ilanda yazılan bilgiler referans alınmaktadır. Bu nedenle de sürecin başında ilan veren kişi, ilanla ilgili ne kadar vicdani davranırsa; araç alımındaki ortaya çıkabilecek mağduriyet o kadar azalacaktır.
Otomobil alım-satımlarının çoğu artık günümüzde internet üzerinden gerçekleşmektedir. İnternet üzerinden verilen ilan ve akabinde iletişime geçilerek gerçekleşen araç alımı sürecinde ilk etapta ilanda yazılan bilgiler referans alınmaktadır. Bu nedenle de sürecin başında ilan veren kişi, ilanla ilgili ne kadar vicdani davranırsa; araç alımındaki ortaya çıkabilecek mağduriyet o kadar azalacaktır.
1- Son dönemde internet üzerinden araç alım-satımıyla ilgili farklı dolandırıcılık
yöntemleri ortaya çıkmıştır. Bunların oldukça yaygın olanlarından biri "kapora
tokatçılığıdır". Bu tür dolandırıcılık yöntemine başvuranlar, ilandaki
araç için kapora alıp telefonlarını kapatırlar. Bu tür dolandırıcılık yoluna
başvuranların verdiği ilanlarda belli başlı nitelikler mevcuttur:
-%90'ı Cuma günü ilana girer. Hafta sonu resmi kurumların kapalı olması nedeniyle
bir miktar kapora gönderme zarureti ortaya çıkar
-Emsal ilanlara göre piyasasından %20-25 fiyat uygundur. Bu uygunluk mutlaka
bir mağduriyetle ilişkilendirilmiştir. (Örn: Çekim/Senedim var, Taksitim geldi,
Acil uygun fiyatlı ev buldum vs.)
-Genelde KM düşük araçları bildirirler. -Piyasada çok tutulan modeller önceliklidir
(Jetta-Golf-Megane-Passat-Astra-Corolla gibi)
-Genelde Türkiye'nin herhangi bir yerinden tek vesait ile ulaşılamayan illerinden
ilan verilir(Ör: Bartın, Artvin, Burdur, Iğdır gibi), ama siz ilandaki numarayı
aradığınızda aynı şehirde olduğunuzu ve aracı görmek istediğinizi bildirdiğinizde
mutlaka acil bir durum gereği il dışında olduğunu söyleyecektir.
-Her konuşmada araca olan yoğun talepten dem vurur ya da bu ima da bulunur.
Sürekli telefonu meşguldür.
-Göndereceğiniz cüzi bir miktar kaporayla aracın ilanını kaldırabileceğini ve
sizin için aracı bekleteceğini söyleyeceklerdir. Tabi kaporayı gönderdikten
1-2 gün sonra ( yeterli miktarda kapora topladıktan sonra) telefonları kapatacaklardır.
Bu nedenle kesinlikle internette ilanını gördüğünüz hiçbir araç için kapora
göndermeyiniz!
2- Diğer bir dolandırıcılık yöntemi "x" aracı gösterip satış sonrası "y" olan aracı vermektedir: Bu dolandırıcılık yönteminde aynı marka aynı model aynı donanım ve aynı renk iki araç mevcuttur. Size sorunsuz ve kusursuz olan aracı gösterirler ve sizde tabi kusursuz olan aracı expertize götürürsünüz. Test-kontrol işlemleri bittikten sonra siz noterde alım satım işlemlerini beklerken dışarda çetenin bir elemanı araçların plakalarını değiştirir ve size buyurun yedek anahtarı getirdim diyerek anahtarları teslim eder. Elinizde sağlam olan aracın expertiz raporu, ama cebinizde aynı marka model renk pert aracın anahtarıyla gidersiniz, kandırıldığınızı aracı tekrar expertize sokmayana kadar anlayamazsınız. Bu tip bir dolandırıcılığa maruz kalmamak için mutlaka almayı düşündüğünüz aracın Şase Numarası ile ruhsat bilgilerini karşılaştırınız ve alım-satım işlemlerinde mutlaka yanınızda bir kişi daha bulunsun.
