Emekliliği hak etmemiş eski vekile her ay 1.480 YTL ödenecek
Emekliliği hak etmemiş eski milletvekillerine her ay 1.480 YTL temsil tazminatı ödenecek. Emekliliğe hak kazanamayan 'eski' milletvekili sayısı arttıkça, düzenlemenin sosyal güvenliğe yıllık maliyeti de her yıl artacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, emekliliğe hak kazanamamış eski milletvekillerine, herhangi bir işte sigortalı olarak çalışmadıkları sürece aylık 1.480 YTL aylık ödenmesine ilişkin düzenlemenin yıllık maliyetinin 2.7 milyon YTL olduğunu kabul etti.
Emekliliğe hak kazanamayan 'eski' milletvekili sayısı arttıkça, düzenlemenin sosyal güvenlik sistemine yıllık maliyeti de her yıl artacak. Anayasa Mahkemesi'nce memurlarla ilgili maddeleri iptal edildiği için yürürlük tarihi 1 Ocak 2008 tarihine ertelenen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda (SSGSSK) değişiklik yapmak amacıyla TBMM'ye sunulan yasa tasarısında, emekliliğe hak kazanamayan eski milletvekillerine, herhangi bir işte sigortalı olarak çalışmadıkları sürece Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan her ay bugün için 1.480 YTL'ye karşılık gelen temsil tazminatı ödenmesi öngörülüyor. Ödemeler her ay Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan karşılanacak. Bu ödemelere karşılık daha sonra TBMM bütçesinden kaynak aktarılacak. Böylece sosyal güvenlik sistemine bütçeden aktarılan kaynak miktarı bir miktar daha artmış olacak.
29-50 vekil yararlanacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, çarşamba günü tasarıyla ilgili düzenlediği basın toplantısında, sosyal güvenlik sisteminin açıklarını azaltmayı amaçlayan tasarıda eski milletvekillerine sağlanan temsil tazminatıyla sisteme yeni bir yük getirilmesinin çelişki olup olmadığına ilişkin soruyla karşılaştı. 2000 yılından önce de herhangi bir işte çalışmayan ve emekliliğe hak kazanamamış milletvekillerine temsil tazminatı ödendiğini ancak bu uygulamaya 2000 yılında son verildiğini belirten Çelik, kendisine verilen bilgiye göre, getirilecek düzenlemeden 29-50 milletvekilinin yararlanacağını söyledi. Bunun sosyal güvenliğe ek bir yük anlamına gelmediğini savunan Çelik, çünkü ödemenin TBMM tarafından yapılacağını ifade etti.
Sayıları 150 imiş
Tasarının önceki gün TBMM Sağlık Komisyonu'ndaki görüşmeleri sırasında Komisyon üyelerine tasarıyla ilgili kapsamlı bir sunum yapıldı. Bir kısmı Bakan Çelik tarafından, bir kısmı da bürokratlarca gerçekleştirilen sunumda emekli aylığına hak kazanamayan milletvekillerine ödenecek temsil tazminatından şu an itibarıyla 150 milletvekilinin yararlanacağı belirtildi. Bu düzenlemenin yıllık maliyetinin ise 2.7 milyon YTL olduğu anlatıldı.
Aileleri de yararlanacak
Bu yıl Anayasa'da yapılan değişikliklerle milletvekili seçilme yaşı 25'e çekilirken, milletvekili seçimlerinin yenilenme süresi de dört yıla indirildi. Dolayısıyla, 25 yaşında milletvekili seçilen bir kişi dört yıllık milletvekilliğinin ardından yeniden seçilemezse ve sigortalı olarak herhangi bir işte de çalışmazsa, her ay Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan bu tazminatı almayı sürdürecek.
Bu durumdaki eski milletvekili yaşamını yitirirse, temsil tazminatını bu kez dul eşi ve çocukları almaya devam edecek. Önümüzdeki yıllarda çok sayıda kişinin genç yaşta 'eski milletvekili' durumuna düşeceği dikkate alınırsa, şu an yıllık 2.7 milyon YTL olan maliyetin çok daha yükseleceği kaçınılmaz görünüyor.
Açık neden yükseliyor?
Geçen yıl 18 milyar YTL olan sosyal güvenlik sisteminin açığı bu yıl 26.4 milyar YTL'ye yükselirken, gelecek yıl da 28.8 milyar YTL'lik açık öngörülüyor. Sistemin açığı bütçenin yaklaşık yüzde 12'sine ulaşmakla birlikte, sosyal güvenlik sistemine bu açıkların finansmanı dışında ilave ödemeler yapılıyor. Bu ilave ödemelerin tutarı geçen yıl 5 milyar iken, bu yıl 10.3 milyar YTL'ye yükseldi. Gelecek yıl da bütçeden sosyal güvenlik sistemine, açığın finansmanının dışında ilave olarak 9 milyar YTL aktarılacak.
Söz konusu ilave ödemelerin yaklaşık 5 milyar YTL'lik bölümü yeşil kartlıların sağlık giderleri, 65 yaş üstündeki vatandaşların emekli aylığı ödemeleri, kamu çalışanlarının emekli ikramiyeleri, şehitlerin dul ve yetimleriyle gazilerine yapılmakta olan emekli aylıkları gibi ödemelerden oluşuyor. Bütçeden yapılan ilave ödemelerin geri kalan yaklaşık 4 milyar YTL'lik bölümü ise emekliliği hak etmemiş eski milletvekillerine temsil tazminatı verilmesinde olduğu gibi çeşitli yasalara zaman içerisinde konulan ve prim karşılığı olmayan ekstra ödemelerden kaynaklanıyor.
Taraflar karşı çıktı
Sosyal güvenlik sisteminin sosyal taraflarını oluşturan işçi, memur ve işveren sendikaları tasarı TBMM'ye sunulmadan önce Çalışma Bakanlığ'na görüş ve önerilerini sunarken ağız birliği yaparak, emekliliğe hak kazanamamış eski milletvekillerine temsil tazminatı ödenmesine karşı çıktılar. Sendikalar, toplumun hemen hemen tüm kesimlerinden fedakârlık talep eden tasarıda, eski milletvekillerine sağlanan bu ayrıcalığın toplumsal vicdanı yaraladığını belirterek, düzenlemeden vazgeçilmesini istediler.