Pandemide neyi nereden izledik?

Pandemi ve karantina süreciyle birlikte birçok alışkanlığımız olduğu gibi televizyon izleme alışkanlıklarımız da değişti. Hem nicelik hem de içerik bakımından üstelik. Öyle ki kimi zaman haberler izlenme rekoru kırarken, kimi zamansa bir show programı reytinglerde zirveye oturuyor. Peki, biz bu süreçte daha çok ne izledik? Televizyonu mu yoksa interneti mi tercih ettik? Haberler mi daha çok ilgimizi çekti yoksa diziler, kültür sanat programları mı? Tüm bunları SPI International CMO'su ve iletişimci Haymi Behar ile konuştuk.

Pandemi sürecinde TV izleme oranlarında bir değişiklik oldu mu?

Pandemi dönemi ve karantinayla birlikte evde daha çok vakit geçirmeye başladık. Evde geçirilen bu süre zarfında içerik tüketiminin arttığını, tüketim sürelerinin ve araçlarının da çeşitlendiğini gözlemledik. Birçok işin durması veya evden çalışma sistemine geçilmesi ile beyaz yakalı bir çalışan normal şartlarda akşam daha fazla içerik tüketirken, pandemi döneminde gündüz ve öğle saatlerinde de içerik tüketimini arttırdı. Bu trend, çocuklu aileler için de geçerli. Okulların büyük ölçüde eğitime ara vermesi ile çocuklara yönelik içerikler hafta içi de gündüz saatlerinde sık tüketilmeye başlandı. Birçok operatör, ekstra ücret ödenerek izlenilen kanallarını pandemi aylarında tüm izleyicilere açarak çeşitli kampanyalar yaptı ve evde geçirilen zamanın daha keyifli olması amaçlandı. Bu dönemde, televizyon izleme ve çeşitli ekranlardan içerik tüketme oranlarında dünyanın birçok yerinde önemli bir artış yaşandı.

BAŞLICA HABER KAYNAĞI HALA TELEVİZYON

Peki, bu süreçte TV içeriklerinde nelere yöneldik?

Pandeminin ilk aylarında haber içerikleri tüketiminde önemli bir artış oldu. Özellikle internet ortamında video haber tüketiminde Türkiye dünya genelinde başı çekiyor. Kentleşmiş bölgelerde internet üzerinden haber takibi oldukça yaygın bir hale gelmiş olsa da, Türkiye'de başlıca haber kaynağını hala televizyon oluşturuyor. Bunun dışında, canlı spor müsabakaları durduğu için, özellikle erkek izleyiciler, motor, yelken gibi adrenalin sporu içerikleri yayınlayan mecraları tercih etmeye başladılar. Bu da pandemi süresince ev dışı aktivitelerine duyulan özlemin, içerik tüketimine de yansımaları olduğunun önemli bir göstergesi oldu. Bu süreçte, evde kalarak geride bıraktığımız hayatı bize hatırlatan ve anılarımızı pekiştiren ya da daha önce hiç görmediğimiz yerleri evimizin konforundan deneyimlememizi sağlayan türden içeriklere rağbet arttı. İzleyiciler, DIY (Do it Yourself) tarzı içeriklerle hobilerini geliştirmeye, belgesellerle gezginlerin gözünden dünyayı gezmeye başladılar. Bilgilendirici içeriklerin tüketimi gerek televizyon gerekse internet üzerinden, oldukça arttı. Evde geçirdiğimiz zamanın artmasıyla, kendimize de daha fazla vakit ayırmaya başladık. Bu sebeple izleyiciler, geçmişte izledikleri, daha önceden izleyip tekrar izlemek istedikleri veya normal hayatın koşuşturması içerisinde vakit bulamadıkları eski filmleri, dizileri daha fazla tüketmeye başladılar.

