YÖK: Özeller öğrenciye harcamıyor
Yükseköğretim Kurulu'nun 25 vakıf üniversitesini inceleyerek hazırladığı raporda, kurucularınca şirket gibi görülen üniversiteler, öğrenciden kazandıklarını öğrenciye harcamamakla eleştirildi
ANKARA Milliyet
Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) 2005-2006 eğitim-öğretim yılı güz döneminde mevcut 25 vakıf üniversitesini inceleyerek hazırladığı rapor, gelirlerini öğrenim ücretlerinden karşılayan bazı vakıf üniversitelerinin öğrenci başına harcamada cimri davrandığını ortaya koydu. Vakıf üniversiteleri arasında öğrenci başına yapılan harcamalarda 12 kata varan farklılıklar bulunduğunun tespit edildiği rapora göre en yüksek harcamayı 2006'da 30 bin YTL ile Sabancı Üniversitesi yaptı. Raporda, devlet üniversitesini kazanamayan öğrencilerin yüksek ücretle vakıf üniversitesinde okumasının "eğitimde fırsat eşitliğini zedelediği" ifade edildi.
Rapora göre, öğrenci başına harcamada listenin en üst sırasında yer alan Sabancı Üniversitesi toplam gelirinin yüzde 26'sını, 2 bin 611 YTL harcamayla en alt sırada yer alan Beykent yüzde 87'sini öğrenci gelirlerinden elde etti. Devlet üniversitelerinde öğretim üyesi başına 28 öğrenci düşerken, bu sayı bazı vakıf üniversitelerinde 36'yı buldu.
Vakıf üniversitelerinin ücretli bölümlerine düşük, burslu bölümlerine yüksek puanlı öğrenci alınmasının eğitimi ve mezunların kalitesini tartışmalı hale getirdiğinin belirtildiği raporda, "Arkalarında, kaynak yönünden güçlü vakıf bulunmayan vakıf üniversitelerinin öğrenciden aldıkları ücretlerle yaşadığı" ifade edildi.
Raporda, öğrencilerin çoğunlukla Yeditepe, Bilkent, Başkent, İstanbul Bilgi üniversitelerinde toplandığı kaydedildi.
Vakıf üniversitelerinin mezuniyet sonrası iş bulma olasılığı yüksek programlar açtığına dikkat çekilen raporda, mütevelli heyeti başkanlarının yönetime aşırı derecede karıştığı da kaydedildi.
Araştırma görevlisi istihdamı için kaynak ayırmayan vakıf üniversitelerinin, devlet üniversitelerinde yetişen öğretim üyelerini bünyelerine alarak "hazıra konma anlayışıyla kadro oluşturdukları" belirtildi. Rapordaki bazı tespitler şöyle:
Kurucuların bu üniversiteleri, kamu kurumundan çok kendi şirketleri gibi görme eğilimi, kurumsallaşma sürecini olumsuz etkilemektedir.
Bütçe, akademik ortama uzak mütevelli heyet başkanının önceliklerine göre oluşturulmaktadır.
Sorunların yakın gelecekte çözülmemesi, vakıf üniversitelerinin önemli bölümünü, 1970'li yıllarda yaşanan özel üniversitelerin akıbeti ile karşı karşıya getirebilir.
YÖK Başkan Vekili Prof. Dr. İsa Eşme, raporun vakıf üniversitelerinin kendilerine çekidüzen vermeleri için hazırlandığını belirterek, "Yayın kriterlerini dikkate aldığınızda en çok yayın yapanlar vakıf üniversitesi olmasına rağmen son 20'de yer alanlar yine vakıf üniversiteleri. Raporu hazırlamaktaki amacımız vakıf üniversitelerinin toparlanması, kendisine gelmesi" dedi.
| Üniversite | Gelire oran (%) | Harcama (YTL) |
| Sabancı | 26.85 | 30.013 |
| TOBB | 21.03 | 19.430 |
| Koç | 54.87 | 16.640 |
| Fatih | 43.80 | 11.395 |
| Işık | 87.69 | 10.375 |
| Bilkent | 47.12 | 10.313 |
| İzmir Ekonomi | 91.21 | 9.480 |
| Yeditepe | 83.05 | 9.346 |
| Başkent | 67.65 | 7.944 |
| Ufuk | 40.44 | 7.024 |
| Doğuş | 92.17 | 6.766 |
| İstanbul Bilgi | 91.82 | 6.432 |
| Okan | 91.72 | 5.349 |
| İstanbul Kültür | 84.84 | 5.220 |
| Atılım | 95.51 | 5.056 |
| İstanbul Ticaret | 84.52 | 4.949 |
| Kadir Has | 83.50 | 4.789 |
| Haliç | 90.55 | 4.538 |
| Bahçeşehir | 92.70 | 4.508 |
| Maltepe | 49.34 | 4.447 |
| Çankaya | 92.66 | 4.175 |
| Çağ | 87.49 | 4.037 |
| Yaşar | 89.87 | 3.838 |
| Beykent | 87.11 | 2.611 |
Vakıf üniversitelerinin sayısı Mayıs 2007'de açılan 5 yeni kurumla 30'a ulaştı. İstanbul Bilim Üniversitesi'nin 2005-2006 güz döneminde henüz öğrencisi bulunmadığı için yer almadığı tabloda diğer vakıf üniversitelerinin 2005-2006 öğretim yılındaki öğrenci gelirlerinin toplam gelire oranı ve yaptıkları eğitim-öğretim harcamaları yer alıyor.