ÖİB: Otoyol ve köprü özelleştirmesini bir an önce yapmak istiyoruz
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) Proje Grup Başkanı Yıldız Koç, otoyol ve köprülerin özelleştirilmesine ilişkin olarak, ''Amacımız, en kısa sürede, şu anda var olan olağanüstü ilgi dağılmadan bu ihaleyi gerçekleştirmek'' dedi.
Unicredit tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen ''Uluslararası Proje Finansmanı Toplantısı'' kapsamında otoyolların ve boğaz köprülerinin özelleştirilmesine ilişkin bir panel düzenlendi.
Panelde sürece ilişkin bilgi veren Koç, 19 Nisan 2007 tarihli kararla tüm otoyollar ve iki Boğaz köprüsünün, üzerlerindeki otoyol hizmet tesisleri, bakım-onarım birimleri ve para toplama gişeleri gibi hizmetlerin tamamıyla birlikte özelleştirme kapsamına alındığını aktardı.
Koç, özelleştirilecek varlıkların, bağlantı ve çevre yolları ile birlikte 2 bin kilometre civarında olduğunu, bu yollardan 2006 yılında 280 milyon adet araç geçişi gerçekleştiğini, bunun karşılığında 506 milyon YTL gelir elde edildiğini söyledi.
Türkiye'de yolcu ve eşya taşımacılığının yüzde 95'inin karayolu ile gerçekleştirildiğini, aynı oranın AB ülkelerinde yüzde 80, ABD'de ise yüzde 90 olduğunu belirten Koç, Türkiye'de otoyollardaki trafikte sürekli bir artış gözlendiğine dikkati çekti.
Şu anda strateji belirleme aşamasında bulunduklarını, özelleştirme paketinin büyüklüğü, büyük bir tek paket ya da ayrıştırılmış iki paketli uygulama konusunda çalışmaların sürdürüldüğünü söyleyen Koç, ''Tarifeler konusunda Türkiye'de otomatik fiyat belirleme mekanizması üzerinde durulmaktadır. Bu mekanizma belirlenirken enflasyon ve devalüasyon rakamlarını dikkate alan bir mekanizma öngörülebilir. Yılda bir kez fiyat düzenlemesi yapılması üzerinde çalışılmaktadır'' dedi.
Konuyla ilgili olarak yatırımcılardan gelecek her türlü görüş ve bilgi akışının kendileri için büyük önem taşıdığını söyleyen Koç, özelleştirilecek otoyollara ilişkin yetki çelişkisi yaratacak maddelerin düzeltilmesi ve tarifelerin belirlenmesinde siyasi otoriteye verilen yetkilerin sınırlanması gibi bir takım konular üzerinde çalıştıklarını belirtti.
OTOYOL HİZMET TESİSLERİ-
Koç, otoyol hizmet tesisleri konusuna da değinerek, şu bilgileri verdi:
''Otoyol hizmet tesisleri de özelleştirme kapsamına alınmış durumda. Ancak burada şöyle bir sorunla karşılaşıyoruz. otoyol hizmet tesislerinin büyük kısmı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından daha önce yap-işlet-devret ihaleleri ya da kiralama yoluyla üçüncü şahıslara verilmiş durumda. Bunlar süreleri bittikten sonra ana otoyol işleticisine devredilebilecek ya da yeni yapılacak tesisler ana otoyol işleticisine verilecek. Burada en az hukuki sorun çıkaracak yapıyı oluşturmak için çalışmalarımız sürüyor.'' Yıldız Koç, amaçlarının, en kısa sürede, şu anda var olan olağanüstü ilgi dağılmadan bu ihaleyi gerçekleştirmek olduğunu vurguladı.
Vinci Yapılandırılmış Finans Direktörü Romain Verzier de, Türkiye'nin büyük bir piyasa olduğunu düşündüklerini ve bazı altyapı projelerini izlediklerini, ancak bunların hepsinde yer alamadıklarını kaydetti.
Verzier, ''Fransa'da 4 bin kilometreden fazla bir bölümde işletimimizi sürdürüyoruz. Fransa'nın ve Avrupa'nın en büyük işletmecisi olarak tabii ki Türkiye'de yatırım yapmak istiyoruz. Buradaki imtiyaz sözleşmesi çerçevesinde bu tür fırsatlarla ilgilenebiliriz'' diye konuştu.
''PORTFÖY SEÇİMİ YATIRIMCI İLGİSİNİ BELİRLEMEDE ÖNEMLİ''-
Limak Holding Grup Finans Direktörü (CFO) Salih Berberoğlu ise, ''Sadece mevcut otoyollar içerisinde olacaksa, yeni yapılacak otoyollar bu özelleştirmelerin içine girmeyecekse, bu nakit akışları gelecekte tarifelere bağlı belirli bir projenin devralınması olacaktır. Burada en önemli olay, kişilerin finansman yeteneğine bağlı olacaktır. Portföylere yeni yapılacak yollar katılacaksa, burada bir büyüme potansiyeli olacağı için bizim gibi yatırımcıların daha çok ilgi göstereceği bir özelleştirme olacaktır. Yatırımcıların ilgisini belirlerken iki portföy seçimi arasındaki dağılım çok önemli olacak diye düşünüyorum'' görüşünü aktardı.
Berberoğlu, yatırımcıların özelleştirmeye ilgisi ve tarifelerin belirlenmesinin nasıl gerçekleştirileceği, otoyollara hizmet veren servis istasyonlarının ve alternatif yolların akibetinin ne olacağı gibi bazı önemli noktalar bulunduğunu kaydetti.
Altyapı fonu yöneticisi Babcock & Brown'dan Jim Farley de, böyle bir özelleştirmeyi değerlendirirken, kısa yolları mı geniş coğrafyaları mı kapsadığına, rakip yolların durumuna, servis alanlarının ne kadar canlı olduğuna, bölgede yaşayan kişilerin gelir düzeylerine, kaç araç tarafından kullanıldığına bakacaklarını anlattı.
Farley, ayrıca, imtiyazlarda gelecekte oluşabilecek olumsuz değişikliklere karşı tazminat mekanizmalarının oluşturulması gerektiğini belirtti.