İZLEYİCİ KAÇIŞ NİTELİĞİNDEKİ İÇERİKLERİ TERCİH EDİYOR

Pandemi gibi olağanüstü durumlarda (doğal afet, politik çatışmalar, terör eylemleri) TV izleme alışkanlıklarımız refleksiv olarak değişiyor mu, nasıl ve sizce neden?

Pandemi gibi olağanüstü durumlar ile karşı karşıya kaldığımız zaman, bir süreliğine de olsa gerçek hayatın ciddiyetinden uzaklaşarak izlerken keyifli zaman geçirebileceğimiz türden içeriklere yöneliyoruz. Sürekli haberleri takip etmekten ve kendimizi içinde bulduğumuz olağanüstü durumla ilgili haberlere sosyal medyada da sık sık maruz kalmaktan ötürü izleyici, tüketirken biraz rahatlayabileceği, "kaçış" niteliğinde içerikleri tercih ediyor. Buna örnek olarak, pandemi döneminde daha "light" ve izleyicilerin izlerken kafa dağıtabileceği türden dizilerin ve romantik komedi filmlerin tüketiminde yaşanan artış gösterilebilir.

İZLEME ORANI YÜZDE 30 DÜŞTÜ

Son 12 yılda Türkiye'de günlük ortalama televizyon izleme oranı yüzde 30 düştü. İzleyicinin tercihine dayalı video yayın akışı sunan platformlar ise yükselişte. 2006 yılında yaklaşık 5 saat olarak ölçülen günlük televizyon izleme oranı şimdilerde yaklaşık 3,5 saat. Dünya genelinde ise bu oran yaklaşık 3 saat. 15-24 yaş arası gençlerin büyük çoğunluğu içerikleri akıllı cihazlarından tüketiyor. Türkiye'de en çok haberler, yerli diziler ve spor ile açık oturum programları tüketiliyor.

TELEVİZYON DÖNÜŞEREK SÜREKLİLİĞİNİ KORUYACAK

Televizyonun bir süre sonra tamamen önemini yitireceği öngörülerine katılıyor musunuz?

Klasik tv izlenme oranlarında, özellikle genç jenerasyonlarda, genel bir azalma saptanmış olsa da, TV'nin dönüşerek sürekliliğini koruyacağını düşünüyorum. İngiltere ve ABD'de pandemi zamanında kuşakların medya kullanımını konu alan bir araştırmaya göre, X kuşağı yüzde 45 oranla en fazla tv izleyen kuşak. Y kuşağı ve Z kuşağında ise tv izlenme oranları yüzde 35 ve yüzde 24. Bu iki kuşak daha çok online video mecralarını tercih ediyor. 57 yaş üzeri izleyicilerin de yüzde 42'si tv izliyor. Görüldüğü gibi hala TV izleyen geniş bir kesim var. 57 ülkede faaliyet gösteren SPI International'ın FilmBox kanalı, Çekya ve Slovakya'da tüm ücretli TV kullanıcılarına ulaşan ve Çekya'da en çok izlenen ücretli film kanalı. Online platformların yaygınlaşması ile alternatif bolluğu oluştu. Ancak bu durum beraberinde izleyici açısından ne izleyeceği konusunda sürekli karar mercii konumunda olmayı da getiriyor. Sürekli seçim yapıp karar vermektense, rahat bir şekilde TV izleme deneyimi yaşamak isteyen geniş bir kesim var. Çekya'daki başarının ana nedenlerinden biri de bu. Öte yandan talep ve eğilimleri sürekli değişen ve gelişen bir genç kesimle karşı karşıyayız. TV dijitalleşme sayesinde 'smart' TV'lerin ve çeşitli dijital platformların yaygınlaşması ile dönüşüyor. Artık yalnızca doğrusal yayın izlenmiyor, seç izle video seçkisi sunan operatörler ile dilediğiniz zaman dilediğiniz filmi seyredebiliyor, TV'yi satın aldığınızda içerisinde bulunan 'built-in' uygulamalar sayesinde zaman kısıtlaması olmadan istediğiniz içeriği tüketebiliyorsunuz.