3- Başka bir dolandırıcılık türü; para havalesiyle dolandırmak: Bu dolandırıcılık yönteminde her şey araç alım-satımlarındaki olması gerektiği gibidir. Ancak iş devir alıp para verme kısmına geldiğinde; hesabınıza parayı "A" şahsı yapar ve açıklama kısmına alacağı aracın plakasını yazıp "11XX222 plakalı aracın devir ve satış bedelidir" diye EFT şerhi düşer. Ancak aracın devrini "A" şahsı ile hiçbir akrabalık bağı olmayan, "A" şahsı ile gelmiş olan "B" şahsı alır. Satıştan sonra "A" şahsı savcılığa giderek aracın satıcısı olan kişiden şikayetçi olur. "Savcım ben 11XX222 plakalı aracın satış bedelini satıcıya gönderdim bu dekontum, ama şahıs bana devri vermedi paramı da aldı" şeklinde şikayetini bildirir. Aracın satıcısı aksini iddia etsene somut deliller "A" şahsının lehine olduğu için satıcıya "Gasp" ve "Dolandırıcılıktan" dava açılır. Hesabındaki para mahkeme kararı ile rücu edilir. Bu tip bir dolandırıcılığa maruz kalmamak için ya parayı noterde elden alınız ya da parayı kim gönderdiyse devri ona veriniz. Parayı gönderen ile devri alan farklı kişiler ise bu tip bir dolandırıcılığa maruz kalma ihtimaliniz var demektir.
Belli başlı bu tip dolandırıcılıklar haricinde de internet üzerinden araç alırken bazı hususlara dikkat etmek gerekmektedir. Bunlardan belli başlıları:
-Devri olmayan hiçbir araç için ödeme yapmayın veya kapora vermeyin. Bazen denk gelirsiniz parasını al git devri gönderelim derler. Sakın aldanmayın Piyasadaki B ve C segmenti araçlardan; beyaz ve gri renkli, boş veya orta donanım paketli, dizel, 34-06 (İstanbul-Ankara) plakalı araçların %80-85'i şirket aracıdır. (Peugeot 301-Citroen C-Elyesse-Focus-Fiesta-Clio-Megane-Corolla-Fluence-Astra-Corsa-Accent-Logan-Egea-Linea) Böyle bir araca bakarken bu durumu mutlaka göz önünde bulundurun. Şirket araçları genelde normal bir araca göre daha çok kilometre yapar ve daha hor kullanılır.
-2000 model D-segmentindeki hiçbir araç kolay kolay 150.000 km'nin altında değildir. Çünkü kimse garajda yatırmak için D segmenti bir araç almaz. Bu tip eski model düşük km'li araç alırken daha dikkatli olunmalı.
-Teknik olarak bir aracın kilometresinin düşürülüp düşürülmediğinin anlaşılması imkansızdır. Ancak yine de bazı ipuçları km'nin düşürülmüş olabileceğini işaret edebilir. Ör: 40-50bindeki bir araç bakıyorsunuz ama fren pedalı tamamen aşınmış, direksiyon kaplaması ve vites topuzu kaplaması deforme olmuş, motordaki titreşim ve ses emsali bir araçtan daha fazla. Motor soğukken geç marş alması, aracın emsal modellerden fazla yakıt tüketmesi gibi emareler km'nin düşürülmüş olabileceğine işaret olabilir. Normal, bakımlı bir araç en düşük yakıt ekonomisi eğrisine yaklaşık 20.000 ile 300.000 arasında ulaşır. 20.000 km'den önce ve 300.000km den sonra araç üreticinin belirttiği değerlerden fazla yakıt tüketir.
-"Sigortadan anlaşmalı pert" işi tamamen yalandır. Sigortalar her zaman aracı en ucuz maliyetle yaptırmaya çalışırlar. Bu nedenle ikinci eli 75000 olan bir araç kaza yaptığında sadece hava yastığı sisteminin yenilenmesi 20-25bin tutar. Ortalama bir kaputun 5000, çamurluğun 1500 ve herhangi sıradan bir far grubunun 4500 lira tuttuğunu göz önünde bulundurun. Yani aslında "sigortanın şişirmesi" tabiri yalandır. Tam olarak o gördüğünüz hasar kaydı araç için harcanan tutardır
-Mümkün mertebe pert araçlardan, şirket araçlarından ve ticari çıkması araçlardan uzak durun. Feleğin çemberinden geçmiş olmaları oldukça yüksek bir ihtimaldir. Bir ticari taksi Ankara-İstanbul'da günde ortalama 250-300km yol yapar. Bu da yıllık yaklaşık 100.000km yapar.
-Aracın ilanının verildiği ile yakın değilseniz veya o ilden aracı görüp-gösterebilecek bir tanıdığınız yoksa sadece ilana bakarak seyahate çıkmayın.
-Abartılı tasvirlerle hazırlanmış ilanlara dikkat edin. (yer uçağı, alman tankı,
roket, uzun yol canavarı, uçuyor, kaçıyor vs.vs.) Kimse zaten iyi olan aracını
anlatırken abartma ihtiyacı duymaz.